Haute-Saône

Haute-Saône ( shqiptimi frëngjisht: [ot soːn]  ( dëgjoni); Arpitan : Hiôta-Sona ; Shqip: Saona e Epërme ) është një departament në rajonin Bourgogne-Franche-Comté të Francës verilindore. I emërtuar sipas lumit Saône, ai kishte një popullsi prej 235,313 banorësh në 2019. Prefektura e saj është Vesoul ; Nënprefektura e saj e vetme është Lure .

Saona e Epërme Hiôta-Sona (Arpitanisht) Haute-Saône (Frëngjisht)
Nga lart poshtë, majtas djathtas: Étobon, lumi Ognon në Pesmes,Lumi Saonë në Bucey-lès-Traves, Clairegoutte, Burimi i Planey në Anjeux,pamje e fshatit Corcelles në Saulnot
Flamuri Stema
Sipërfaqja
• Gjithsej	5.360 km2 (2,070 sq mi)
Popullsia
• Gjithsej	234.601

Historia

Departamenti u krijua në vitet e para të Revolucionit Francez nëpërmjet zbatimit të një ligji të datës 22 dhjetor 1789, nga një pjesë e ish-provincës Franche-Comte . Kufijtë e departamentit të ri korrespondonin afërsisht me ato të Bailiwick-ut të vjetër të Amontit .

Departamenti u shënua gjithashtu nga Lufta Franko-Prusiane me betejat e Hericourt, dhe Villersexel, por edhe afërsia gjatë Rrethimit të Belfortit. Departamenti mirëpriti Alzaserët që ikin nga aneksimi i Alzasë-Lorrenës .

• The Franco-Prussian war in Haute-Saône
• 
  Beteja e Lisaine
• 
  Beteja e Villersexel
• 
  Pamje nga shkatërrimi i Bourg de Villersexel
• 
  Artileria gjermane përpara rrënojave të kështjellës së Villersexel

Departamenti ka një të kaluar të rëndësishme minerare dhe industriale (miniera qymyri, kripe, hekuri, plumbi-argjendi-bakri, shist argjilor bituminoz, kancelari, tjerrje, thurje, farkëtim, shkritore, tjegulla, fabrika mekanike).

Gjeografia

Saona e Epërme është pjesë e rajonit BFC dhe ndahet në 2 rrethe dhe 17 kantone. Departamentet fqinje janë Côte-d'Or në perëndim, Haute-Marne në veri-perëndim, Vosges në veri, Territoire de Belfort në lindje, Doubs në jug dhe lindje dhe Jura në jug.

Departamenti mund të paraqitet si një territor kalimtar i vendosur midis disa prej departamenteve më në depresion ekonomikisht të Francës lindore dhe të ashtuquajturës zonë Blu Banana e karakterizuar, në dekadat e fundit nga një rritje ekonomike relativisht e fuqishme.

Ekonomia

Departamenti është kryesisht rural, pavarësisht se zona ka qenë në ballë të industrializimit në shekullin e XVIII-të. Tradita industriale vazhdon, por bizneset industriale priren të jenë në shkallë të vogël.

Demografia

Popullsia në vite Viti Pop. ±% 1801 291.579 —     1821 308.171 +5.7% 1831 338.910 +10.0% 1841 347.627 +2.6% 1851 347.469 −0.0% 1861 317.183 −8.7% 1872 303.088 −4.4% 1881 295.905 −2.4% 1891 280.856 −5.1% 1901 266.605 −5.1% 1911 257.606 −3.4% 1921 228.348 −11.4% 1931 219.257 −4.0% 1936 212.829 −2.9% 1946 202.573 −4.8% 1954 209.303 +3.3% 1962 208.440 −0.4% 1968 214.176 +2.8% 1975 222.254 +3.8% 1982 231.962 +4.4% 1990 229.650 −1.0% 1999 229.732 +0.0% 2006 235.867 +2.7% 2011 239.695 +1.6% 2016 237.242 −1.0%

Ashtu si shumë departamente rurale në Francë, Saona e Epërme ka përjetuar një reduktim të egër të popullsisë, nga gati 350,000 në mesin e shekullit të XIX-të në më pak se 200,000 në prag të Luftës së Dytë Botërore, pasi njerëzit emigruan në qendrat e reja të popullsisë në industrializim e sipër, shpesh jashtë Francës Metropolitane .

Komuna	Emri në shqip	Popullsia (2019)
Vesoul	Vesulë	14914
Hericourt	Herikurt	10646
Lure	Joshje	8,046
Luxeuil-les-Bains	Lusuj	6623
Gray	Gri	5553

Turizmi

• Notre-Dame du Haut nga Le Corbusier (UNESCO)
  Notre-Dame du Haut nga Le Corbusier (UNESCO)
• 
  Kështjella e Oricourt
• 
  Pesmes
• 
  La Planche des Belles Filles (Tour de France)
• 
  Pamje e Pllajës së një Mijë Pellgjeve