Llixha: Dallime mes rishikimesh
| [Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
vNo edit summary |
|||
Rreshti 1:
'''Spa (Banja ose Llixha/ilixha)''' është një vend i pasur me [[Burimi termal|burime të ujërave minerale]] (nganjëherë mund të jenë ujëra të detit) dhe të cilat përdoren për [[Mjekësia|qëlime medicinale]]. Llojet më të njohura janë, [[Stacioni termal|stacionet termale (qytezat termale)]], vend pushimet termale (duke përfshirë [[Burimi termal|burimet termale (hot springs)]] dhe llixhat ditore. Vende të tilla zakonisht ofrojnë shërbime dhe trajtime të ndryshme shëndetësore, të cilat janë të njohura edhe si [[Balneotherapy|balnoterapia]]. Besimi në fuqitë kuruese të ujërave minerale shkon prapa gjer në kohët prehistorike. Praktikat e tilla kanë qenë të njohura në mbarë botën, por veçanërisht kanë qenë të përhapura në Evropë dhe Japoni. Në llojin e tretë të spave bëjnë pjesë ''llixhat ditore'' e që janë gjithashtu mjaft të njohura dhe që ofrojnë trajtime të ndryshme për kujdesin personal.
== Origjina ==
Termi '''Spa''' rrjedh nga emri i qytetit Spa, Belgjikë, emri i të cilit është i njohur që nga koha romake, kur ky vend u quajt ''Aquae Spadanae'',<ref>Journal of the History of Medicine and Allied Sciences, George Rosen, Yale University Dept. of the History of Science and Medicine, Project Muse, H. Schuman, 1954</ref> e që ndonjëherë gabimisht është lidhur me [[Gjuha latine|fjalën latine]] ''spargere'' e cila ka kuptimin shpërndajë, spërkasë
Që nga koha [[Mesjeta|mesjetare]], sëmundje të ndryshme të shkaktuara nga mungesa e hekurit janë trajtuar duke konsumuar ujëra minerale të pasura me hekur (në vitin 1326, një mjeshtër i hekurit Collin le Loup deklaroi një shërim,<ref name="medhyd">Medical Hydrology, Sidney Licht, Sidney Herman Licht, Herman L. Kamenetz, E. Licht, 1963 [https://books.google.com/books?lr=&as_brr=0&as_pt=ALLTYPES&id=X_FsAAAAMAAJ&dq=espa+spa+Belgium+date%3A1900-1980&q=espa&pgis=1#search_anchor Google Books]</ref> me ujët e një burimi të quajtur ''Espa'', një fjalë walloone për "burimin").
Spa zakonisht pretendon një kontekst reklamues, gjoja se fjala është për një akronim të frazave të ndryshme latine, të tilla si ''salus per aquam'' ose ''sanitas per aquam'', që do të thotë "shëndeti përmes ujit" por që një shprehje e tillë është shumë e pazakontë sepse një term i tillë nuk duket të jetë përdorur fare para fillimit të shekullit XXI, përderisa nuk ka prova se kjo shkurtesë është përdorur së paku as gjatë shekullit XX;<ref>{{Cito web|url=http://www.worldwidewords.org/qa/qa-gol1.htm|title=World Wide Words: Golf|website=World Wide Words|archiveurl=https://web.archive.org/web/20060909144154/http://www.worldwidewords.org/qa/qa-gol1.htm|archivedate=9 September 2006}}</ref> e gjithashtu nuk përputhet me emrin romak për vendin në fjalë.<ref>{{Cito web|url=http://www.faktoider.nu/spa_eng.html|title=Hexmaster's Factoids: Spa|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110724190819/http://www.faktoider.nu/spa_eng.html|archivedate=24 July 2011}}</ref>
== Galeria ==
| |||