Xhiva (xhainizëm)

Jīva ( sanskritisht: जीव ) ose Ātman ( sanskritisht: आत्मन् ) është një term filozofik i përdorur brenda xhainizmit për të identifikuar shpirtin . Sipas kozmologjisë xhaine, xhiva ose shpirti është parimi i ndjeshmërisë dhe është një nga tattva-t ose një nga substancat themelore që përbëjnë Gjithësinë. Metafizika xhainiste, thotë Jagmanderlal Jaini, e ndan universin në dy kategori të pavarura, të përjetshme, bashkëekzistuese dhe të pakrijuara të quajtura jiva (shpirt) dhe ajiva ( sanskritisht: अजीव jo-shpirt). ^[1] Kjo premisë bazë e xhainizmit e bën atë një filozofi dualiste. ^[2] Jiva, sipas xhainizmit, është një pjesë thelbësore e mënyrës sesi funksionon procesi i karmës, rilindja dhe procesi i çlirimit nga rilindja. ^[3]

Përshkrim i konceptit të shpirtit (në transmigrim) në xhainizëm. Ngjyra e artë përfaqëson *jokarma* - materien gjysëm-karmike, ngjyra cian përshkruan *dravya karma*(n) - materien delikate karmike, portokallia përfaqëson *bhav karma*(n)- materien psiko-fizike karmike dhe e bardha përshkruan *sudhatma*(n), ndërgjegjen e pastër.

^ Jagmanderlal Jaini (2013). Outlines of Jainism. Cambridge University Press. fq. xxii–xxiii. ISBN 978-1-107-61567-0. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Jaini 2013.
^ Jeffery D. Long (2009). Jainism: An Introduction. I. B. Tauris. fq. 93–100. ISBN 978-1-84511-625-5. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[1] Jagmanderlal Jaini (2013). Outlines of Jainism. Cambridge University Press. fq. xxii–xxiii. ISBN 978-1-107-61567-0. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[FOOTNOTEJaini2013-2] Jaini 2013.

[long93-3] Jeffery D. Long (2009). Jainism: An Introduction. I. B. Tauris. fq. 93–100. ISBN 978-1-84511-625-5. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[1]

[2]

[3]