Ngjarja Carrington

Ngjarja Carrington ishte stuhia gjeomagnetike më intensive në historinë e regjistruar, duke arritur kulmin nga 1 deri më 2 shtator 1859 gjatë ciklit diellor 10. Ajo krijoi shfaqje të forta aurale që u raportuan globalisht^[1] dhe shkaktuan shkëndija dhe madje zjarre në stacione të shumta telegrafike. Stuhia gjeomagnetike ka shumë të ngjarë të jetë rezultat i një nxjerrje në masë koronale (CME) nga Dielli që përplaset me magnetosferën e Tokës.^[2]

Stuhia gjeomagnetike u shoqërua me një shpërthim diellor shumë të shndritshëm më 1 shtator 1859. Ajo u vëzhgua dhe u regjistrua në mënyrë të pavarur nga astronomët britanikë Richard Christopher Carrington dhe Richard Hodgson - të dhënat e para të një shpërthimi diellor.

Një stuhi gjeomagnetike e kësaj magnitude që ndodh sot do të shkaktonte ndërprerje të gjera elektrike, ndërprerje dhe dëmtime për shkak të ndërprerjeve të zgjatura të rrjetit elektrik.^[3]^[4]^[5]

Shiko edhe

Stuhia

Referime

^ Kimball, D. S. (prill 1960). "A Study of the Aurora of 1859" (PDF). Geophysical Institute at the University of Alaska. Marrë më 28 nëntor 2021. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Tsurutani, B. T. (2003). "The extreme magnetic storm of 1–2 September 1859". Journal of Geophysical Research. 108 (A7): 1268. Bibcode:2003JGRA..108.1268T. doi:10.1029/2002JA009504. Marrë më 28 nëntor 2021. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Solar Storm Risk to the North American Electric Grid (PDF). Lloyd's of London and Atmospheric and Environmental Research, Inc. 2013. Marrë më 17 shkurt 2022. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Baker, D.N.; etj. (2008). Severe Space Weather Events – Understanding Societal and Economic Impacts. Washington, D.C.: The National Academy Press. doi:10.17226/12507. ISBN 978-0-309-12769-1. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Phillips, Dr. Tony (23 korrik 2014). "Near miss: The solar superstorm of July 2012". NASA. Marrë më 26 korrik 2014. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[kimball60-1] Kimball, D. S. (prill 1960). "A Study of the Aurora of 1859" (PDF). Geophysical Institute at the University of Alaska. Marrë më 28 nëntor 2021. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[tsurutani03-2] Tsurutani, B. T. (2003). "The extreme magnetic storm of 1–2 September 1859". Journal of Geophysical Research. 108 (A7): 1268. Bibcode:2003JGRA..108.1268T. doi:10.1029/2002JA009504. Marrë më 28 nëntor 2021. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[Lloyds-AER-2013-NA-risk-3] Solar Storm Risk to the North American Electric Grid (PDF). Lloyd's of London and Atmospheric and Environmental Research, Inc. 2013. Marrë më 17 shkurt 2022. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[4] Baker, D.N.; etj. (2008). Severe Space Weather Events – Understanding Societal and Economic Impacts. Washington, D.C.: The National Academy Press. doi:10.17226/12507. ISBN 978-0-309-12769-1. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[Phillips-2014-07-23-supstrm-5] Phillips, Dr. Tony (23 korrik 2014). "Near miss: The solar superstorm of July 2012". NASA. Marrë më 26 korrik 2014. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]