Shkatërrimi i habitatit
Shkatërrimi i habitatit (i quajtur edhe humbja e habitatit dhe zvogëlimi i habitatit) ndodh kur një habitat natyror nuk është më në gjendje të mbështesë speciet e tij vendase. Organizmat që dikur jetonin atje ose janë zhvendosur në një vend tjetër ose kanë vdekur, duke çuar në një ulje të biodiversitetit dhe numrit të specieve.[1][2] Shkatërrimi i habitatit është në fakt shkaku kryesor i humbjes së biodiversitetit dhe zhdukjes së specieve në mbarë botën.[3]
Njerëzit kontribuojnë në shkatërrimin e habitatit nëpërmjet përdorimit të burimeve natyrore, bujqësisë, prodhimit industrial dhe urbanizimit (përhapja urbane). Aktivitete të tjera përfshijnë minierat, prerjen e pyjeve dhe peshkimin. Faktorët mjedisorë mund të kontribuojnë në shkatërrimin e habitatit në mënyrë më indirekte. Proceset gjeologjike, ndryshimet klimatike,[2] futja e specieve pushtuese, varfërimi i lëndëve ushqyese të ekosistemit, ndotja e ujit dhe zhurmës janë disa shembuj. Humbja e habitatit mund të paraprihet nga një fragmentim fillestar i habitatit. Fragmentimi dhe humbja e habitatit janë bërë një nga temat më të rëndësishme të kërkimit në ekologji pasi ato janë kërcënime kryesore për mbijetesën e specieve të rrezikuara.[4]
- ^ Calizza, Edoardo; Costantini, Maria Letizia; Careddu, Giulio; Rossi, Loreto (17 qershor 2017). "Effect of habitat degradation on competition, carrying capacity, and species assemblage stability". Ecology and Evolution. Wiley. 7 (15): 5784–5796. Bibcode:2017EcoEv...7.5784C. doi:10.1002/ece3.2977. ISSN 2045-7758. PMC 5552933. PMID 28811883.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ a b Sahney, S; Benton, Michael J.; Falcon-Lang, Howard J. (1 dhjetor 2010). "Rainforest collapse triggered Pennsylvanian tetrapod diversification in Euramerica" (PDF). Geology. 38 (12): 1079–1082. Bibcode:2010Geo....38.1079S. doi:10.1130/G31182.1. Arkivuar nga origjinali më 2011-10-11. Marrë më 2010-11-29 – nëpërmjet GeoScienceWorld.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) Gabim referencash: Invalid<ref>tag; name "SahneyBentonFerry2010LinksDiversityVertebrates" defined multiple times with different content - ^ Marvier, Michelle; Kareiva, Peter; Neubert, Michael G. (2004). "Habitat Destruction, Fragmentation, and Disturbance Promote Invasion by Habitat Generalists in a Multispecies Metapopulation". Risk Analysis. 24 (4): 869–878. Bibcode:2004RiskA..24..869M. doi:10.1111/j.0272-4332.2004.00485.x. ISSN 0272-4332. PMID 15357806. Arkivuar nga origjinali më 2021-07-23. Marrë më 2021-03-18.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ WIEGAND, THORSTEN; REVILLA, ELOY; MOLONEY, KIRK A. (shkurt 2005). "Effects of Habitat Loss and Fragmentation on Population Dynamics". Conservation Biology. 19 (1): 108–121. Bibcode:2005ConBi..19..108W. doi:10.1111/j.1523-1739.2005.00208.x. ISSN 0888-8892.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)