Peshkaqeni i lumit
Glyphis është një gjini në familjen Carcharhinidae, e njohur zakonisht si peshkaqenë lumi. Ata jetojnë në lumenj ose rajone bregdetare në dhe rreth Azisë juglindore dhe pjesëve të Australisë.
Taksonomia Redakto
Kjo gjini përmban vetëm tre lloje ekzistuese. Specie të tjera mund të mbeten lehtësisht të pazbuluara, për shkak të zakoneve të tyre të fshehta. Kjo gjini mendohej se përmbante pesë lloje të ndryshme, por studimet e fundit mbi të dhënat molekulare zbuluan se specia Glyphis gangeticus ka një shpërndarje të parregullt në rajonin e Paqësorit Indo-Perëndimor.
Llojet Redakto
Speciet e njohura në këtë gjini janë:[1]
- Glyphis fowlerae Compagno, White & Cavanagh, 2010 (peshaqeni i lumit Borneo) sinonim i G. gangeticus[2]
- Glyphis gangeticus (J. P. Müller & Henle, 1839) (Ganges peshkaqen)
- Glyphis garricki L. J. V. Compagno, W. T. White & Last, 2008 (peshkaqeni i lumit verior)
- Glyphis glyphis (J. P. Müller & Henle, 1839) (peshkaqeni i dhëmbëve të shtizës)
- †Glyphis hastalis Agassiz, 1843
- †Glyphis Glyphis (Noetling, 1901)
- Glyphis siamensis (Steindachner, 1896) (peshaqeni i lumit Irrawaddy) sinonim i G. gangeticus[3]
Shpërndarja dhe habitati Redakto
Gama e tyre e saktë gjeografike është e pasigurt, por speciet e njohura janë të dokumentuara në pjesë të Azisë Jugore, Azisë Juglindore, Guinesë së Re[4] dhe Australisë. Nga tre speciet e përshkruara aktualisht, peshkaqeni i Ganges është i kufizuar në ujërat e ëmbla, ndërsa peshkaqeni i lumit verior dhe peshkaqeni me dhëmbë shtize gjenden gjithashtu në ujërat detare bregdetare. Ndërsa peshkaqeni i demit (Carcharhinus leucas) nganjëherë quhet si peshkaqeni i lumit ashtu edhe peshkaqeni i Ganges, ai nuk duhet të ngatërrohet me peshkaqenët e lumit të gjinisë Glyphis. Peshkaqenët e lumenjve evoluan për të pasur pasardhësit e tyre në ujërat e ëmbla, prandaj, duke i bërë ata të sigurt për të bredhur në ujë ndërsa peshkaqenë të tjerë janë në gjendje të mbijetojnë në ujërat e kripura.
Konservimi Redakto
Peshkaqenët e lumenjve mbeten shumë pak të njohur për studiuesit. Peshkaqenët e lumenjve mendohej se ishin zhdukur deri në fund të shekullit të 20-të, kur u zbuluan popullata të vogla në Borneo dhe Australinë Veriore.[5] Tani, ata përballen me një status të rrezikuar në mënyrë kritike, pasi janë aq të dobët të studiuar dhe njerëzit dinë shumë pak për popullsinë e tyre dhe historinë e jetës. Glyphis gangeticus përdor lumin Ganges si terren për çerdhe dhe vendlindjen e shumë pasardhësve të peshkaqenëve të Ganges, megjithatë popullsia është zvogëluar rëndë për shkak të një historie të gjatë peshkimi dhe çështjeve të tjera të lidhura me ndotjen në Detin Arabik Verior. Për më tepër, India, ku rrjedh lumi Ganges, raportohet të jetë një nga tre kapësit më të mëdhenj të peshkaqenëve dhe rrezeve në botë, duke përbërë deri në 9 përqind të zbarkimeve globale të raportuara (Jabado et al., 2018). Ato janë gjetur në nëntë zona të ndryshme baticash, të cilat përbëhen nga ujëra me baltë me kripësi të ulët. Vendosja e tyre në lidhje me ujërat detare bregdetare tregon se zakonisht lindin rreth tetorit.[6]
Shiko edhe Redakto
Referime Redakto
- ^ Stampa:Cite WoRMS
- ^ Li, Chenhong; Corrigan, Shannon; Yang, Lei; Straube, Nicolas; Harris, Mark; Hofreiter, Michael; White, William T; Naylor, Gavin J. P (2015). "DNA capture reveals transoceanic gene flow in endangered river sharks". Proceedings of the National Academy of Sciences. 112 (43): 13302–7. Bibcode:2015PNAS..11213302L. doi:10.1073/pnas.1508735112. PMC 4629339. PMID 26460025.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Li, Chenhong; Corrigan, Shannon; Yang, Lei; Straube, Nicolas; Harris, Mark; Hofreiter, Michael; White, William T; Naylor, Gavin J. P (2015). "DNA capture reveals transoceanic gene flow in endangered river sharks". Proceedings of the National Academy of Sciences. 112 (43): 13302–7. Bibcode:2015PNAS..11213302L. doi:10.1073/pnas.1508735112. PMC 4629339. PMID 26460025.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ White WT; Appleyard SA; Sabub B; Kyne PM; Harris M; Lis R; etj. (7 tetor 2015). "Rediscovery of the Threatened River Sharks, Glyphis garricki and G. glyphis, in Papua New Guinea". PLoS ONE. 10 (10): e0140075. Bibcode:2015PLoSO..1040075W. doi:10.1371/journal.pone.0140075. PMC 4596488. PMID 26445387.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Li, Chenhong; Corrigan, Shannon; Yang, Lei; Straube, Nicolas; Harris, Mark; Hofreiter, Michael; White, William T.; Naylor, Gavin J. P. (2015). "DNA capture reveals transoceanic gene flow in endangered river sharks". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 112 (43): 13302–13307. ISSN 0027-8424.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ White WT; Appleyard SA; Sabub B; Kyne PM; Harris M; Lis R; etj. (7 tetor 2015). "Rediscovery of the Threatened River Sharks, Glyphis garricki and G. glyphis, in Papua New Guinea". PLoS ONE. 10 (10): e0140075. Bibcode:2015PLoSO..1040075W. doi:10.1371/journal.pone.0140075. PMC 4596488. PMID 26445387.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)