Diaspora

shpërndarjen e bashkësive etnike

Diaspora është një popullsi që është e shpërndarë nëpër rajone që janë të ndara nga vendi i origjinës së saj gjeografike.[1][2] Fjala përdoret në lidhje me njerëzit që identifikohen me një vendndodhje specifike gjeografike, por aktualisht banojnë diku tjetër.[3][4][5]

India ka emigracionin më të madh vjetor në botë. Foto në Ricoh Coliseum, në Toronto, Kanada, më 15 prill 2015.

Popullsitë e dukshme diasporike përfshijnë diasporën hebreje të formuar pas mërgimit babilonas;[6] Diaspora asiro-kaldease-siriake pas gjenocidit asirian;[7][8] Grekët që u larguan ose u shpërngulën pas rënies së Kostandinopojës[9] dhe gjenocidit të mëvonshëm grek,[10] si dhe pogromeve të Stambollit;[11] emigrimi i anglo-saksonëve (kryesisht në Perandorinë Bizantine) pas pushtimit norman të Anglisë;[12] kinezët e jugut dhe indianët që lanë vendlindjet e tyre gjatë shekujve 19 dhe 20;[13] diaspora irlandeze pas urisë së madhe;[14] diaspora skoceze që u zhvillua në një shkallë të gjerë pas pastrimit të Malësisë dhe Ultësirës;[15] Romët nga nënkontinenti Indian;[16] diaspora italiane dhe diaspora meksikane; çerkezët pas gjenocidit çerkez; diaspora palestineze për shkak të konfliktit izraelito-palestinez;[17] diaspora armene pas gjenocidit armen;[18] diaspora libaneze për shkak të luftës civile libaneze;[19] dhe sirianët për shkak të luftës civile siriane;[20] Diaspora iraniane, e cila u rrit nga gjysmë milioni në 3.8 milion midis revolucionit të vitit 1979 dhe 2019, jeton kryesisht në Shtetet e Bashkuara, Kanada dhe Turqi.[21]

Sipas një raporti të Kombeve të Bashkuara të vitit 2019, diaspora indiane është diaspora më e madhe në botë, me një popullsi prej 17,5 milion, e ndjekur nga diaspora meksikane, me një popullsi prej 11,8 milion, dhe diaspora kineze, me një popullsi prej 10,7 milion.[22]

Shiko edhe

Redakto

Referime

Redakto
  1. ^ "Diaspora". Merriam Webster. Marrë më 22 shkurt 2011. {{cite encyclopedia}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ Melvin Ember, Carol R. Ember and Ian Skoggard, red. (2004). [[[:Stampa:GBurl]] Encyclopedia of Diasporas: Immigrant and Refugee Cultures Around the World. Volume I: Overviews and Topics; Volume II: Diaspora Communities]. fq. xxvi. ISBN 9780306483219. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!); Shiko vlerën e |url= (Ndihmë!)
  3. ^ "Diasporas". Migration Data Portal. Marrë më 21 shkurt 2020. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ Edwards, Brent Hayes (8 tetor 2014). "Diaspora". Keywords for American Cultural Studies, Second Edition. Marrë më 21 shkurt 2020. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  5. ^ "Diaspora definition and meaning". CollinsDictionary.com. Marrë më 21 shkurt 2020. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  6. ^ "Babylonian Captivity | Definition, History, & Significance | Britannica". www.britannica.com (në anglisht). 2023-07-06. Marrë më 2023-08-08.
  7. ^ Demir, Sara (2017). "The atrocities against the Assyrians in 1915: A legal perspective". përmbledhur nga Travis, Hannibal (red.). The Assyrian Genocide: Cultural and Political Legacies. Routledge. ISBN 978-1-351-98025-8. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  8. ^ Gaunt, David; Atto, Naures; Barthoma, Soner O. (2019). "Introduction: Contextualizing the Sayfo in the First World War". Let Them Not Return: Sayfo – The Genocide Against the Assyrian, Syriac, and Chaldean Christians in the Ottoman Empire. Berghahn Books. ISBN 9781785334993. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  9. ^ "Fall of Constantinople". Encyclopædia Britannica. Arkivuar nga origjinali më 19 gusht 2020. Marrë më 2 gusht 2020. {{cite encyclopedia}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  10. ^ Jones, Adam (2010). Genocide: A Comprehensive Introduction (bot. revised). London: Routledge. fq. 163. ISBN 9780203846964. OCLC 672333335. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  11. ^ Kaya, Önder (9 janar 2013). "İstanbul'da GÜRCÜ Cemaati ve Katolik Gürcü kilisesi". Şalom (në turqisht). Marrë më 25 prill 2013.
  12. ^ "English Refugees in the Byzantine Armed Forces: The Varangian Guard and Anglo-Saxon Ethnic Consciousness". De Re Militari. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  13. ^ Yun, Lisa (2008). The coolie speaks : Chinese indentured laborers and African slaves in Cuba. Internet Archive. Philadelphia : Temple University Press. ISBN 978-1-59213-581-3. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  14. ^ Montgomery, David R. (14 maj 2007). Dirt: The Erosion of Civilizations. University of California Press. ISBN 9780520933163. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  15. ^ "The Highland Clearances". Historic UK. Marrë më 9 shtator 2021. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  16. ^ Broughton, Simon; Ellingham, Mark; Trillo, Richard (1999). World Music: Africa, Europe and the Middle East. Rough Guides. fq. 147. ISBN 9781858286358. Marrë më 8 dhjetor 2015. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  17. ^ "No way home: The tragedy of the Palestinian diaspora". The Independent. 22 tetor 2009. Marrë më 23 nëntor 2019. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  18. ^ Bloxham, Donald (2005). The Great Game of Genocide: Imperialism, Nationalism, and the Destruction of the Ottoman Armenians. Oxford University Press. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  19. ^ Wwirtz, James J. (mars 2008). "Things Fall Apart: Containing the Spillover from an Iraqi Civil Warby Daniel L. Byman and Kenneth M. Pollack". Political Science Quarterly. 123 (1): 157–158. doi:10.1002/j.1538-165x.2008.tb00621.x. ISSN 0032-3195. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  20. ^ Kodmani, Bassma (5 dhjetor 2018). "The Syrian Diaspora, Old and New". Arab Reform Initiative. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  21. ^ "Migration and Brain Drain from Iran | Iranian Studies". iranian-studies.stanford.edu (në anglisht). Marrë më 2023-11-11.
  22. ^ With $78 billion, India still highest overseas remittance receiver, The Economic Times, 28 November 2019.