Mustafe

fshat në Shqipëri, në Qarkun e Dibrës
(Përcjellë nga Mustafë)

41°46′34″N 20°18′44″E / 41.7761°N 20.3122°E / 41.7761; 20.3122

Mustafe
Noimage.png

Mustafja është një fshat në ish-komunën Arras pjesë përbërëse e krahinës së Çidhnës në rrethin e Dibrës.

Pozita gjeografike Redakto

Fshati Mustafe në përbërjen e tij ka pasur fshati Lazrej dhe Guri i Zi ishte një lagje e tij. Para vitit 1900 lagjja Guri i Zi quhej Mustafe, ndërsa ajo që sot quhet Mustafe ishte një lagje e tij. Kjo dëshmohet me "varrezat e Mustafe" që gjenden në lagjen Guri i Zi si dhe "Kroi i Mustafe" që gjendet po aty. Të dy fshatrat thirreshin herë "Lazrej e Mustafe" e herë "Mustafe e Lazrej". Fshati Mustafe shtrihet në anën perendimore të lumit Drini i Zi. Kufizohet nga veriu me Zall-Dardhën, nga perëndimi me fshatin Grykë-Nokë dhe krahinën e Lurës dhe nga jugu me fshatin Kodër-Leshe.

Fshati Mustafe (Mustafe+Lazrej+Guri i Zi) është pjesë përbërëse e Krahinës së Çidhnës. Mustafet kufizohen nga perëndimi me Çidhnën e Epër (sot Grykë-Noka). Krahina e Çidhnës në periudhën e Antikitetit kishte një qytet me emrin Oena më vonë e thirrur Kidhna. [1]

Demografia Redakto

Në përbërje të fshatit Mustafe hyn dhe Lazrej. Përbëhet nga shumë fise të cilët kanë lëvizur gjatë rrjedhës së viteve. Viti 2000 e ka gjetur me këto fise të cilët po i rendisim nga lartë-poshtë: Guri i Zi (Toca, Gjoni, Daci); Mustafe (Doçi, Gjoni, Daci, Xhika, Shehu, Karoshi); Lazrej (Kukeli, Buci, Loshi, Rusi, Coli, Alia, Murati, Martini, Sava, Lata, Kurti, Duka).

Në materialin e ish-komunës Arras të vitit 2007 për planin strategjik të zhvillimit për vitet 2008-2015 numri i banorëve dhe i familjeve është:[2]

  • Gur i Zi 82 familje me 293 banorë
  • Mustafe 114 familje me 312 banorë
  • Lazrej 120 familje me 617 banorë.

Lëvizjet e popullsisë kanë qenë të vazhdueshme në fshatin Mustafe. Këtë e tregojnë fiset të cilët nuk janë më por i identifikojmë me toponimet e lagjeve dhe të trojeve. Toponime si, Lama e "Skure", Ara e "Varejskure", Përroj i "Rajtës", Kodra e "Lekës", Ara e "Lale", etj. tregojnë për fise që kanë qenë por nuk janë në ditët e sotme. Rreth viteve 1950-1960 në fshatin Mustafe ka vdekur banori i fundit i fisit Leka.

Me 28 Tetor 2023 nga lagjia "Toca" në fshatin Guri i Zi (Mustafe) është larguar banori i fundit (një çift burrë e grua). Në vitin 1980 lagjia "Toca" kishte 11 shtëpi ku jetonin 15 familje. Fundi i vitit 2023 e gjeti fshatin Guri i Zi (Mustafe) vetëm me fiset "Gjoni" dhe "Daci".

Ekonomia Redakto

Për pozicionin gjeografik me pamje nga lindja e diellit e bën fshatin Mustafe në gjithë territorin e vet me orë diellore më shumë se në çdo zonë tjetër të krahinës së Çidhnës. Ekzistenca e ujërave natyrore dhe gjelbërimi natyral ka bërë që historikisht kjo zonë ta bazojë ekonominë e saj në produktet bujqësore dhe blegtorale. Larmia e mikroklimave dhe pozicionimit të tokave në mikrorrafshnalta dhe në shtrirje nga afërsisht 380 - 1800 metër mbi nivelin e detit ka lejuar dhe lejon kultivimin e gati të gjitha llojeve të produkteve bujqësore. Ka gjithashtu pyje dhe kullota të vetat mjaftueshëm për mbajtjen e blegtorisë të të gjitha llojeve.

Po në materialin e ish-komunës Arras të vitit 2007 për planin strategjik të zhvillimit për vitet 2008-2015 gjejmë se sipërfaqja e tokës e pyejeve dhe kullotave është:[3]

  • Gur i Zi - 30 ha tokë bujqësore dhe 246 ha pyje dhe kullota
  • Mustafe - 80 ha tokë bujqësore dhe 155 ha pyje dhe kullota
  • Lazrej - 70 ha tokë bujqësore dhe 311 ha pyje dhe kullota.

Shkollat në Mustafe Redakto

Në Mustafe, shkolla e parë u çel në nëntor 1946 me 36 nxënës, mësues ishte Osman Çima. Shkolla u hap në shtëpinë e Qazim Doçit. Në vitin 1949, çeli dyert godina e re e shkollës në qendër të fshatit me dy dhoma për mësim dhe një dhomë për mësuesit. Në vitin 1969 ka filluar arsimi 8-vjeçar me mësues Hysen Xhika.[4]

Referime Redakto

  1. ^ Cani, Islam (Tetor 2013). "Çidhna që na jep nder të gjithëve" (PDF). Rruga e Arbërit. {{cite journal}}: Shiko vlerat e datave në: |date= (Ndihmë!)
  2. ^ "KOMUNA ARRAS, QARKU DIBËR Strategjia afatmesme e zhvillimit" (PDF). qarkudiber.gov. 2015.
  3. ^ "KOMUNA ARRAS, QARKU DIBËR Strategjia afatmesme e zhvillimit" (PDF). qarkudiber.gov. 2015.
  4. ^ Përnezha, Haki (2013). Krahina e Çidhnës. fq. 213.

Shih edhe Redakto