Pandemia e COVID-19 në Shqipëri
Ky artikull dokumenton ndikimin e COVID-19 në Shqipëri.
Ky artikull është për COVID-19, një pandemi aktuale ku informacioni mund të ndryshojë shpejt ose të mos jetë i besueshëm. Përditësimet më të fundit të faqes mund të mos paraqesin informacionin më të fundit. |
Pandemia e COVID-19 në Shqipëri | |
---|---|
Sëmundja | COVID-19 |
Tendosja e virusit | SARS-CoV-2 |
Vendndodhja | Shqipëria |
Rasti i parë | Tiranë |
Data e mbërritjes | 9 mars 2020 - 6 Tetor 2022 |
Origjina | Italia |
Raste të konfirmuara | 63,033 |
Raste aktive | 10,186 |
Të shëruar | 37,327 |
Vdekje | 1,233 |
Uebfaqja zyrtare | |
https://coronavirus.al/ |
Historia
RedaktoMë 8 mars 2020, Shqipëria konfirmoi dy rastet e para me Koronavirus, një baba dhe një djal, të cilët kishin ardhur në vend nga Firence e Italisë.[1]
Në të njëjtën ditë, qeveria ndaloi të gjitha fluturimet dhe tragetet që vinin nga zona veriore e Italisë deri më 3 prill.[2] Qeveria gjithashtu mbylli shkollat për dy javë, urdhëroi ndalimin e të gjithë grupimeve të njerëzve si dhe i kërkoi federatave të sporteve të pezullonin aktivitetet.[3] Ogerta Manastirliu, ministrja e Ministrisë së Shëndetsisë, njoftoi që çdo person që hyn në Shqipëri nga zonat me karantinë të Italisë duhet të vetë-izolohet, ose do të ndëshkoheshin.[4]
Më 10 mars, Presidenti i Shqipërisë Ilir Meta i bëri thirrje mjekëve të pensionuar që të rikheheshin në punë për të luftuar virusin.[5] Në mesditën e 11 marsit u shënua vdekja e parë nga Koronavirusi në Shqipëria; në grua 73 vjeç vdiq në Durrës nga komplikime vaskulare.[6]
Më 12 mars, Mira Rakacolli, zëvëndësministrja e Ministrisë së Shëndetsisë, deklaroi se gjatë 24 orëve të fundit 145 njerëz i ishin nënshtruar testeve për COVID-19. Kjo gjë e rriti numrin e të infektuarve me 23, 18 prej të cilëve ishin asimptomatik dhe në vetë-izolim kurse 5 ishin shtruar në spital. Të 23 personat e infektuar kishin histori udhëtimi në Itali ose kishin rënë në kontakt me njerëz që kishin qënë në Itali.[7]
Më 13 mars, Ministria e Shëndetësisë njoftoi se numri i të prekurve me Koronavirus kishte shkuar në 33, kjo pas 159 testeve të reja të kryera në 24 orët e fundit.[8] Po në atë ditë, qeveria njoftoi mbylljen e qyteteve të mëdha, përfshirë edhe Tiranën, deri të djelën në mesnatë; disa nga masat e marra ishin bllokimi i rrugëve, ndalimi i makinave private dhe mbyllja e të gjithë bizneseve (me përjashtim të farmacive dhe dyqaneve ushqimore).[9] Të gjithë shtetasit e huaj që donin të shkonin në aeroport duhej të merrnin leje me shkrim nga policia për të përdorur rrugët.[10]
Deri në 17 mars janë konfirmuar 55 raste; 25 persona janë shtruar në spital, ku tre prej tyre janë nën mbikëqyrje të fortë. Në 24 orët e fundit janë testuar 42 persona, nga të cilët katër prej tyre rezultuan pozitivë duke e çuar numrin e të infektuarve nga 51 në 55.
Masat
RedaktoMë 25 shkurt, Skender Brataj, kreu i Qendrës Kombëtare të Urgjencës Mjekësore (NMEC), njoftoi protokollet në rast se COVID-19 përhapet në Shqipëri, duke sqaruar se qytetarët që dyshojnë se kanë kontraktuar virusin duhet të telefonojnë numrin e caktuar të Urgjencës Kombëtare 127.[11] Ai udhëzoi të gjithë shtetasit shqiptarë që vijnë nga Kina, Singapori, Irani, Koreja e Jugut ose Italia, të telefonojnë në të njëjtin numër, në mënyrë që një grup mjekësor me kostume mbrojtëse të mund t'i shoqërojë ata në një spital të infeksioneve për testim, me të gjitha mostrat që i përkasin Insitutit te Shëndetit Publik. Në të njëjtën ditë, Departamenti i Shëndetit dhe Mbrojtjes Sociale u takua me Komitetin e Ekspertëve Teknikë dhe vendosi të rrisë buxhetin e tij në spital me 1 milion dollarë, për të rritur stokun e pajisjeve të mbrojtjes personale. Brataj njoftoi gjithashtu formimin e një grupi pune, ndërsa pohoi se COVI-19 nuk kishte mbërritur ende në Shqipëri. Ai saktësoi që qytetarët që vijnë nga zonat e prekura do të monitorohen për 14 ditë dhe do të trajtohen si raste të dyshuara, dhe do të trajtohen me vitamina.
