Luleshurdha mjekësore

Luleshurdha (lat. Taraxacum), bën pjesë në familjen e Asteraceae.

Luleshurdha mjekësore noform Luleshurdha mjekësore Klasifikimi Shkencor Mbretëria Bimë Nënmbretëria Tracheobionta Mbindarja Spermatophyta Ndarja Magnoliophyta Klasa Magnoliopsida Nënklasa Asteridae Rendi Asterales Familja Asteraceae Nënfamilja Cichorioideae Fisi Cichorieae Nënfisi Crepidinae Gjinia Taraxacum Lloji Shiko Lista llojeve të Luleshurdhës

Lulet janë me ngjyrë të verdhë dhe e arrijnë diametrin deri në 4 cm.Lulet e kësaj bime në kohët me shi dhe natën mbyllen.Kjo bimë lulëzon gjatë tërë vitit,e kryesisht gjatë muajve prill-tetor.Prejardhjene ka nga Azia qendrore,ndërsa sot mund ta gjejmë kudo në botë.Është e përhapur në vende me lagështi,në livadhe,buzë rrugëve,në vende të pasura me materie ushqyese.Është bimë tejet adaptuese.

Gjethet 4-5cm,të plota deri shumë të rripëzuara,të shtrira mbi siperfaqen e tokës.Vrigujt pak a shumë trekëndor,bisht shpesh i flaterur shtije të tëngrituara,zakonisht me push

Lista llojeve të Luleshurdhës mjekësore

Lloji përfaqësues i kësaj gjinie është “Taraxacum officinale”.

• Taraxacum acutangulum
• Taraxacum albidum
• Taraxacum alpicola
• Taraxacum apenninum
• Taraxacum bessarabicum
• Taraxacum bithynicum
• Taraxacum celticum
• Taraxacum ceratophorum
• Taraxacum cordatum
• Taraxacum coreanum
• Taraxacum cyprium
• Taraxacum erythrospermum
• Taraxacum fontanum
• Taraxacum glaciale
• Taraxacum hamatum
• Taraxacum hondoense
• Taraxacum hoppeanum
• Taraxacum hybernum
• Taraxacum japonicum
• Taraxacum kok-saghyz
• Taraxacum longeappendiculatum
• Taraxacum magellanicum
• Taraxacum marklundii
• Taraxacum mongolicum
• Taraxacum naevosum
• Taraxacum nigricans
• Taraxacum obliquum
• Taraxacum obovatum
• Taraxacum officinale
• Taraxacum pacheri
• Taraxacum palustre
• Taraxacum phymatocarpum
• Taraxacum platycarpum
• Taraxacum platypecidum
• Taraxacum proximum
• Taraxacum schroeteranum
• Taraxacum serotinum
• Taraxacum sp.
• Taraxacum spectabile
• Taraxacum sundbergii
• Taraxacum syriacum
• Taraxacum ussuriense
• Taraxacum venustum

Përdorimi

Në fitoterapia përdoren gjethet (Taraxaci folia), rrënja (Taraxaci folia) dhe lulet (flos).

Gjethet e reja të kësaj bime janë mjaft të pasura me Vitamina C, ato mblidhen kur janë të reja. Luleshurdhet janë të pasura me kripën natyrore (28%) e cila i neutralizon thartësirat dhe e bën pastrimin e gjakut, për këtë arsye në shumë vende përdoret si sallatë (Francë,Holandë).

Francezët kanë një emër mjaft interesant për lulerradhiqen. Ata e quajnë atë "dents de lion" që përkthehet “dhëmbët e luanit” dhe që shërben për të përshkruar më së miri karakteristikat e kësaj bime me emrin botanik “Taraxacum officinale”. Në Shqipëri, lulerradhiqja quhet edhe luleshurdha mjekësore, lule qumështore, prakalidhe, përkalidhe, luleradhiqe dhe radhiqe.

Gjethet e kësaj bime i preferojnë (si sallatë) sidomos atyre që vuajnë nga anemia (pagjakësia) ngase sipas tyre anemia është pasojë e mungesës së kripërave që ndodhen në gjethet e kësaj bime.

Luleshurdha në vete përmban edhe këto materie: glikozide idhëta, substancat e ngjajshme me hormonet β-Sitosteroli, Taraxerol, inulin, taninet, Vitaminat B,Vitamina C dhe beta-Carotene, shumë minerale, ka përqindje të lartë të kripërave të Kaliumit sidomos në gjethe, karotinoide, protein, pektinën, holinën etj.

Është diuretik efikas, tonik digjestiv dhe laksativ për mëlçi dhe veshkë, hepatik, antireumatik, depurgativ, bar antilitik, bar për pankreas, aperient i butë.

Natyra, luleshurdhën e ka pasuruar me kripëra të kaliumit tre herë më tepër se bimët tjera të gjelbra. Përmban rreth 4.28% të kripës së Kaliumit, e cila në organizëm mbetet më shumë se që është humbur me diurezë.

Si rezultat i kësaj vjen gjerë te humbja e natriumit, e kjo paraqet rastin e volitshëm, te tensioni i lartë i gjakut, kur grumbullimi i lëngjeve në trup është përcjellur me mos baraspeshën e raporteve kalium-natrium, në favor të natriumit.

Luleshurdha është bar i mrekullueshëm edhe kundër sëmundjes së artritisit, e sidomos jep efekt të mrekullueshëm kur të kombinohet me sherpin (Apium Graveolans).