Diskutim:Mesjeta/Arkivi 1

Latest comment: 1 vit më parë by InternetArchiveBot in topic Internet Archive Bot
Kjo faqe këtu është vetëm për diskutim mbi artikullin Mesjeta/Arkivi 1. Wikipedia nxit diskutimin mes vullnetarëve të saj dhe nuk do të censurojë komente bazuar në pikëpamjet ideologjike ose politike. Wikipedia nuk do t’i ndryshojë komentet. Ato ose do të publikohen, ose do të fshihen nëse nuk u binden rregullave kryesore.
Fillo një temë të re diskutimi.
Ju lutemi nënshkruani me: – ~~~~

Të gjitha komentet u nënshtrohen këtyre rregullave:

  • Përmbajuni temës!
  • Nuk lejohen: sharje, fyerje, fjalor i papërshtatshëm, gjuhë që përmban urrejtje, sulme personale, thirrje për dhunë apo çdo qëndrim tjetër jo i rregullt.
Kjo faqe është një arkiv i diskutimeve të përfunduara. Për pasojë përmbajtja e saj nuk duhet ndryshuar më. Për të diskutuar mbi një temë të kaluar mund të përdoret faqja aktuale e diskutimeve, ku mund të bëhet një shënim që ka lidhje me titullin apo pjesën e diskutimit të këtij arkivi.


Përmbajtje e paorganizuar

Redakto
1.	Periodizimi I mesjetes dhe etimologjia.


Mesjeta është një periudhe e historisë evropiane që nga shekulli 5-të në shekullin e 15. Mesjeta pason rënien e Perandorisë Perëndimore Romake në 476 dhe i paraprin fillimit të epokës moderne.
Termi "Mesjetë" (kohe e mesme) shfaqet per here te pare në shekullin e 15 dhe pasqyron mendimin se kjo periudhë ishte një devijim nga rruga e të mësuarit klasik, një rrugë që më vonë u bashkua me Rilindjen.
Mesjetës është një nga tre periudhat të mëdha në skemën më të qëndrueshme për të analizuar historinë evropiane: Antikiteti, Mesjeta dhe Periudha Moderne.
Kjo është "e Mesme", në kuptimin e të qenit në mes dy periudhave të tjera në kohë. Termi i parë shfaqet në latinisht në 1469 si “media tempestas” (koha e mesme). 
Në përdorimin e hershme, ka pasur shumë variante, duke përfshirë edhe “aevum” (të mesme)  të regjistruara të parë në 1604 dhe “media scecula” 
(Mesjetë ), të regjistruara të parë në 1625.


1.1 Zhvillimi I konceptit



Historianet mesjetare sigurisht qe nuk e mendonin veten si ne mes te histories, perkundrazi ate e shkruanin historine ne perspektiva universale dhe teologjike. 
Deri ne kohen e tyre ata e ndanin historine ne “Mosha e Gjashte” apo “Kater Perandorite”. 
Ata e konsideronin periudhen romake si nje kulm historik dhe mendonin se pas saj do te vinte apokalipsi.
Leonardo Bruni ndau ishte I pari historian qeberi ndarjen e Historise Universale ne ate te lashte, te mesme dhe te re. 
Leonardo Bruni

1.2Datat e fillimit dhe te mbarimit

Data qe merret me shpesh si ajo e fillimit te mesjetes eshte viti 476. Kjo shenon edhe renien e perandorit te fundit romak te perendimit, Augustit. 
Historiani Biondo perdor si date fillimi te mesjetes vitin e pushtimit te Romes nga barbaret (viti 410).
Ne historine e vendeve te Skandinavise si date fillimi e mesjetes merret shekulli i 11 kur sundimtaret e ketyre vendeve konvertohen ne te krishtere. Shume shkrime te kesaj kohe e vertetojne kete hipoteze.
Ne Estoni dhe Letoni si date fillimi e mesjetes merret shekulli I 13.

Per te gjithe Evropen ne pergjithsi si date mbarimi e mesjetes merret viti 1453 qe shenon pushtimi e Kostandinopojes nga turqit. 
Por edhe ngjarje te tjera te rendesishme qe kane ndodhur afro kesaj periudhe merren nga historian te ndryshem si data mbarimi te mesjetes. Psh: 
Viti 1455 (viti kur u shpik shtypshkronja e pare Guttenberg), humbja e muslimaneve ne Granada te Spanjes(1492) , udhetimi I Kolombit drejt Amerikes (1492). Historianët angleze shpesh përdorin Betejen e Bosworthit (1485) për të shënuar fundin e periudhës.  Per Spanjen si fundi I kesaj periudhe  merret viti 1516, qe shenon vdekjen e mbretit Ferdinanti 
1.3	Nendarja e mesjetes


Historianet anglisht-foles bejne ndarjen e mesjetes ne 3 nenperiudha:    Mesjeta e hershme, e mesme dhe e vone. Belgu Henri Pirenne dhe hollandezi Johan Huizinga percaktuan vitet se kur fillonin dhe mbaronin keto nenperiudha  ne fillim te shekullit 20.
•	Mesjeta e Hershme (476-1000)
•	Mesjeta e Mesme (1000-1300)
•	Mesjeta e Vone (1300-1453)
Duket më shumë si copy/paste, gjithsesi po e lëj njer këtu.--Liridon (diskutimet) 20 shtator 2017 19:04 (CEST)

Internet Archive Bot

Redakto

Përshëndetje, redaktorë!

Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli Mesjeta. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar redaktimin tim. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni këtë faqe për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime:


Gjithë të mirat!—InternetArchiveBot (Raportoni probleme) 7 janar 2023 17:33 (CET)

Internet Archive Bot

Redakto

Përshëndetje, redaktorë!

Sapo ndryshova 1 lidhje të jashtme te artikulli Mesjeta. Ju lutem, shpenzoni pak kohë për të shqyrtuar redaktimin tim. Nëse keni ndonjë pyetje ose dëshironi që t'i injoroj lidhjet apo faqet krejtësisht në të ardhmen, ju lutem, vizitoni këtë faqe për informacione të mëtejshme. Ndër të tjera, aty mund të gjeni dhe informacion se si mund të rregulloni problemet që mund të kem shkaktuar. Kam bërë këto ndryshime:


Gjithë të mirat!—InternetArchiveBot (Raportoni probleme) 7 nëntor 2023 11:24 (CET)

Return to "Mesjeta/Arkivi 1" page.