Banulla: Dallime mes rishikimesh

'''Banulla''' ([[Gjuha serbe|serbisht]] : ''Бандулић/Bandulić'') është një vendbanim në komunën e [[Lipjani]]t, [[Kosovë]].

Si të gjitha fshatrat e Komunës së Lipjanit, po ashtu edhe Banulla ka pasur një histori të dhimbshme gjatë okupimeve e sidomos të Serbisë. Represioni u shtua edhe më shumë prej viti 1912 e kendejkëndej, ku për shkak të torturave dhe presionit të vazhdueshemvazhdueshëm të okupatorit. Një numernumër i konsiderueshemkonsiderueshëm i popullsie së ketijëkëtij fshati u shpengulëshpërngulë për në Shkup Maqedoni, Turqi, dhe vise tjera të botës, ku këto gjëra në menyrëmënyrë me të thukshme do ti sqarojmë më vonë te migrimet e popullsiëspopullsisë.

Nga vitet 1945 janjanë ekzekutuar pa gjyqe dhe janë masakruar, këto përsonalitete : Idriz Mehmet Zejnullahu, Hazir Selimi dhe Habib Emin Sadiku të pushkaturpushkatuar në Touk Bahqe në Prishtinë. Ndërsa nga torturat çnjerzoreçnjerëzore te UDB-se vdes Halil Muharrem Hajrullahu. Kurse me dënim të rëndë denohetdënohet Qerim Selimi. Ballit KombtareKombëtare iu eshteështë bashkangjitur edhe Syle Haliti nga Banulla. Pas vrasjeve, familjarëve të tyre ju është konfiskuar e tërë pasuria, konfiskimi bëhej gjoja ne emër të luftës kunder "Armiqeve te Popullit". Me 1981 krahas qindra djemve te KosovesKosovës vritet nga KOS-i famkeqfamëkeq Halil Habib Hajrullahu. Lufta dhe rezistenca e këtyre Atdhetarëve bëri qe ne Banullë mos te shuhet kurrë zjarri për Çlirim dhe Bashkim Kombëtar.

Pozita e cdoçdo lokaliteti apo fshati varet prej veqoriveveçorive Fizike, Gjeografike, Shoqeroro, Natyrore e tjera. KeshtuKështu edhe pozita gjeografike e fshatit Banullë varet nga faktoretfaktorët e larte permendurpërmendur. Fshati Banulle gjindet ne 21° 15' 65" dhe 42° 51'40" te gjersisegjerësisë Gjeografike dhe teritorialishteterritorialishte bene pjese ne KomunenKomunën e Lipjanit, me njenjë largesilargësi prej 2 km. Banulla ka njenjë pozite shume te pershtatshmepërshtatshme gjeografike. Neper teritorineterritorin e ketijekëtij fshati kalon Magjistralja e Adriatikut, gje qe ia mundesonemundëson lidhjet me te mira me te gjitha rajonet, regjionet EvropjaneEvropiane e me gjere. Kjo magjistrale kalone neper pjesen Lindore te fshatit, qe lidh PrishtinenPrishtinën me Ferizajin dhe Shkupin ne R. e MaqedoniseMaqedonisë. Drejtimi Banulle -Prishtine 18,5 km. kurse Banulle -Ferizaj vetemvetëm 22,5 km e Shkupine e ndanendanë njenjë largesilargësi prej 75 km. Ne pjesenpjesën Veriore te Banulles kalon rruga qe lidh Lipjanin me Janjeven qe ndan njenjë largesilargësi vetemvetëm 13 km prej Lipjanit. Ne Banulle infrastruktura është ne nivel te duhur, rrugetrrugët janejanë te gjitha te asfaltuara, UjesjellsiUjësjellësi ka perfunduarpërfunduar vitin e kaluar si dhe Kanalizimi perpër ujerateujerat e zeza po ashtu ka perfunduarpërfunduar ketekëtë vit. Rrjeti i telefonistelefonisë është po ashtu ne nivel si dhe rrjeti elektrik pasepas lufte është po thuajse njenjë nder ma te miretmirët ne rajone.

