Gumenica
39°17′N 20°10′E / 39.29°N 20.16°E
Gumenicë
Ηγουμενίτσα | |
---|---|
Qytezë | |
Emri i banorëve | Gumenicjot |
Gumenicë (greqisht: Ηγουμενίτσα/Igoumenítsa) është një qytezë bregdetar në Greqi veriperëndimore, kryeqyteti i qarkut të Çamërisë dhe portin e dytë më e madhe në perëndim të Greqisë.
Gjeografia
RedaktoNga veriu Gumenica kufizohet me Shulashin, nga verilindja me Reçatin, nga lindja me Dhërmicën, nga jugu me Gravën dhe nga perëndimi me detin Jon. Gumenica është 480 km nga Athina dhe 460 km larg nga Selaniku. Qyteza ka një port të anijeve. Këtu fillon autostradë e re Egnatia Odos (A2), e cila lidhën Gumenicën edhe me Turqinë.
Toponimet të qytezës Gumenicë:(Para Luftës së Dytë Botërore)[1]
- Bishti i Molit - rryp toke që futet në det, në P.
- Çukari – ullishte, në J.
- Di Rrepet - rrepe të mëdhenj, në V.
- Duqenet e Hamit Beut – dyqanë, në qëndër.
- Duqenet e Refat Dules - dyqanë, në qëndër.
- Filipjadhë/a - vendemër, në V. Për këtë vend thuhet se ka qenë një fshat me emrin Filipjadhë. Banorët e këtij fshati duke mos qëndruar dot aty nga frika e piratëve të detit ikën dhe u futën në thellësi dhe formuan Filipjadhën e sotme në Çamëri. (Spiro Muselimi “Shëtitje Historike në Thesproti”), Janinë. 1974.
- Dhrizat - vreshta, në L.
- Fundi i Kallmit – fushë, ish pronë e Bido Dules nga Grava, pranë rrugës kryesore në Gumenicë, ku prefekti grek Vasillko/ja ndërtoi zyrat e prefekturës më 1940 dhe i përdori ato në vitet 1941-1942.
- Grop e Fshatit - ullishte, në J.
- Gur i Sufrait - gur në formen e sofrës, në L.
- Han i Bido Dules - han i vjetër të cilin e pati ndërtuar Bido Dulja nga Grava, në qëndër.
- Huqimeti – ndërtesë dykatëshe themelet e së cilës i kishin hedhur turqit më 1912. Grekët e kthyen atë në “dhikastirio” (gjykatë).
- Kafenej' e Molit - kafe verore, në P.
- Kalaja - Kalaja e Gumenicës, e ndërtuar nga turqit dhe shembur nga venecianët. Në këtë kala, në kohën turke, me 1897 ka luftuar vendi kundër flotës greke. kur ajo u orvat të zbarkonte trupa për pushtimin e vendit; po kështu edhe kundër fllotës ushtarake detare italiane më 1911-1912.
- KàIlmi i Bido Dules - shesh pranë detit ku është ndërtuar prefektura, në P.
- Kokëlz/a - brinje mali - Në këtë vend janë vendosur familje greke të ardhura nga Turqia më 1923-1924, koha e marrëveshjes greko-turke për shkëmbimin e popullsive.
- Moli - ullishte, në J.
- Mollëz/a - fushë me ullinj, pronë e gravjotëve, në L.
- Pazar i Beut - Pazar ku ka pasë banesat e tij Hamit bej Margllëçi.
- Prroi i Koklës – përrua, në L.
- Prroi Thierit - perrua, në L.
- Pus i Pazarit - pus i vjetër në qëndër të tregut.
- Qaf’ e Dulit – qafë.
- Shesh i Luleve – kullotë, në L.
- Ur’ e Molit - vend ku buron ujë, në L.
- Viglë/za – shesh, në L.
- ZaIl/i – kullotë, në L.
Demografia
RedaktoFamiljet në qytezën Gumenicë:(Para Luftës së Dytë Botërore)[2]
Baliu (nga Babur(r)/i), Koleka (nga Pleshavica), Kovaçi (nga Filati), Pituli (vllehe shqipfolës), Prifti (nga Grava), Spiropulli (nga Peshtani), Shadha, Sharia e Sharra (nga Kastriza), Dhima (nga Kastriza), Tajpénj (nga Grykohori) etj.
Historia
RedaktoGumenica është një qytezë relativisht i ri që është rindërtuar pas Luftës së Dytë Botërore, edhe pse ka pasur ditët e vjetër si një fshat peshkimi. Nën sundimi osmane, Gumenica ishte një komunitet të vogël. Në vitin 1913, Gumenica u pushtua nga Greqia, deri në ditët e sotme. Në 1938, kur u themelua qarku Thesprotia, Gumenicë u bë kryeqyteti i saj.
Shih edhe
Redakto- Bido Ibrahimi (lindur 1935) - shkrimtar