Tatuazhet ndër shqiptarët janë një traditë e lashtë që praktikohet që nga koha ilire, e mbajtur gjallë në zonat malore të Ballkanit Perëndimor.[3] Tatuazhet tradicionale janë praktikuar gjithashtu nga katolikët në Bosnje-Hercegovinë dhe Dalmaci (Sicanje) dhe nga gratë e disa komuniteteve vllahe (në Ballkanin Perëndimor).

Modele tatuazhesh tradicionale shqiptare nga veriu i Shqipërisë, të vizatuara nga Edit Durham në fillim të shekullit të 20-të.[1] Janë simbole të Diellit dhe të Hënës; kryqi (edhe svastika në disa tatuazhe) është interpretuar si simbol i zjarrit të hyjnizuar – Zjarri, i quajtur me sa duket edhe me teonimin Enji.[2]

Historia

Redakto

Bazuar në shkrimet e autorëve antikë si Herodoti (shek. V p.e.s.), Ciceroni dhe Straboni (shek. I p.e.s.), thëniet e të cilëve konfirmohen edhe nga gjetjet arkeologjike, studimet etnografike kanë arritur në përfundimin se praktika e tatuazheve tek popujt e gadishullit ballkanik ishte e njohur që nga kohërat e lashta. Kjo praktikë u gjend tek fiset ilire dhe trake, të cilët përdornin tatuazhet për të dalluar origjinën fisnore.[4]

 
Përfaqësimi i hershëm figurativ i zakonit paleo-ballkanik të tatuazhit në 610-550 para Krishtit stelë funerale dauniane nga Pulia.
  1. ^ Durham 1928.
  2. ^ Treimer 1971.
  3. ^ Lelaj 2015, p. 94; Tirta 2004; Durham 2004, p. 94; Norman 2018.
  4. ^ Lelaj 2015.