Pas mbërritjes së COVID-19
RedaktoMë 8 Mars, qeveria ndaloi të gjitha fluturimet dhe tragetet me zona të karantinuara në veri të Italisë deri më 3 prill,[12] ndaloi të gjitha shkollat për dy javë, urdhëroi anulimin e të gjitha tubimeve të mëdha publike dhe u kërkoi federatave sportive të anulonin ndeshjet e planifikuara.[13] Ministrja e Shëndetit, Olgeta Manastirliu njoftoi se kushdo që hyn në Shqipëri nga zonat e karantinuara të Italisë, do të duhet të izolohet, ose të përballet me ndëshkime nëse nuk arrijnë ta bëjnë këtë.
Fillimi i izolimit
RedaktoMë 10 mars, të gjithë qytetarët u njoftuan me tekst nga Rama për politikën e re të bllokimit, i cili tha se kjo linjë veprimi ishte e domosdoshme, me tekstin gjithashtu duke u thënë atyre të jenë të sigurt, të lajnë duart dhe të shmangin lajmet e rreme, ndërsa gjithashtu shpallte ndalimin e automjeve.[14] Përdorimi i makinave private dhe automjeteve të transportit ndërkombëtar u ndalua në Tiranë dhe Durrës, dhe të gjitha transportet private dhe publike u ndaluan në Shkodër, Lezhë, Elbasani, Lushnjë, Fieri dhe Vlorë, me të vetmet automjete që lejoheshin të ishin ambulancat dhe automjetet për shpërndarjen e sendeve të domosdoshme. Bonuse prej 1000 eurosh iu shtuan pagave të stafit mjekësor, dhe një pagë prej 500 eurosh iu shtua pagës së punonjësve mjekësorë. Dezinfektimi i të gjitha vendeve publike ishte gjithashtu duke u kryer. Pensionistët do të merrnin pensionet e tyre në shtëpi pa pagesë. Baret, restorantet, palestrat, diskotekat dhe vendet me muzikë live u urdhëruan të mbylleshin. Institucionet arsimore e vazhduan mësimin online deri në një afat të pacaktuar.
Kryeministri Edi Rama njoftoi gjithashtu një zgjerim të zonave nga të cilat mbërritjet duhet të izolohen, për të përfshirë rishtazi të gjithë Italinë, si dhe të gjithë Greqinë, dhe urdhëroi policinë të patrullojë rrugët, të ndalojë çdo shkelës dhe t'i ndëshkojë me një gjobë 5000 euro.[15][16] Ushtria dhe policia u mobilizuan për të patrulluar rrugët dhe për të kërkuar çdo qytetar që kishin urdhëra të izolimit dhe që mund t'i shkelnin ata.
Deri në datë 12 mars, 500 persona ishin akuzuar për shkelje të ndalimit të udhëtimit.[17]
Lufta ndaj Koronavirusit
RedaktoMë 12 mars, kryeministri Edi Rama i shpalli "luftë" COVID-19, duke njoftuar një mori masash të reja; u njoftua një shtetrrethim 72-orësh, gjatë së cilit do të lejohej vetëm transportimi i nevojave themelore, si ushqimi dhe ilaçet, një pushim kredie tre mujore, dhe mbyllja e detyruar e fabrikave të veshjeve dhe qendrave të thirrjeve (të cilat varen në tregun italian).[18] Policia dhe ushtria mobilizuan dhe ngritën gjithsej 70 postblloqe në atë ditë, të shpërndara në të gjithë vendin për të siguruar që njerëzit janë në përputhje me kërkesat e vetë-karantinës.[19] Në pikat e kontrollit, emrat kontrollohen kundër një baze të dhëne se kush ka qenë në Itali apo Greqi që nga 27 shkurt. Policia në disa pjesë të vendit, përfshirë Fierin, filloi të ndalojë makinat me targa të huaja. Fieri vazhdoi të detyrojë mbylljen e shumicës së bareve dhe kafeneve, ndërsa Tirana dhe Durrësi pezulluan pafundësisht të gjithë transportin publik dhe mbyllën të gjitha kafenetë, baret, restorantet, si dhe palestrat dhe zyrat qeveritare me sportele me fytyrë publike. Të gjitha bankat u mbyllën nga ora 12:00 në orën 16:00, por ATM-të mbetën të hapura.
