Fieri: Dallime mes rishikimesh
| [Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
vNo edit summary |
|||
Rreshti 26:
}}
'''Fieri''' është një qytet në [[Shqipërinë]] e jugut [[Rrethi i Fierit|rrethit të Fierit]]. Përsa i përket qytetit të Fierit popullsia e tij pas viteve '90 të shekullit të XX numëronte 40 000 banorë, kurse në ditët e sotme, si rezultat i dyndjes së popullsisë nga [[Rrethi i Mallakastrës|rrethi i Mallakastrës]] dhe nga rrethet veriore të vendit, vlerësohet që popullsia e qytetit të Fierit të ketë arritur në 85 000 banorë. Ndersa e qarkut 260 mije banorë. Fieri eshte nje nga qytetet me te zhvilluara. Meshtetet ne bujqesi dhe blegtori intensive me mjete moderne.▼
▲'''Fieri''' është një qytet në [[Shqipërinë]] e jugut rrethit të Fierit. Përsa i përket qytetit të Fierit popullsia e tij pas viteve '90 të shekullit të XX numëronte 40 000 banorë, kurse në ditët e sotme, si rezultat i dyndjes së popullsisë nga rrethi i Mallakastrës dhe nga rrethet veriore të vendit, vlerësohet që popullsia e qytetit të Fierit të ketë arritur në 85 000 banorë. Ndersa e qarkut 260 mije banorë.Fieri eshte nje nga qytetet me te zhvilluara.Meshtetet ne bujqesi dhe blegtori intensive me mjete moderne.
== Historia ==
12 km larg qytetit te Fierit, ndodhen rrenojat e qytetit antik te [[Apolonia|Apolonise]]. Qyteti u themelua ne vitin 558 p.e.s në një koder pranë detit dhe afër grykëderdhjes së lumit Aoos ([[Vjosa]]) nga kolone te ardhur nga [[Korinti]] e [[Korfuzi]]. Ne lulëzimin e tij mendohet te këtë patur një popullsi prej 50 000 - 60 000 banorësh. Për rëndësine ekonomike dhe kulturore dhe për hapësirën e madhe te shtrirjes se tij, [[Ciceroni]] e ka quajtur
Në vitin [[1769]] Fieri ishte një fshat me rreth 24 shtëpi prej balte dhe qerpiçi të ndërtuara nga voskopojarët që sapo ishin ngulur në Fier dhe rrethinat përreth. Qyteti modern i Fierit u themelua më 1864 nga Kahraman Pashë Vrioni dhe djali i tij, [[Omer Pashë Vrioni]], të cilët me ndihmën e urbanistëve dhe arkitektëve francezë hodhën themelet e qyetit modern të Fierit. Fizionominë e këtij plani, qyteti i Fierit e ruan edhe sot ku ndërthuren dy sisteme; ai kuadratik dhe rrezor. Në fund të shekullit të XIX Fieri kishte 4 lagje:
Monumentet më të rëndësishme arkeologjike janë : muri rrethues, biblioteka, Odeoni, Portiku dhe Kisha Bizantine e shekullit te XIII. Kërkimet e para mbi thesarin historik të Apolonise u bënë gjatë [[Lufta e Parë Botërore|Luftes së Parë Botërore]] nga arkeologet austriak, që zbuluan dhe eksploruan muret e mëdha që rrethonin qytetin e dikurshëm. Zbulimet sistematike filluan në vitin 1924 nga Misioni Arkeologjik Francez drejtuar nga Leon Rey. Ata nxorrën ne dritë kompleksin e monumenteve te qendrës së qytetit. Zbulimet kanë vazhduar nga arkeologët shqiptarë pas çlirimit.
Qendra të tjera të popullimit parahistorik në rrethin e Fierit kanë qenë edhe Stefanafana, Nemfeumis, kështjella Argyas, Kolkondasi, Cakrani, Margellici, Portëza, Petova etj.
Regjistrimi i parë i populsisë është ai i vitit 1923 ku Fieri ishte nënprefekturë nënvarësinë e Beratit. Në përbërjen e Fierit futeshin 2 krahina
Gjatë fillimit të shekullit të XX-të deri në vitet e Luftës së Dytë Botërore në Fier ndodhën mjaft ndryshime demografike. Aty u vendosën banorë te ardhur nga Labëria, Çamëria dhe Kosova si dhe grupe të ndryshme popullatash të ardhur nga Toskëria si nga Mallakastra, Berati, Gjirokastra etj. Ndërsa pas Luftës në qytetin e Fierit u vendos një numër i madh çamësh të dëbuar nga Greqia.
Line 47 ⟶ 44:
Ne vitin 1985, Fieri si rreth kishte një popullsi prej 226.200 banorë, dhe dendësi 192 b/km2. Popullsia qytetare arrinte shifrën 27.6 % ndërsa ajo fshatare 72.4 %. Rritja natyrore ishte 2.09 %.
Me fillimin e viteve
Ne vitin 2001 popullsia e rrethit të Fierit ishte 199.082 banorë. Ndërsa qyteti i Fierit ka një popullsi 82.262 banorë. Dendësia e popullsisë për rrethin e Fierit 255 banorë/km2, një nga më të lartat në Shqipëri. Mosha mesatare e popullsisë është 38 vjeç.
| |||