Ribashkimi gjerman
Ribashkimi gjerman (gjermanisht: Deutsche Wiedervereinigung) ishte procesi i rivendosjes së Gjermanisë si një shtet i vetëm i plotë i pavarur, i cili u zhvillua midis 9 nëntorit 1989 dhe 15 marsit 1991. "Traktati i Unifikimit" hyri në fuqi më 3 tetor 1990, duke shpërbërë Republikën Demokratike Gjermane (RDGJ; Deutsche Demokratische Republik, DDR, ose Gjermania Lindore) dhe duke integruar shtetet e saj përbërëse të federuara të rithemeluara së fundmi në Republikën Federale të Gjermanisë (FRG; Bundesrepublik Deutschland, BRD, ose Gjermania Perëndimore) për tu formuar Gjermania e sotme. Kjo datë është zgjedhur si Dita e zakonshme e Unitetit Gjerman (Tag der deutschen Einheit), dhe më pas festohet çdo vit si festë kombëtare në Gjermani që nga viti 1991.[1] Si pjesë e ribashkimit, edhe Berlini Lindor dhe Perëndimor i të dy vendeve u bashkuan de fakto në një qytet të vetëm, i cili përfundimisht u bë kryeqyteti i këtij vendi.
Qeveria e Gjermanisë Lindore e dominuar nga Partia Socialiste e Unitetit e Gjermanisë (SED) (një parti komuniste) filloi të lëkundet më 2 maj 1989, kur heqja e gardhit kufitar të Hungarisë me Austrinë hapi një vrimë në perden e hekurt. Kufiri ruhej ende nga afër, por pikniku panevropian dhe reagimi i pavendosur i pushtetarëve të Bllokut Lindor vuri në lëvizje një lëvizje të pakthyeshme.[2][3] Ai lejoi një eksod të mijëra gjermanolindorëve që iknin në Gjermaninë Perëndimore nëpërmjet Hungarisë. Revolucioni Paqësor, pjesë e Revolucioneve Ndërkombëtare të vitit 1989, duke përfshirë një sërë protestash nga qytetarët e Gjermanisë Lindore, çoi në rënien e Murit të Berlinit më 9 nëntor 1989 dhe zgjedhjet e para të lira të RDGJ-së më vonë më 18 mars 1990 dhe më pas në negociata. mes dy vendeve që kulmoi me një Traktat Unifikimi.[4] Negociatat e tjera midis dy Gjermanive dhe katër fuqive pushtuese në Gjermani prodhuan të ashtuquajturin "Traktati Dy plus Katër" (Traktati mbi Zgjidhjen Përfundimtare në lidhje me Gjermaninë), duke i dhënë më 15 mars 1991 sovranitetin e plotë një shteti gjerman të ribashkuar, të cilit dy pjesë ishin të lidhura më parë nga një sërë kufizimesh që rrjedhin nga statusi i tyre i pas Luftës së Dytë Botërore si zona okupimi, megjithëse vetëm më 31 gusht 1994 trupat e fundit pushtuese ruse (Rusia është pasardhësja e Bashkimit Sovjetik ligjërisht) u larguan nga Gjermania.
Pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore në Evropë, Rajhu i vjetër gjerman u shfuqizua dhe Gjermania u nda nga katër vendet aleate. Nuk kishte asnjë traktat paqeje. U shfaqën dy shtete. Zonat amerikane, britanike dhe franceze u bashkuan për të formuar RFGJ-në dmth Gjermaninë Perëndimore më 23 maj 1949. RDGJ dmth Gjermania Lindore u krijua në tetor 1949. Shteti i Gjermanisë Perëndimore iu bashkua NATO-s në 1955. Në 1990, një sërë mendimesh vazhduan të ishin potencoi nëse një Gjermani e ribashkuar mund të thuhet se përfaqëson "Gjermaninë në tërësi" për këtë qëllim. Në kuadrin e Revolucioneve të suksesshme dhe ndërkombëtare të vitit 1989 kundër shteteve komuniste, përfshirë RDGJ; më 12 shtator 1990, sipas Traktatit Dy Plus Katër me katër Aleatët, si Gjermania Lindore dhe Perëndimore, u angazhuan ndaj parimit që kufiri i tyre i përbashkët para vitit 1990 përbënte të gjithë territorin që mund të pretendohej nga një qeveri e Gjermanisë, dhe për rrjedhojë se atje nuk ishin toka të tjera jashtë këtij kufiri që ishin pjesë të Gjermanisë në tërësi të pushtuara. Gjermania Lindore rithemeloi shtetet e federuara në tokën e saj dhe më pas u shpërbë më 3 tetor 1990; gjithashtu në të njëjtën ditë, Gjermania moderne u formua kur shtetet e reja u bashkuan me RFGJ ndërsa Berlini Lindor dhe Perëndimor u bashkuan në një qytet të vetëm.
Shteti i ribashkuar nuk është një shtet pasardhës, por një vazhdim i zgjeruar i shtetit të Gjermanisë Perëndimore 1949-1990. Republika Federale e zgjeruar e Gjermanisë ruajti vendet e Gjermanisë Perëndimore në organet drejtuese të Komunitetit Ekonomik Evropian (KE) (më vonë Bashkimi Evropian/BE) dhe në organizatat ndërkombëtare duke përfshirë Organizatën e Traktatit të Atlantikut të Veriut (NATO) dhe Kombet e Bashkuara (OKB). ), ndërkohë që hoqi dorë nga anëtarësimi në Paktin e Varshavës (WP) dhe organizata të tjera ndërkombëtare të cilave i përkiste Gjermania Lindore.
Shiko edhe
RedaktoReferime
Redakto- ^ "EinigVtr – Vertrag zwischen der Bundesrepublik Deutschland und der Deutschen Demokratischen Republik über die Herstellung der Einheit Deutschlands". www.gesetze-im-internet.de (në gjermanisht). Arkivuar nga origjinali më 20 nëntor 2022. Marrë më 2022-03-06.
- ^ Brait, Andrea; Gehler, Michael (2014-07-06), "Grenzöffnung 1989 – Offene Grenzen?", Grenzöffnung 1989, Wien: Böhlau Verlag, fq. 9–44, doi:10.7767/boehlau.9783205793236.9, ISBN 978-3-205-79496-7, marrë më 2022-03-06
{{citation}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Sardemann, Gerhard (2010-08-01). "Die Welt aus den Angeln heben". TATuP: Zeitschrift für Technikfolgenabschätzung in Theorie und Praxis. 19 (2): 8–17. doi:10.14512/tatup.19.2.8. ISSN 2199-9201.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "EinigVtr – Vertrag zwischen der Bundesrepublik Deutschland und der Deutschen Demokratischen Republik über die Herstellung der Einheit Deutschlands". www.gesetze-im-internet.de (në gjermanisht). Arkivuar nga origjinali më 20 nëntor 2022. Marrë më 2022-03-06.