Wikipedia

Hokaido: Dallime mes rishikimesh

Browse history interactively
[redaktim i pashqyrtuar][Redaktim i kontrolluar]
← Redaktim më i vjetërNdryshimi më pas →
Content deleted Content added
PamorTekst wiki
No edit summary
No edit summary
Rreshti 35:
{{Audio|ja-hokkaido.ogg|'''Hokkaidō'''}} (''北海道, Fjalë për fjalë "Rrethi i Detit të Veriut"''), i njohur më parë si '''Ezo''', '''Yezo''', Yeso, ose '''Yesso''', është ishulli i dytë më i madh i [[Japonia|Japonisë]]. Ngushtica Tsugaru ndan Hokkaidon nga Honshu, edhe pse dy ishuj janë të lidhur nga tuneli hekurudhor nënujor Seikan. Qyteti më i madh në Hokkaido është kryeqyteti i saj, [[Sapporo]].
 
== Historia ==
 
Arkeologët hamendësojnë se në Hokaido u vendosën fiset [[Ainutë|Ainu]], [[Nivkhët|Nivkhe]], dhe [[Orokët|Oroke]] para 20.000 vjetësh.<ref name="Japan Handbook p760">''Japan Handbook'', p. 760</ref>. Janë trashëguar shumë toponime në [[Gjuha Ainu|gjuhën Ainu]] ndër ta edhe kryeqëndra [[Sapporo]].
Vendbanimet e para japoneze u shfaqën aty nga shekulli XV, në jug të ishullit dhe shërbenin si vende tregëtietregtie. Në gjysmën e dytë të shekullit XIX Hokaido u kolonizua nga japonezët. Në këtë kohë iu vu edhe emri me të cilin e njohim sot. Kryeqëndra Kryeqendra [[Sapporo]] u themelua në vitet 1860-1870 dhe popullsia e ishullit u rrit nga 58.000 në 240.000 banorë.
 
Për një kohë fare të shkurtër gjatë [[Lufta e Boshinit|luftës së Boshinit]] në [[1868]] një grup i udhëhequr nga [[Enomoto Takeaki]] pretendoi ta quajë ishullin "[[Republika e pavarur e Ezos]]", por kryengritja u shtyp në maj të po atij viti. Pas [[Periudha Mejzhi|periudhës Mejzhi]] Hokaido mbeti i ndarë në katër rajone.
 
[[Skeda:Satellite image of Hokkaido, Japan in May 2001.jpg|thumb|left|250px|Imazh satelitor i Hokaidos (2001)]]
==Gjeografia==▼
 
▲== Gjeografia ==
Ishulli Hokaido pozicionohet në fundin verior të [[Japonia|Japonisë]], në afërsi të [[Rusia|Rusisë]], dhe dhe laget nga [[Deti i Japonisë]], [[Deti Okhotsk]], dhe [[Oqeani Paqësor]]. Në qendër të ishullit ka male dhe rrafshnalta vullkanike. Qytetet kryesore janë [[Sapporo]] dhe [[Asahikawa]] në rajonin qëndrorqendror dhe porti [[Hakodate]] përballë [[Honshu]]së.
 
Nën juridiksionin qeveritar të Hokkaido përfshin edhe disa ishuj të vogjël si ''Rishiri'', ''Okushiri'' dhe ''Rebun''. (Nga llogaria japoneze, Hokkaido gjithashtu përfshin disa nga Islands Kuril.). Hokaido përmendet rrallë si "Prefektura Hokaido ", përveç kur është e nevojshme për të dalluar të njësisë ekonomiko-qeveritare nga ishulli.
 
Ishulli renditet i 21 në botë për nga sipërfaqja. Nga popullata ai renditet i 20, në ndërmjet [[Irlanda|Irlandës]] dhe [[SiçiliaSicilia|Sicilisë]].
 
== Ekonomia ==
Edhe pse ka të zhvilluar industrinë e lehtë (më së shumti prodhim letre, birre) shumica e popullatës është e punësuar në sektorin e shërbimit. Në vitin [[2001]], në sektorin e shërbimeve dhe të industrisë gjenerohej më shumë se tre të katërtat e produktit të brendshëm bruto <ref name="business-env">{{cite web|url=http://www.pref.hokkaido.jp/keizai/kz-bkkry/env/env-e.html|title=Hokkaido's Business Environment|publisher=Trade and Economic Exchange Group, Commerce and Economic Exchange Division, Department of Economic Affairs, Hokkaido Government|accessdate=2008-12-05}}</ref>.
 
Megjithatë, agrokulturaagrikultura dhe industri të tjera primare luajnë një rol të madh në ekonominë Hokaidos. Hokaido ka gati një të katërtën e tokës së punueshme të [[Japonia|Japonisë]]. Ajo renditet e para në vend në prodhimin e një morie produktesh bujqësore, duke përfshirë edhe grurë, soje, patate, panxhar sheqeri, qepë, kunguj, misrër, qumësht të papërpunuar, dhe mish viçi. Hokaido zotëron edhe 22 % të pyjeve të Japonisë duke e kthyer atë në një vend me me industri të mëdhe të drurit. Prefektura është e para në vend në prodhimin e produkteve detare dhe të akuakulturës <ref name="business-env" />.
 
Turizmi është një industri e rëndësishme, sidomos gjatë verës së ftohtë. Gjatë dimërit skitë dhe sporte të tjera dimërore sjellin turistë të tjerë. Turistët e huaj janë gjithnjë e në rritje<ref name="Japan Times">{{cite news|url=http://search.japantimes.co.jp/cgi-bin/nb20080708a1.html|title=Boom time for Hokkaido ski resort area|last=Takahara|first=Kanako|date=July 8, 2008|work=The Japan Times|publisher=The Japan Times Ltd. |accessdate=2008-09-27}}</ref>
Fabrika e birrës Abashiri në Hokkaido ka zhvilluar, një përzierje të birrës dhe qumështit (Bilk), në përgjigje të rënies së konsumit të qumështit.<ref name=bilk>{{cite web|url=http://www.japanprobe.com/?p=1059|title=Milk + Beer = Bilk | work=Japan Probe|accessdate=2009-08-25|last=|first=}}</ref>
== Referenca ==
<references/>
 
== Lidhje ==
{{commons|Hokkaido|Hokkaidō}}
 
[[Kategoria:Ishuj]]
[[Kategoria:Japoni]]
 
[[ace:Hokkaido]]
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/wiki/Hokaido"