[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
Tekstin duke shtuar informata
Etiketat: Përpunim pamor Redaktim nga celulari Redaktim në versionin web nga celulari
Përmirësim me shtesë informatash
Etiketat: Përpunim pamor Redaktim nga celulari Redaktim në versionin web nga celulari
Rreshti 1:
{{speciesbox
'''Adaksi (nasomaculatus Addax)''', i njohur edhe si '''antilopa e bardhë''' ose '''antilopa me brirë si vida(screwhorn)''' , është një specie [[antilope]] e genusit "Addax" që jeton në shkretëtirën e [[Saharasë]].Është përshkruar për herë të parë nga [[Henry de Blainville]] në 1816. Siç sugjerohet nga emri i saj alternativë, kjo antilopë ka brirë të përdredhur ,të gjatë 55 deri 80 cm tek femrat dhe 70 deri 85 cm tek meshkujt.Është një specje që ka [[diformizëm seksual]] (femrat jan më të vogla se meshkujt. Ngjyra e gëzofit ndryshon në bazë të stazhonit:në dimër është gri-kafe me pjesë të bardha (këmbët) dhe i kaftë tek koka,shpatullat dhe qafa-në verë gëzofi bëhet gati plotësisht i bardhë ose ngjyre të verdhë si rëra.Ajo është e lidhur ngushtë me Oryx, por ndryshon nga antilopat tjera duke pasur dhëmbë të mëdha katrore si kafshët dhe pa gjëndra tipike fytyrës. Edhe pse tepër të rralla në habitatin e tij të lindjes për shkak të gjuetisë të parregulluara, ajo është mjaft e zakonshme në robëri. [1] Ata janë gjuajtur ndonjëherë si trofe në [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës|ShBA]].
| italic_title = no
| name = Addax
| image = A big male Addax showing as the power of his horns.jpg
| image_caption = Adaks në [[Marok]]
| status = CR
| status_system = IUCN3.1
| status_ref = <ref name="iucn">{{IUCN2008|assessor=IUCN SSC Antelope Specialist Group|year=2008|id=512|title=Addax nasomaculatus|downloaded=13 November 2008}}Database entry includes justification for why this species is listed as critically endangered and the criteria used.</ref>
| genus = Addax
| parent_authority = [[Charles Léopold Laurillard|Laurillard]], 1841
| species = nasomaculatus
| authority = ([[Henri Marie Ducrotay de Blainville|Blainville]], 1816)<ref name=MSW3>{{MSW3 | id = 14200937 | page = 717}}</ref>
| synonyms_ref=
| synonyms = {{collapsible list|bullets = true|title=<small>List</small><ref name=MSW3/><ref name=Krausman2007/>
|''Addax addax'' <small>[[Cretzschmar]], 1826</small>
|''Addax gibbosa'' <small>[[Gaetano Savi|Savi]], 1828</small>
|''Addax mytilopes'' <small>Hamilton-Smith, 1827</small>
|''Addax suturosa'' <small>Otto, 1825</small>
|''Cerophorus nasomaculata'' <small>Blainville, 1816</small>
|''Antilope addax'' <small>Cretzschmar, 1826</small>
|''Antilope suturosa'' <small>Otto, 1825</small>
|''Antilope mytilopes'' <small>Hamilton-Smith, 1827</small>
|''Oryx addax'' <small>Hamilton-Smith, 1827</small>
|''Oryx nasomaculatus'' <small>[[John Edward Gray|J.E. Gray]], 1843</small>}}
| range_map = Addax nasomaculatus distribution (IUCN 2015).png
| range_map_caption = Përhapja e Adaksit (IUCN 2015){{legend|LightGreen|I pranishëm (residient)}}
{{legend|Red|I risjellur}}
| range_map_alt = Map of Africa, showing a highlighted range (in green) covering three small areas in Mauritania, Niger and Chad
}}
 
'''Adaksi (nasomaculatus Addax)''', i njohur edhe si '''antilopa e bardhë''' ose '''antilopa me brirë si vida(screwhorn)''' , është një specie [[Antilopa|antilope]] e genusit "Addax" që jeton në shkretëtirën e [[Saharaja|Saharasë]].Është përshkruar për herë të parë nga [[Henry de Blainville]] në 1816. Siç sugjerohet nga emri i saj alternativë, kjo antilopë ka brirë të përdredhur ,të gjatë 55 deri 80 cm tek femrat dhe 70 deri 85 cm tek meshkujt.Është një specje që ka [[diformizëm seksual]] (femrat jan më të vogla se meshkujt. Ngjyra e gëzofit ndryshon në bazë të stazhonit:në dimër është gri-kafe me pjesë të bardha (këmbët) dhe i kaftë tek koka,shpatullat dhe qafa-në verë gëzofi bëhet gati plotësisht i bardhë ose ngjyrengjyrë të verdhë si rëra.Ajo është e lidhur ngushtë Adaksi ushqehet më së shumti me Oryxbar,gjethe porferrash ndryshonlehtësisht nga antilopatarritëshme,shkurre tjeradhe dukebimë pasurtë vogla.Kjo kafshë është dhëmbëmësuarmëdhajetojë katrore sizona kafshët dheshkreta paduke gjëndramos tipikepirë fytyrës.ujë Edheedhe psepër tepërkohërrallazgjatura.Adaksi jetonhabitatintufa eme tijrreth 20 lindjesindividë,bashk përmeshkuj dhe femra,por udhëhiqen nga femra më e vjetër e tufës.Për shkak të gjuetisëmungesës parregulluarashpejtësis,kjo ajoantilopë është mjaftnje preh e zakonshmelehtë për shumë grabitqarë: [[Luani|luan]],[[Leopardi|leopard]],[[gepardi]],[[qeni i egër afrikan]] dherobëri.fund [1[njeriu]] Ata.Sezoni janëi gjuajturlindjeve ndonjëherëarrin sikulmin trofee tij ne dimër dhe[[Shtetetfillim te pranverës.Habitati natyror i adaksit përbëhet nga zonat e Bashkuarathata,gjysem shkretëtirat Amerikës|ShBA]]dhe shkretëtirat ranore ose gurore.
 
Adaksi është një specie në [[Speciet në rrezik kritik|rrezik kritik]] ,dukr konsideruar listimet e [[Lista e Kuqe e BNRN-së|IUCN]] .Ndonëse tashmë tejmase e rrallë në natyre, gjëndet në numra mjaft të larta në kaptivitet.Adaksi ka qënë mjaft i përhapur në [[Afrika veriore|Afrikën veriore]] ,natyrshëm në [[Çadi|Chad]],[[Mauritania|Mauritani]] dhe [[Nigeria|Nigeri]]. Është i zhdukur nga [[Algjeria]] ,[[Libia]],[[Egjipti]],[[Sudani]] dhe tërë Sahara perëndimore. Së fundmi është liruar përsëri nga njeriu në Marok dhe [[Tunizia|Tunizi]].
 
[[Kategoria:Kafshë]]