Liceu

Liceu (Lyceum) është një kategori e institucioneve të arsimit i përcaktuar në kuadër të sistemit arsimor të shumë vendeve të botës, kryesisht në Evropë. Përkufizimi varion midis shteteve; zakonisht liceu është një lloj i shkollës së mesme.

Historiku

Fjala Lice është një fjalë latine Lyceum si dhe e përvetësuar nga greqishtja e lashtë Λύκειον (Lykeion). Liceu historikisht e ka burimin në lashtësi, kur Perikliu e themeloi një institucion të tillë në zonën lindore të Athinës, në vendin ku më parë qe varrosur Apollon Likeu, nga i cili morri edhe emrin. Ky lice origjinal përmendet edhe si lokacion i shkollës peripatetike të Aristotelit, themeluar në vitin 335 p.e.s. dhe e cila jetoi përreth tetë shekuj. ^[1]

Sot, disa vende dhe shtete të botës, për shkollat e tyre moderne përdorin këta emra të lashtë të shkollës: për shembull, Lykeion dhe Lyceum, e ku të dyja na japin fjalën "lyceum" në anglisht (vini re se në gjuhën latine "C" në lyceum gjithmonë është theksuar si një K, por jo si një C e butë).

Emri Lyceon ishte përdorur nga Napoleoni në vitin 1802 për të emërtuar institucionin kryesor të arsimit të mesëm. Nga Franca emri është përhapur në shumë vende të botës të cilat ishin nën ndikimin e kulturës franceze.

Në Shqipëri liceu i parë ishte Liceu Kombëtar i Korçës. Ky në fakt ishte një shkollë e mesme e përgjithshme në qytetin e Korçës, i cili e theksonte kulturën franceze dhe vlerat evropiane. Shkolla funksionoi plotësisht nga viti 1917 deri në vitin 1939. Shkolla vazhdoi aktivitetin e saj edhe pas Luftës së Dytë Botërore si Shkollë e Lartë "Raqi Qirinxhi".^[2] Më vonë u hap edhe Liceu i Gjirokastrës (1923), sot Shkolla e Mesme “Asim Zeneli”, si dhe Liceu i Shkodrës.

Liceumet sipas shteteve

Liceu i Universitetit të Filipineve në Manila

Institucionet arsimore të tipit të liceut vazhdojnë të ekzistojnë edhe në vende të tjera të botës. Ato janë aktive në vende të tilla si: India, Filipinet, Shri Lanka, Turqia, Uzbekistani, Taxhikistani, Bellarusia, Republika Çeke, Finlanda, Franca, Gjermania, Greqia, Hungaria, Italia, Lituania, Malta, Holanda, Polonia, Portugalia, Rumania, Rusia, Serbia, Shtetet e Bashkuara, Kili.

Shih edhe

Referime

^ Osmani, Shefik (1983), Fjalor i pedagogjisë, Tiranë: Shtëpia Botuese "8 Nëntori", fq. 384, OCLC 17442147, marrë më 6 prill 2017 {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Xoxi, Koli (1997), Liceu Kombëtar i Korçës (1917-1939), Shtëpia Botuese "Lumo Skëndo", OCLC 45500476 {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[1] Osmani, Shefik (1983), Fjalor i pedagogjisë, Tiranë: Shtëpia Botuese "8 Nëntori", fq. 384, OCLC 17442147, marrë më 6 prill 2017 {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[2] Xoxi, Koli (1997), Liceu Kombëtar i Korçës (1917-1939), Shtëpia Botuese "Lumo Skëndo", OCLC 45500476 {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[1]

[2]