Kryengritjet e Mahdiut

Kryengriyja e Mahdiut apo Mahdijati u zhvillua gjat viteve 1881-1899, kryesisht kundër regjimit Anglo-Egjiptian dhe nëpjesën qendrore të Sudanit.Udhëheqës ishte Muhamed Ahmadi (Mahdiu i vetëshpallur)i cili llogaritet si një ndër më të suksesshmit kundër luftës koloniale në Afrikë.

Muhamad al Mahdi

Si pasojë e tërë kësaj vjen edhe formimi i Kalifatit të Omdurmanit. Ky Kalifat vepron diku 15 vite dhe në vitin 1898 shuhet nga forcat Anglo-Egjiptase.

Mahdiu dhe Okupimi i Sudanit

Në fillim të shekullit 19 fillon pushtimi i Etiopisë pranë brigjeve të Nilit, fillimisht në pjesën lindore e më vonë edhe më gjerë. Edhe pse Egjipti ishte pjesë e Perandorisë Osmane gjatë sundimit të Mbreti Muhamed Ali kishte një autonomi të zgjeruar në krahasim me vende tjera. Si qëllim kryesor i këtijë okupimi ishte furnizimi me trupa të rinjë ushtarak që më vonë të mund ti luftonin Mahluket, Vehabijtë e më vonë edhe Sirinë. Kështu që pas pushtimit fillon menjëher rekrutimi i skllevërve Zezak dhe dërgimi i tyre në luftë.

Mahdiu i Premtuar

Muhamad Ahmad ishte biri i një ndërtimtari barkash nga një fshat në afërsi të Dongolës.Gjat udhtimit të tijë të shumtë nëpër Sudan kishte formuar një bindje opoziare kundër sunduesve të huaj dhe paasojave të këtijë sundimi.

Në vitin 1881 Muhamad al Mahdi shpallë vehten si Mahdiu i premtuar. Në këtë periudhë kohore në Sudan ishte tejet e përhapur teoria mbi ardhjen e Mahdiut të premtuar. I vendosur në krye të përkrahësve të tijë me 29 qershor 1981 me anë të një shkrese edhe zyrtarisht i bënë me dije pushtetit të atëhershëm të Egjiptit. Qëllimi i tijë ishte jo vetëm Egjipti dhe Sudani por e tërë Perandoria Osmane dhe mbarë bota ku dominonte feja Islame, kshtu që Kalifati i tijë do të shtrihej prej Mekkës gjer në Kostadinopojë dhe do të zbatonte rregullat Islame sikur ishin zbatuar në shekullin e .