Kisha Ortodokse Autoqefale Shqiptare njoftoi në datë 12 mars, pezullimin e të gjitha shërbimeve deri në 3 prill, me përjashtim të Liturgjisë Hyjnore të Dielën, në të cilën inkurajoi ndjekësit të vijnë për "shërim", por të mbajnë një distancë nga njëri-tjetri;[20] Kisha gjithashtu inkurajoi besimtarët të vëzhgonin ritet në shtëpi me radiotelevizionin e Kishës "Ngjallja", megjithëse kishat do të mbeteshin për t'u shërbyer atyre që dëshironin të kryenin lutje personale duke mbajtur një distancë nga të tjerët. Kisha Katolike pezulloi të gjitha aktivitetet dioqezane dhe famullitare, të gjitha festimet liturgjike duke përfshirë Masën e Shenjtë, të gjitha katekizmat, të gjitha kurset arsimore në qendrat e komunitetit dhe të gjitha veprimtaritë e tjera famullitare dhe dioqezane. Kishat mbetën të hapura për rrëfime personale të bëra në distancë, si dhe lutje personale të bëra në një distancë nga njerëzit e tjerë, duke respektuar rekomandimet e autoriteteve. Kisha Evangjeliste Shqiptare gjithashtu transmetoi shërbime në internet. Kryegjyshata Bektashi Global pezulloi të gjitha aktivitetet fetare në teqetë e saj edhe në 12.
Nga 13 marsi, Shqipëria ka zbatuar një ngurtësim të bllokimit të saj në qytetet e mëdha në të gjithë vendin, përfshirë Tiranën, gjatë fundjavës deri të Dielën në mesnatë. Rrugët që lidhin qytetet e mëdha janë gjithashtu të mbyllura. Shtetasit e huaj që duhet të shkojnë në aeroport duhet të marrin lejen me shkrim nga policia për të përdorur rrugët. Të gjitha objektet publike në aeroport janë të mbyllura, përfshirë restorante dhe bare. Udhëtimi me det nga Greqia dhe Italia ishte i ndaluar, përveç anijeve të mallrave.
Më 15 mars, Shqipëria mbylli të gjitha kufijtë e saj tokë deri në njoftimin e mëtejshëm, duke bërë të ndaluar të gjithë udhëtimet nga Mali i Zi, Kosova, Maqedonia e Veriut dhe Greqia. Të gjitha operacionet fizike të qeverisë përveç veprimtarive thelbësore u mbyllën, dhe shërbyesit civilë urdhëruan të qëndrojnë larg, por shërbimet online vazhduan. Të gjitha muzetë, kinematë, teatrot dhe parqet publike u mbyllën pafundësisht. Qeveria shqiptare filloi të organizojë një fluturim çarter për të nxjerrë shtetasit e mbetur shqiptarë në Itali; i gjithë udhëtimi ajror për në Itali dhe Greqi u pezullua pafundësisht. Ndërsa në datën 15, përveç ndalimit të automjeteve private, ndalimi i transportit publik ishte shtrirë në rrugët Shkodër-Lezhë, Elbasan-Korçë, Lushnjë-Fier, dhe Fier-Vlorë.
Më 16 mars, Shqipëria pezulloi të gjitha fluturimet drejt dhe nga Mbretëria e Bashkuar.[21]
Më 16 mars, u miratua një tjetër "legjislacion urgjence" i gjerë, duke specifikuar gjobat e ndryshme për shkelje të protokollit, që të ishin efektive menjëherë. Mbledhjet shoqërore, kulturore dhe politike, qoftë në hapësira të mbyllura apo në ambiente të hapura, u ndaluan, dhe shkelësit mund të gjobiten deri në 5 milion lekë (ose 4,000 euro). Stacionet televizive u ndaluan të kishin më shumë se dy persona në të njëjtën dhomë për një shfaqje bisede, me dhembjen e një gjobë prej 1 milion lekësh (euro). Spitalet private që refuzojnë të ofrojnë kapacitete duheshin gjobitur deri në 5 milion lekë (4,000 euro). Tradedo tregti me ushqim ose ilaç që nuk përputhej me rregulloret e përcaktuara të sigurisë së qeverisë për të luftuar infeksionet rrezikonte gjobë deri në 10 milion lekë. Legjislacioni, i quajtur një "akt normativ", është një ligj emergjent që hyn në fuqi pa miratimin paraprak nga parlamenti. Për më tepër, u vendos një shtetrrethim kombëtar: çdo ditë, nga të gjithë qytetarët u kërkohej të ktheheshin për të qëndruar në shtëpitë e tyre nga ora 18:00 e më tej, si dhe ndalimi i uljes në vendet publike. Ata që gjenden në shkelje do të gjobiten.
