Shurdhi

Shurdhi është perëndia e motit dhe e stuhisë në mitologjinë dhe folklorin shqiptar, që shkakton stuhi breshëri dhe hedh bubullima dhe vetëtima. Shurdhi është adhuruar në veri të Shqipërisë deri në kohët e fundit, mendohet se ka qenë një perëndi e lashtë ilire . Në mitologjinë shqiptare Shurdhi është homologu i një perëndie tjetër moti, Verbti . Ata të dy mund të lidhen me Zojzin dhe Perëndinë, dhe disa nga atributet e tyre gjenden në figurën mitologjike të Drangoit.

Etimologjia

Emri Shurdhi duket se lidhet me termin shqip i shurdhët që do të thotë "i shurdhëti", megjithatë kjo lidhje duket të jetë vetëm një rastësi, pasi emri Shurdh duhet të jetë një përbërje e *seuro, "ujë" kf. Shurrë shqipe "urinë"), dhe *dos "dhënës/dhurues" (krh. shqip dhashë/dha, "i dhashë/ai dha"); emri i tij pra do të thotë "dhurues uji". Studiues të tjerë besojnë se Shurd duket se ka lidhje me teonimin Zibelsurdus që gjendet në monumentet epigrafike të lashta trake .

Përshkrimi

Sipas besimeve popullore, Shurdhi udhëton duke përdorur retë e stuhive të cilat lajmërojnë stuhi breshëri kur ai arrin. Ai mund të përshëndetet dhe të largohet me zhurmë dhe të shtëna armësh. Albanologu Baron Nopcsa e identifikoi Shurdhin me hyjninë e lashtë trake të bubullimës Zibelsurdus, i cili gjithashtu përshëndetej me armë. Sipas Karl Treimer, forma bazë perejont-, "goditësi", e emrit hyjnor shqiptar Perëndi mund të jetë një epitet i perëndisë së stuhive Shurdh, i cili mund të ketë qenë një perëndi i preferuar që kur freskonte kullotat dhe fusha dhe ndoshta ka qenë edhe i natyrës luftarake sipas epitetit të tij. Emri 'Shurdhi' mund të lidhet me emrin e ishullit Shurdhah, afër Shkodrës .

Shih edhe

• Zojzi
• Verbti
• Mitologjia ilire
• Mitologjia shqiptare 

Literatura

• Elsie, Robert (janar 2001). A Dictionary of Albanian Religion, Mythology and Folk Culture. C. Hurst & Co. Publishers. ISBN 978-1-85065-570-1. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Jordan, Michael (gusht 2004). Dictionary of gods and goddesses. Infobase Publishing. ISBN 978-0-8160-5923-2. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Lurker, Manfred (2004). The Routledge dictionary of gods and goddesses, devils and demons. Psychology Press. ISBN 978-0-415-34018-2. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Treimer, Karl (1971). "Zur Rückerschliessung der illyrischen Götterwelt und ihre Bedeutung für die südslawische Philologie". përmbledhur nga Henrik Barić (red.). Arhiv za Arbanasku starinu, jezik i etnologiju. Vëll. I. R. Trofenik. fq. 27–33. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)