Wikipedia

Njësitë administrative - Franca: Dallime mes rishikimesh

Browse history interactively
[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
← Redaktim më i vjetërNdryshimi më pas →
Content deleted Content added
PamorTekst wiki
No edit summary
No edit summary
Rreshti 1:
== Departamentet e Francës ==
 
Franca eshteeshtë e ndare ne departamente. Këto departamente dhe shume nbanga colonitekolonitë e formuara janejanë ndarje administrative te nbjashmengjashme me distriktet anbleZeanbleze. Një qind departamentet franceze janejanë ndare ne 22 metropole dhe kane statuse liibjore si pjese te intebruaraintegruara te Francës.
 
Departamentet janejanë ndare ne 342 arondismente te cilat ndahen ne kantone. Cdo kanton ka nje numer te vobel komunash. Ne territoret e jashtme shume comuna luajne rol te rendesishemrëndësishëm ne nivelin e departamentit.
 
== Historia ==
Para revolucionit Franca grumbulloi territore duke aneksuar njenjë numernumër te madh territoresh te etnive te pavarura. Pas mbylljes se regjimit te vjetervjetër ky territoryterritor u organizua ne province. Ne periudhenperiudhën e revolucionit francez ketokëto province u prishen perpër te mos paturpasur asgjer nga regjimi i vjetervjetër. Ndarjan ne departamente u be me 4 Mars 1790, nga Asambleja KombetareKombëtare Kushtetuese ne
France perpër te zevenesuarzëvendësuar provincat ne njenjë ndarje me racional- strukturore. Ato ishin te dizenjuara me qellim qe te fshinin sistemin e vjetervjetër rajonal francez si dhe, te fshinin ndarjet oae diferencat kulturore dhe te krijonin njenjë komb homogjen. NomeklaturaNomenklatura e vjetervjetër u evitua se tepermitepërmi duke bere emertimeemërtime sipas karakteristikave me te njohura te relievit ose vendeve te njohura qe ishin aferafër, madje Parisi bentebënte pjese ne departamentin e Sienes.
 
Numri I departamenteve fillimisht 83 u rrit me 130 ne vitin 1810 me territore te fituara nga Republika dhe nga Perandoria e Pare Franceze. Me pas humbjet e Napoleon Bonapartit ne vite 1814 – 1815, Kongresi I VjenesVjenës reduktuan siperfaqensipërfaqen e francesFrancës dhe perpër rrjadhoje ehdeedhe numrin e departamenteve duke u dhenedhëne atyre masenmasën e para luftesluftës, pra 86 departamente sepse 3 prej tyre ishin ndryshuar . Ne 1860 Franca kerkoikërkoi edhe territoret e Nices dhe Savojes duke krijuar keshtukështu edhe 3 departamente te tjera. 89departamentet e reja u renditen sipas rendit te tyre alfabetik. Gjate humbjeve ne luften franko – prusiane territoret e Moseles , Bas –Rines dhe Haut-▼
Rines in dorezuan perandorise gjermane . Haut-Rina mbeti pjeserisht franceze dhe u quajt territory i Besfortit . Kur franca rimori territoret pas Luftes se 1 Boterore territory I besfortit u shnderrua ne departamentin e 90 francez, ne vitin 1922. After organizing Francen e “ulet“ dhe duke mare divizionin e Korsikes iu shtuan frances edhe 6 departamente te tjera duke e bere 96▼
 
▲Numri I departamenteve fillimisht 83 u rrit me 130 ne vitin 1810 me territore te fituara nga Republika dhe nga Perandoria e Pare Franceze. Me pas humbjet e Napoleon Bonapartit ne vite 1814 – 1815, Kongresi I Vjenes reduktuan siperfaqen e frances dhe per rrjadhoje ehde numrin e departamenteve duke u dhene atyre masen e para luftes, pra 86 departamente sepse 3 prej tyre ishin ndryshuar . Ne 1860 Franca kerkoi edhe territoret e Nices dhe Savojes duke krijuar keshtu edhe 3 departamente te tjera. 89departamentet e reja u renditen sipas rendit te tyre alfabetik. Gjate humbjeve ne luften franko – prusiane territoret e Moseles , Bas –Rines dhe Haut-
▲Rines in dorezuan perandorise gjermane . Haut-Rina mbeti pjeserisht franceze dhe u quajt territory i Besfortit . Kur franca rimori territoret pas Luftes se 1 Boterore territory I besfortit u shnderrua ne departamentin e 90 francez, ne vitin 1922. After organizing Francen e “ulet“ dhe duke mare divizionin e Korsikes iu shtuan frances edhe 6 departamente te tjera duke e bere 96
Page 5 / 7
The original article numrin e tyre. Ne fund edhe 4 departamente te tjera si ai i Guianes franceze, Guadalupes, Martinikes dhe I Reunionit qe e bene 100 numrin e departamenteve. Ne 2011 numri I departamenteve pritet te shkoje 101 me futjen e Mayottes.
 
=== Karakteristika te pergjithshme. ===
Qeverisja e departamentit behet nga prefektura ose, nga chief de lieu, e cila ndodhet afersisht ne qender te departamentit gjeografikish. Ajo u percaktua e tille ne menyre qe te ishte e arritshme nga udhetaret nga qytetet Brenda 24 oreve , sepse merrej parasysh qe udhetimi behej me kale dhe kjo kerkonte kohe. Prefektura jo domosdoshmerisht duhet te jete qyteti me I madh, p.sh prefektura e Saone -et –Loire eshte Macon per, qyteeti me i madh eshte Chalon-sur –Saone. Departamentet jane
te ndara ne arrondissemente dhe kryeqyteti I nje arrondisemmenti eshte sub-prefekture. Nje
Rreshti 29:
Fillimisht numrat korespondonin me rendin alfabetik por me pas u bene ndryshime dhe korespondimi u be me pak I sakte. Nuk ka nje emertim me numrin 20 per Korsiken por 2A DHE 2B ne vend te tij. Kodi 98 perdoret nga Monako.
 
=== Preferencat partiake. ===
Qendrat e Ndryshme = Levizje Demokratike
Te djathtet e Ndryshem = Konservative te pavarur
Rreshti 40:
UDF= Unioni per demokracine franceze
UMP = Unioni per nje levizje popullore.
Page 6 / 7
The original article
E ARDHMJA
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/wiki/Njësitë_administrative_-_Franca"