Shiko gjithashtu
RedaktoReferime
Redakto- ^ "Ministria e Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale". Facebook. Marrë më 9 mars 2020.
- ^ "Ndalohen fluturimet me 10 destinacione drejt Italisë". TV Klan. 9 mars 2020. Marrë më 10 mars 2020.
- ^ "Dy raste me covid 19/ Rama jep urdhrin: Mbyllen shkollat për dy javë". Top-Channel.tv. 9 mars 2020. Marrë më 10 mars 2020.
- ^ "Çfarë është karantina e detyruar në shtëpi? Manastirliu sqaron hapat: Do merren masa nëse…". Gazeta Panorama. 9 mars 2020. Marrë më 10 mars 2020.
- ^ "President Calls for Retired Doctors' Involvement in Fighting Coronavirus" [Presidenti bën thirrje për doktorët e pensionuar për t'u përfshirë në luftën ndaj Koronavirusit] (në anglisht). Albanian Daily News. 10 mars 2020. Marrë më 11 mars 2020.
- ^ "Shënohet viktima e parë me koronavirus në Shqipëri! Vdes në reanimacion 73-vjeçarja nga Durrësi, vuante nga zemra". Shqiptarja.com. 11 mars 2020. Marrë më 11 mars 2020.
- ^ "Shkon në 23 numri i të infektuarve me koronavirus në Shqipëri, zgjerohet harta e qyteteve të prekura (VIDEO)". Shqiptarja.com. 12 mars 2020. Marrë më 12 mars 2020.
- ^ "Koronavirusi në Shqipëri, shkon në 33 numri i personave të prekur, 4 raste në Fier". a2news.com. 13 mars 2020. Marrë më 13 mars 2020.
- ^ "Shqipëria në 'shtetrrethim'! Bllokohet transporti urban, e premte-e diel s'ka qarkullim as të makinave private e taksive në 8 qarqe, përjashtohen mjekët e pacientët". Shqiptarja.com. 13 mars 2020. Marrë më 12 mars 2020.
- ^ "VENDIMI DRASTIK I RAMËS/ Nga e premtja deri të dielën në mesnatë, BLLOKOHET edhe QARKULLIMI I MAKINAVE PRIVATE". Newsbomb.com. 13 mars 2020. Arkivuar nga origjinali më 19 gusht 2020. Marrë më 12 mars 2020.
- ^ Albanian Newsroom (25 shkurt 2020). "Albania: National Medical Emergency Center hands out coronavirus instructions and increases hospital budget" (në anglisht). Independent Balkan News Agency. Arkivuar nga origjinali më 28 korrik 2020. Marrë më 16 mars 2020.
- ^ "Ndalohen fluturimet me 10 destinacione drejt Italisë". TV Klan. 9 mars 2020. Marrë më 11 mars 2020.
- ^ "Albania ha lts schools, Italy flights, ferries over coronavirus" (në anglisht). Reuters. 8 mars 2020. Arkivuar nga origjinali më 28 korrik 2020. Marrë më 16 mars 2020.
- ^ "Coronavirus, Albania in lockdown" (në anglisht). Tirana Times. 12 mars 2020. Arkivuar nga origjinali më 11 mars 2020. Marrë më 16 mars 2020.
- ^ "Coronavirus, Albania in lockdown" (në anglisht). Tirana Times. 12 mars 2020. Arkivuar nga origjinali më 11 mars 2020. Marrë më 16 mars 2020.
- ^ "Government Orders Mandatory Self-Quarantine for Anyone Coming from Italy and Greece" (në anglisht). Exit News. 11 mars 2020. Arkivuar nga origjinali më 17 gusht 2020. Marrë më 16 mars 2020.
- ^ "Coronavirus, Albania in lockdown" (në anglisht). Tirana Times. 12 mars 2020. Arkivuar nga origjinali më 11 mars 2020. Marrë më 16 mars 2020.
- ^ "Koronavirusi/ Shqipëria fillon 3 ditë në 'shtet-rrethim'! 509 shoferë të ndëshkuar, Korça shembull i ndërgjegjësimit". Shqiptarja.com. 13 mars 2020. Marrë më 17 mars 2020.
- ^ "Koronavirusi, policia dhe ushtria 70 pika kontrolli në të gjithë vendin". Koha Jonë. 12 mars 2020. Marrë më 17 mars 2020.
- ^ Almarina Gegvataj (12 mars 2020). "Masat ndaj koronaviurist/Kisha Ortodokse: Pezullohen të gjitha shërbesat ditore deri më 3 prill". Agjencia Telegrafike Shqiptare. Arkivuar nga origjinali më 14 mars 2020. Marrë më 17 mars 2020.
- ^ "Shqipëria ndalon të gjitha fluturimet me Britaninë e Madhe nga 16 marsi". Syri.net. 16 mars 2020. Marrë më 17 mars 2020.