Es-Samaval el-Maghribi

Es-Samaval ibn Jahja el-Maghribi (Arabisht: السموأل بن يحيى المغربي‎), i njohur si zakonisht Samau'al el-Maghribi, ishte matematikanë, astronom dhe mjek.^[1] Ai u lind në vitin 1130 në një familje jehude, dhe e fshehu konvertimin e tij në Islam për shumë vite, pasi pati frikë se kjo do të kishte zemëruar babain e tij, pastaj haptazi përqafoi Islamin më 1163 pasi pa në ëndërr që do t'i tregonte për konvertimin e tij.^[2] Babai i tij ishte rabin nga Maroku.^[3]

Matematikë Redakto

Es-Samaval shkroi traktat matematikor al-Bahir fi'l-jabr, që do të thotë "Madhështia në algjebër", në moshën nëntëmbëdhjetë.

Ai gjithashtu përdori dy konceptet themelore të induksionit matematikor, edhe pse pa i deklaruar ato në mënyrë eksplicite. Ai e përdori këtë për të dhënë rezultate për teoremen binomiale deri në n = 12 dhe trekëndëshin Paskal të dhënë më parë nga el-Karaxhi.^[4]

Polemikë Redakto

Ai gjithashtu shkroi librin e famshëm duke debatuar fenë e Jehudizmit e njohur si Ifḥām al-Yahūd (Përgënjeshtrimi i Jehudëve) ose në spanjisht Epistola Samuelis Maroccani dhe më vonë e njohur në anglisht Jehudi i bekuar i Marokut.^[5]^[6]

Vdekja Redakto

Es-Samaval el-Maghribi vdiq në Maragheh, Iran në vitin 1180.

Referime Redakto

^ "A Jewish Encyclopedia". Arkivuar nga origjinali më 16 korrik 2018. Marrë më 18 shtator 2018. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ UIMATH: Islamic Mathematics (Algebra)
^ Medieval Cultures in Contact, By Richard Gyug, pg. 123
^ Katz (1992), p. 242:
"Like the proofs of al-Karaji and ibn al-Haytham, al-Samaw'al's argument contains the two basic components of an inductive proof. He begins with a value for which the result is known, here n = 2, and then uses the result for a given integer to derive the result for the next. Since al-Samaw'al did not have any way of stating the general binomial theorem, however, he cannot be said to have proved it, by induction or otherwise. What he had done was provide a method acceptable to his readers for expanding binomials up to the twelfth power..."
^ Perlmann, Moshe (1964). "Samau'al al-Maghribī Ifḥām Al-Yahūd: Silencing the Jews / ‮إفحام اليهود: تأليف السموءل المغربي (القرن السادس الهجري)". Proceedings of the American Academy for Jewish Research. 32: 5. doi:10.2307/3622414. JSTOR 3622414. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Samau'al al-Maghribi: Ifham Al-Yahud: Silencing the Jews by Moshe Perlmann, Proceedings of the American Academy for Jewish Research, Vol. 32, Samau'al Al-Maghribi Ifham Al-Yahud: Silencing the Jews (1964)

[1] "A Jewish Encyclopedia". Arkivuar nga origjinali më 16 korrik 2018. Marrë më 18 shtator 2018. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[2] UIMATH: Islamic Mathematics (Algebra)

[3] Medieval Cultures in Contact, By Richard Gyug, pg. 123

[4] Katz (1992), p. 242:
"Like the proofs of al-Karaji and ibn al-Haytham, al-Samaw'al's argument contains the two basic components of an inductive proof. He begins with a value for which the result is known, here n = 2, and then uses the result for a given integer to derive the result for the next. Since al-Samaw'al did not have any way of stating the general binomial theorem, however, he cannot be said to have proved it, by induction or otherwise. What he had done was provide a method acceptable to his readers for expanding binomials up to the twelfth power..."

[5] Perlmann, Moshe (1964). "Samau'al al-Maghribī Ifḥām Al-Yahūd: Silencing the Jews / ‮إفحام اليهود: تأليف السموءل المغربي (القرن السادس الهجري)". Proceedings of the American Academy for Jewish Research. 32: 5. doi:10.2307/3622414. JSTOR 3622414. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[6] Samau'al al-Maghribi: Ifham Al-Yahud: Silencing the Jews by Moshe Perlmann, Proceedings of the American Academy for Jewish Research, Vol. 32, Samau'al Al-Maghribi Ifham Al-Yahud: Silencing the Jews (1964)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]