E drejta natyrore

E drejta natyrore apo doktrina e të drejtës natyrore (latinisht: ius naturalis) është një rrymë e mendimit filozofik që presupozon ekzistencën e një norme sjellje ndërsubjektive, universalisht e vlefshme dhe e patjetërsueshme, e bazuar mbi idenë e natyrës apo të traditës. E drejta natyrore i paraprin dhe e tejkalon të drejtën pozitive (nga latinishtja positio, positivum, përkthim i greqishtes thesei, duke iu referuar veprës njerëzore). E drejta natyrore është në gjendje të realizojë rendin më të mirë të mundshëm të shoqërisë, ekonomisë dhe politikës, duke u shfaqur kryesisht në marrëdhëniet mes shteteve, si dhe mes këtij të fundit dhe individëve.

Përmedhje

Sipas doktrinës së të drejtës natyrore, e drejta pozitive nuk përshtatet asnjëherë plotësisht me ligjin natyror, meqënëse përmban elementë aksidentalë dhe të ndryshueshëm në çdo vend dhe në çdo kohë, e kështu rezulton në një lloj të drejte joperfekte që në princip tenton t'i afrohet normës natyrore.

Temat me të cilat merren teoristët e të drejtës natyrore i përkasin fushave më të ndryshme të veprimtarisë njerëzore, duke vënë në diskutim ligjet pozitive dhe duke mbrojtur ato natyrore; po ashtu ajo ka të bëjë me moralin dhe me kufijtë e njohjes së njeriut dhe në veçanti ligjbërësit, i cili edhe harton ligjet pozitive. Më në veçanti ajo ka të bëjë edhe me politikën dhe me vendosjen e kufijve për fuqinë e shtetit.

Shih edhe

Literatura

Aronson, Mark I.; Dyer, Bruce; Groves, Matthew (2009), "Procedural Fairness: The Scope of the Duty; The Hearing Rule; The Rule Against Bias [chs. 7–9]", Judicial Review of Administrative Action (në anglisht) (bot. 4th), Sydney: Thomson Reuters (Professional) Australia Ltd., fq. 403–711, ISBN 978-0-455-22557-9.
Binmore, Ken[neth George] (2005), Natural Justice (në anglisht), New York, N.Y.: Oxford University Press, ISBN 978-0-19-517811-1.
Cane, Peter (2004), "Procedural Grounds of Review [ch. 7]", An Introduction to Administrative Law (në anglisht) (bot. 4th), Oxford: Oxford University Press, fq. 133–184 at 133–168, ISBN 978-0-19-926898-6.
Craig, Paul [P.] (2008), "Natural Justice: Hearings; Natural Justice: Bias and Independence [chs. 12–13]", Administrative Law (në anglisht) (bot. 6th), London: Sweet & Maxwe, fq. 371–436, ISBN 978-1-84703-283-6.
Jones, David Phillip; de Villars, Anne S. (2009), "Natural Justice and the Duty to be Fair: Historical Development and General Principles; The Duty to be Fair: Audi Alteram Partem; The Duty to be Fair: The Rule against Bias [chs. 8–10]", Principles of Administrative Law (në anglisht) (bot. 5th), Toronto, Ont.: Carswell (publisher), fq. 210–457, ISBN 978-0-7798-2126-6.
Leyland, Peter; Anthony, Gordon (2009), "Procedural Impropriety II: The Development of the Rules of Natural Justice/Fairness; Procedural Impropriety III: The Requirements of Natural Justice/Fairness [chs. 15–16]", Textbook on Administrative Law (në anglisht) (bot. 6th), Oxford: Oxford University Press, fq. 342–391, ISBN 978-0199-21-776-2.
Maher, Gerry (1986), "Natural Justice as Fairness", përmbledhur nga MacCormick, Neil; Birks, Peter (red.), The Legal Mind: Essays for Tony Honoré (në anglisht), Oxford: Clarendon Press, fq. 103–120, ISBN 978-0-19-876196-9.
Wan Azlan Ahmad; Nik Ahmad Kamal Nik Mahmod (2006), "Procedural Ultra Vires at Common Law", Administrative Law in Malaysia (në anglisht), Petaling Jaya, Selangor, Malaysia: Sweet & Maxwell Asia, fq. 119–177, ISBN 978-983-2631-75-0.