Majët (popull): Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Rreshti 4:
Si rajon i madh nën-në Mesoamerica, ajo përfshiu një peizazh të madh dhe të ndryshëm, nga zonat malore të Madre Sierra në rrafshin e gjysmë-thatë të Yucatan veriore. Klima në rajon Maya mund të ndryshojnë jashtëzakonisht, se zonat e ulëta janë veçanërisht të ndjeshme ndaj uraganeve dhe stuhive tropikale që janë të shpeshta në Karaibe.
 
Është e ndarë përgjithësisht në tre zona të përcaktuara me afërsi :
# Malore jugore
# Ultësira Jugore (apo qendrore)
Rreshti 12:
 
== Historia dhe origjina e majave ==
NjeNjë nga kulturat me terheqesetërheqëse dhe me pak te kuptuara eshteështë ajo e majave, eci u shfaq ne mes te mjegullimavemjegullimeve ne vitin 2000 para epokesepokës tone dhe u tret perseripërsëri ne menyremënyre misterioze rethrreth vitit 800 te ereserës tone, duke lenelenë vetemvetëm mbetjet e tyre post klasike. Mbjetjet e tyre janejanë te ngaterruarangatërruara ne xhunglat e AmerikesAmerikës Qendrore ku ne vitin 1773 ishte zbuluar qyteti i yre me i famshemfamshëm i Palenkes, dhe qysh atehereatëherë enigma e tyre ka ngacmuar historianet dhe shkrimtaret si Teresa Moorey qe pervecsepërveçse eshteështë shkrimtare eshteështë edhe njenjë astronomeastronomë e astrologe. Palenka akoma nuk eshteështë hetuar plotesishtplotësisht dhe muret e piramidave dhe tempujve te saj mbajnembajnë shume shkrime dhe shume mistere qe ne sa kemi filluar ti deshifrojmedeshifrojmë. Majat nuk perdorninpërdornin rrotenrrotën dhe aftesiaaftësia e tyre perpër te ngritur blloqe prej 30 tonesh eshteështë njenjë nga shume misteret. Duket se jeta e Majave ishte njenjë jete e thjeshte e me njenjë shoqerishoqëri te bazuar ne njenjë sisemsistem hieraikhierarkik ne te cilin fshataret punonin token dhe sunduesit merreshin me rituale te lodhshme. MegjithateMegjithatë kjo kulture, ne asnjeasnjë menyremënyre nuk eshteështë injorante,sepse gjurmetgjurmët tregojnetregojnë se majat kishin njohuri te sofistikuara te astronomiseastronomisë, me njenjë kalendar shume kompleks. Kuptimet e ketijkëtij sistemi kalendarik kane shume nenkuptimetenënkuptime te thella perpër ne ndoshta perpër vete mbijetesenmbijetesën tone. MegjitheseMegjithëse Majat jetonin pa asgjeasgjë qe ne do te mund ti shikonim si njenjë komoditet modern baze, fare mire aftesiteaftësitë e tyre fizike mund te quheshin shume te zhvilluar. Si shume popuj indigjene ata perdorninpërdornin ne menyremënyre aktive endrratëndrrat si mjete te parashikimit dhe perpër te kuptuarit me thelle. Majat mund te kenekenë perdorurpërdorur disa nga ndertimetndërtimet e tyre perpër tempuj gjumi ne te cilat zbulimi synonte drejt njohurisenjohurisë dhe sherimitshërimit. Gjithashtu duket se Majat kishin konceptin e totemit ose pushtetit te kafshevekafshëve, i ngjashemngjashëm me kulturenkulturën e Amerikano Verioreve duke sjelle ndermendndërmend njenjë element shamanik ne shoqerineshoqërinë e tyre. Majat mendohet se janejanë njerzitnjerëzit me te zgjuar nga ana e astronomiseastronomisë. Viti 2012 perpër Majat konsiderohet si njenjë fillim i ri.
 
 
[[Kategoria:Popuj]]
 
[[ar:شعب المايا]]
[[bs:Maje]]
[[bg:Маи]]
[[ca:Maia]]
[[cs:Mayové]]
[[cy:Maya]]
[[nv:Mááya dinéʼiʼ]]
[[dsb:Maya]]
[[en:Maya peoples]]
[[et:Maiad]]
[[es:Pueblo maya]]
[[fr:Mayas]]
[[fy:Maya's]]
[[hr:Maya Indijanci]]
[[id:Bangsa Maya]]
[[la:Maia]]
[[lt:Majai (tauta)]]
[[mk:Маи]]
[[nl:Maya's]]
[[pl:Majowie]]
[[pt:Povos maias]]
[[qu:Maya]]
[[ru:Майя (народ)]]
[[simple:Maya people]]
[[sk:Mayovia]]
[[sr:Маје]]
[[fi:Mayakansat]]
[[sv:Mayaindianer]]
[[uk:Майя (народ)]]
[[zh:玛雅人]]