Lartesia maximale mbi detare e Banulles është 576 ml dhe zene nje siperfaqe prej 3,61 km². Perberja gjeologjike e teritorit te fshatit Banulle është shume karakteristike, perbehet prej Hallocenit qe njeherit perfshine pjesen me te madhe dhe pjesen qendrore te ketije teritori e keto jane : Depozitimet e zallit dhe reres, argjiles ne terracat Aluviale. Pjesa Lindore e teritorit te Banulles perbehet nga sedimentet e Pliocenit (Zhavori, zalli, dhe argjila me terraca Lymike. Perberja Pedologjike e teritorit te Banulles. Perberja e tokes ka rendesi te madhe per te gjitha qenjet e gjalla. Perberja e tokes varet nga disa faktore natyrore si p.sh. klima, relievi, ndertimi gjeologjik dhe bota bimore dhe shtazore si dhe faktori njeri. Harta gjeologjike e Banulles Ne Banulle dallojme dy tipa te tokes 1-Aluviale 2-Smonice Toka aluviale perfshine pjesen Veriore te fhsatit dhe ajo e tipit smonice pjesen Jugore. Konstatojme se te dy tipat kryesore te tokes ne kete fshat jane shume pjellore dhe njeherit bujqit nxjerrin redimente te larta te te mbjellurave bujqesore. Fatekeqesishte koheve te fundit tokat bujqesore me pjellore te ketije fshati jane zevendsuar me ato te ndertimit gje qe mbrenda nje kohe shume te shklurtur ky fshat do te mbetet pa asnj pllemb toke bujqesore. Tipat e tokave te ketije fshati jane te paraqitura ne harten 1:50.000.

Infrastruktura e ketije fshati është ne nivel te duhur. Perveq rrugeve te asfaltuara banullaket kane te rregulluar kanalizimin e ujerave te zeza, ujesjellsin, rrjetin elektrik dhe rrjetin e telefonise qe jane per tu lavdruar. Banulla posedon shume objekte qe jane shume te rendesishme, per si per shembull shkolla fillore "Emin Duraku" e qe koheve te fundit është shfrytezuar edhe per mbajtjen e mesimit te mesem ne kete objekt, ku gravitojne edhe fshatrat si Gllogovc, Gumnaselle, Qallapek e te tjera. Objekti i shkolles fillore ne qender te Banulles qe daton prej vitit 1926 qe nxensit kane zhvilluar mesimin deri ne klasen e katert e sot mesojne vetem parashkolloret. Ne kuader te shkolles fillore ne kete fshat gjindet edhe biblioteka e kesaje shkolle qe sherben per nxensit e kesaje shkolle e qe ka nje numer te konsiderueshem te llojeve te librave. Perveqe objekteve shkollore ne Banulle gjindet edhe ambulanta per ndihme mjeksore qe njehere ne jave mjeku i viziton pacientat qe kane nevoje per ndihme mjeksore. Ne Lindje te fshatit pra afer magjistrales është ngritur Objekti fetar Xhamia qe është ndertuar me donacion te Arabeve dhe te banoreve te fshatit Banulle. Ne Jug te fshatit është ndertuar edhe Kolexhi Turk qe punen e ka filluar para dy viteve. Per furnizim me mallra ushqimore gjendet vetem nje shitore, por shkaku është se Banulla gjindet shume afer qendres ( Lipjan) dhe shumica e banoreve jane te punesuar ne Lipjan nuk ndihet nevoja per nje objekte me te gjere per furnizim me mallera ushqimore. Ne veri te fshatit pra ne rrugen Lipjan -Janjeve gjinden dy pompa te benzines e e treta gjindet ne magjistralen Prishtine -Ferizaj. Objekte te shumta profitabile jane ndertuar ne teritorine e ketije fshatisi p.sh. Per prodhimin e Gypave te cimentos, te pllakave te ndryshme prej betoni, firma te ndryshme e qe numri i tyre është bukur i madh e qe gravitojne ne teritorine fshatit Banulle. Prej firmave ndertimore po i vecoje dy e keto jane : Firma S.B. "BAJRAMI" Kompanija Ndertimore "VISA" ne Banulle "N.T.P Perparimi" Banulle.

