Krakatau
Krakatau (Krakatoa) dikur ka qenë një ishull i vogël me bukuri të rrallë në Indonezi. Ky ishull ka qenë me prejardhje vullkanike. Ishulli është shkatërruar nga eksplodimi në vitin 1883. Ky erupcion vullkanik ishte njëri ndër më të njohurit në të gjitha kohërat. Nga ujdhesa ka mbetur vetëm Rakatu. Krisma e eksplodimit është dëgjuar edhe në Australi në një largësi prej 3500 km. Ishulli nga eksplodimi është shëndrruar në pluhur . Retë e pluhurit jan ngritë në 80 km lartësi, mandej disa vite janë rrotulluar rreth Tokës, duke shkakatuar ulje të temperaturave verore. Erupcioni nuk ishte aq vdekjeprues, por valët e larta , tsunami, të cilat kan qenë të larta mbi 40 m kane shkatrruar 163 fshatra dhe kane marre jetën e 36 000 njerëzve rreth bregdetit të ujdhesave Java dhe Sumatra.
Rëndësi historike
Redakto
Shpërthim më i njohur i Krakatoa kulminoi në një seri shpërthimesh masive në 26-27 gusht, 1883, e cila ishte ndër ngjarjet më të dhunshme vullkanike në historinë moderne të regjistruara.
Me një indeks vullkanik (VEI) 6, shpërthimi ishte i barabartë me 200 megaton TNT ekuivalent me 13.000 bomba bërthamore që e shkatërruna Hiroshimen gjatë Luftës së Dytë Botërore.
Shpërthimi kataklysmik është dëgjuar dukshëm larg si në Perth që qendet në Australia perëndimore, rreth 1.930 kilometra (3.110 km) larg, si dhe ishullin e Rodrigues pranë Mauritius, rreth 3.000 kilometra (5.000 km) larg.
Pranë Krakatau, sipas shënimeve zyrtare, 165 fshatra dhe qytete janë shkatërruar dhe 132 të dëmtuara rëndë, të paktën 36417 (numri zyrtar i) njerëz vdiqën, dhe mijëra të tjerë u plagosën nga shpërthim, kryesisht nga tsunami që pasoi shpërthimin. Shpërthim shkatërroi dy të tretat e ishullit të Krakatoa.
Ndonjë shpërthim në vullkan që nga viti 1927 kemi ndërtuar një ishull të ri në të njëjtin vend, të quajtur Anak Krakatau (indonezisht: "Fëmija i Krakatoa"). Ky ishull ka aktualisht një rrezeje prej rreth 2 kilometra (1,2 mi) dhe një pikë të lartë rreth 300 metra (980 ft) mbi nivelin e detit, rritje 5 metra (16 ft) çdo vit.