Linja von Wartburg (ose Linja Nantë - Épinal ) është emri që zakonisht i jepet një kufiri gjuhësor të theksuar nga Walther von Wartburg në studimin e tij të vitit 1939, Die Entstehung der romanischen Völker (Origjina e popujve romanë). Kjo linjë mundëson dallimin midis varieteteve veriore dhe jugore të gjuhëve galo-romane në shekullin e IX-të. [1] Ajo u identifikua për herë të parë nga Jakob Jud .

Në portokalli, linja von Wartburg. Në blu, kufiri aktual midis gjuhëve Oïl në Veri dhe atyre Ocitane dhe Arpitane në Jug.
Gjuhët e pellgut gjuhësor galo-roman: 1 Kufijtë aktualë të gjuhës oksitane 2 Kufijtë e vjetër të gjuhës oksitane [2] 3 Kufijtë aktualë të franko-provansale [3] 4 Kufijtë e vjetër të frankoprovankalit [4]5 Kufijtë jugorë të gjuhës frënge në shekullin e 8-të (linja von Wartburg)

6 Kufijtë jugorë të gjuhës frënge në shekullin e 13-të [2]

7 Kufijtë e gjuhës bretone në shekullin e 19-të

8 Kufijtë e gjuhës bretone në shekullin e 9-të

9 Kufijtë aktualë të gjuhëve gjermanike në Francë

10 Shtrirja historike e gjuhëve Oïl [2]
11 Shtrirja historike e gjuhëve gjermanike në Francë

Sipas Walther von Wartburg, ky kufi gjuhësor është rezultat i ngulimeve franke "në veri të lumit Loire" dhe korrespondon me kufirin politik dhe etnik që u formua rreth vitit 500 midis mbretërisë franke të Neustrisë në veri, dhe Akuitanisë dhe Burgundisë në jug. Për gjuhëtarët e tjera, latinishtja vulgare e folur në Galinë veriore ishte tashmë e ndryshme përpara mbërritjes së frankëve. [5]

Me kalimin e kohës, kjo linjë u zhvendos në jug derisa u bë kufiri aktual i gjuhëve Oïl, dhe Ocitane dhe Franko-Provençale . [6]

Shpërndarja gjeografike

Redakto

Linja Von Wartburg fillon nga gryka e Luarës, ndjek lumin deri në Sologne, përpara se të ndjekë përsëri Luarën rreth Cosne-Cours-sur-Loire . Nga atje, ajo vazhdon në veri të Morvanit, duke lënë në jug një pjesë të konsiderueshme të Burgundisë dhe të gjithë Franche-Comte përpara se të arrijë në jug të vargmaleve Vosges .

  1. ^ Christian Bromberger, Alain Morel (2001). Limites floues, frontières vives : Des variations culturelles en France et en Europe. Ethnologie de la France (në frëngjisht). Éditions des Maison des sciences de l'homme. ISBN 9782735109081.
  2. ^ a b c Dialectal areas in France, situation and evolution, according to Pierre Bonnaud (1981).
  3. ^ Franco-Provençal, the progress of a definition, by Gaston Tuaillon
  4. ^ To the roots of Franco-Provençal
  5. ^ According to R. Anthony Lodge: "the contact of Latin with the various indigenous (substrate) languages of Gaul, coupled with differential rates of romanisation, almost certainly meant that even before the Germanic invasions the Latin spoke in Gaul was not uniform." French: From Dialect to Standard, R. Anthony Lodge, Psychology Press, 1993
  6. ^ Alain Morel, Bromberger Christian (2001). Limites floues, frontières vives : Des variations culturelles en France et en Europe (në frëngjisht). Paris: Maison des Sciences de l'Homme. fq. 386. ISBN 2-7351-0908-9.