Mark Justini
Mark Justini ( Latin: Marcus Junianus Justinus Frontinus) ishte një historian latin që jetoi në kohën e Perandorisë Romake.
Përmbledhje
RedaktoPothuajse asgjë nuk dihet për historinë personale të Mark Justinit, emri i tij shfaqet vetëm në titullin e veprës së tij. Ai duhet të ketë jetuar pas Pompe Trogut, veprën e të cilit ai e nxori, dhe referencat e tij ndaj romakëve dhe parthianëve që kishin ndarë botën mes tyre, do të ishin anakronike pas ngritjes së Sasanianëve në shekullin e tretë. Latinishtja e tij duket se është në përputhje me stilin e shekullit të dytë. Ronald Syme, megjithatë, argumenton për një datë rreth vitit 390 Krishtit, menjëherë para përpilimit të Historisë Augustane, dhe hedh poshtë anakronizmat dhe stilin arkaik si të parëndësishëm, pasi ai pohon se lexuesit do të kishin kuptuar frazat e Justinit për të përfaqësuar kohën e Trogut, dhe jo të tijin. [1]
Justini ishte autori i një mishërimi të librit të gjerë të Trogut Liber Historiarum Philippicarum, ose Historitë Filipike, një histori e mbretërve të Maqedonisë, e përpiluar në kohën e Augustit . Për shkak të zhgënjimeve të shumta, kjo vepër u rititelua nga një prej redaktuesve të saj, Historia Philippicae et Totius Mundi Origines et Terrae Situs, ose Historia Filipike dhe Origjina e të gjithë Botës dhe të Të gjitha Tokave të saj . Parathënia e Justinit shpjegon se ai synonte të mblidhte fragmentet më të rëndësishme dhe interesante të asaj vepre, e cila që atëherë ka humbur. Disa nga argumentet origjinale të prologi ) ruhen në autorë të ndryshëm të tjerë, siç është Plini Plaku . Tema kryesore e Trogut ishte ngritja dhe historia e Perandorisë Maqedonase, dhe si ai, Justini i lejoi vetes liri të konsiderueshme të devijimit, duke prodhuar një antologji idiosinkratike dhe jo një mishërim të rreptë.
Në shkrimet e tij Mark Justini flet edhe për Ilirët duke u ndalur veçanërisht te Pirro i Epirit të cilin nganjëherë e quan barbarë. [2]
Historia e Justinit u përdor shumë në Mesjetë, kur autori i saj nganjëherë ngatërrohej gabimisht me Justin Martirin. [3]
Shih edhe
RedaktoReferime
Redakto- ^ Syme 1988
- ^ Ceka, Neritan (2014). Ilirët deri te shqiptarët. Tiranë: Migjeni. fq. 135. ISBN 978-9928-4074-7-4.
- ^ EB 1911
Lidhje të jashtme
Redakto- An early edition (Milan, 1476) of the Epitome from the Bavarian State Library
- Justin's Epitome at The Latin Library, Corpus Scriptorum Latinorum, & Itinera Electronica Arkivuar 27 nëntor 2012 tek Archive.today (in Latin)
- Watson's 1853 translation at CSL, the Tertullian Project, & Attalus (in English)
- Arnaud-Lindet's 2003 translation at CSL (in French)
- Correa's 2003 partial translation at CSL (in Spanish)
- Prologi of Pompeius Trogus's work at the Tertullian Project