Migrimet ne Banulle dhe me gjerë mund te ndahen ne ato gjere ne vitin 1912, 1912-1941, 1945-1968, 1981-1999. Migrimet nga viti 1912-1941-Ne kete kohe ne teritorine e Banulles filloi si ne te gjithe Kosoven kolonizimi Serb e Malazez e ne Banulle erdhen 9 familje serbe e malazeze. Dihet se ne kete periode pase ramjes se Perandorise Turke Kosova ra nen sundimin e mbreterise Serbe, e cila propozonte masat me brutale per shpernguljen e shqiptareve me dhune, tortura, si dhe perhapi propaganden per shpernguljen e Shqiptareve per ne Turqi e Shqipëri e tje. Ne te njejten kohe aplikoje sjelljen e kolonisteve Serb e Malazez ne Banulle. Migrimet 1945-1968- Ne kete peridhe famekeqe (koha e Rnkoviqit). Prej reprezalieve, terturave, pushkatimeve, burgosjeve e malltretimeve te shumta nga Banulla u shperngulen per ne Shkup e pasandej per ne Turqi Familjet : Hamit Zejnullahut, Nuhi Zejnullahut, Familja e Bilim Brahes perkatesishte Azem Ibrahimit te shperngulur ne Istamboll. Sami Salihu Beqir Salihu dhe Shaqir Salihu. Familjet e Hamit dhe Nuhi Zejnullahut pasi qe ne Shkup i ndrruen mbiemrat prej Zejnullahu ne (Kurtullus) u shperngulen ne BURSA te Turqise ku sot atje numrojne mese 20 e me teper shtepi. Ne kete kohe edhe familja e Ramadan Xhemail Zejnullahut vendos qe te shpengulet per ne Stamboll ku i ndjeri kishte edhe motren te shperngulur ne Stamboll. E gjen nje kasolle atje jep kapar per te dhe kthehet qe familjen ta pergatit per ne Stamboll. Kur kthehet ne ate kohe Rankoviqi u burgos nga Titoja dhe familja e Ramadan Zejnullahut mbetet ne Banulle. Familjet e Sami e Beqir Salihut mbeten ne Shkup ke edhe sot e kesaje dite jetojne atje dhe ne Kovove (AZIZ Sami Salihu). Kurse Shaqir Salihu u shpengul per ne Amerike ku edhe sot e kesaje dite familja e tij atje jeton. Gjate kohes se Rankut si ne tere Kosoven ashtu edhe ne Banulle, akcioni i armeve, per arme u rrahen u malltretuan nje perqindje e madhe e ketije fshati nje nder ta ishte edhe Ismail Mehmet Zejnullahu, Ramadan Xhemail Zejnullahu e shume te tjere. Ne malltretimet e familjes Zejnullahu ka ndikuar me te madhe sepse Idriz Zejnullahu i pushkatuar nga Partizanet pa gjyq, mixha i Ramadan Zejnullahut, ishte dhender i Adem Gllavices dhe njeherit edhe Ramadan Zejnullahu nip i Ademit, çka do te thotë se pak a shume ishin te frymzuar nga puna e tije qe te punojne sa me shume per atedheun. Takimet me te shpeshta te Ramadanit me Adem Gllavicen (pra me dajen) ishin ne Mynhen te Gjermanise te Beqir dhe Selim Selimi. Migrimet 1981-1999 - Prej Banulles ka pasur mjefte te rinje e te moshuar qe jane angazhuar prej 1981 ne demonstrata për pavarësi te vendit e kjo nuk ka munguar as ne shërbimin ushtarak ku u vra Halil Habib Hajrullahu me 1981. Për demonstrata ne Banulle kane qene te burgosun Dr. Fitim Rrahim Selimi, Ismet Hajrulla Hajrullahu, Imri Mahmud Hajrullahu, Bislim Isufi (Belenica) nga Banulla e disa te tjerë. Te gjitha keto dhe ne funde pas ndryshimeve Kushtetuese me 1989 prej diktatorit Milloshevic numri i te shperngulerve u rrit me te madhe per ne boten e jashtme ku nje nder ta jame edhe vete me familje. Kontributi i fshatareve te Banulles gjate luftes se fundit 1999, ka qene i pa zavendsueshem, kane qene te angazhuar ne te gjitha poret e organizimit te UCK-se. Pritja e refugjateve po ashtu angazhimi i fsahtareve per populllsine e pa streh. Dhe ne fund migrimi i popullsise fshat qytet. Edhe pse Banulla nuk gjindet larg qendres (Lipjanit) punsimi ka ndikuar me te madhe qe nje pjese e popullsise se Banulles te shperngulen ne Lipjan. Sidomos pase Luftes se vitit 1999 e kendej nje numer bukur i madhe i popullsise se Banulles është shperngulur ne qender.