Historia e Evropës

This is the stable version, checked on 1 prill 2022. Template changes await review.

Historia e Evropës përshkruan rrugën gjatë kohës nga njerëzit që e populloujnë Evropën deri në ditën e sotme. Provat e para për Homo sapiensEvropë datojnë qysh nga 35,000 vjet para erës sonë. Antikiteti Klasik i Evropës daton nga Iliada e HomeritGreqinë Antike rreth 700 vjet para Krishtit. Republika Romake u themelua 509 vjet para Krishtit, e cila u uzurpuan nga Perandoria Romake e Oktavianëve në shekullin e parë. Feja e Krishterë u adoptua nga Konstandini në shekullin e katërt, regjimi i të cilit filloi me Besimin Nicean që u bë forma standarde e Katolizmit Romak për Krishterizëm. Bibla VulgateLatinisht u shfaq pak para "thesit të parë të Romës" në shekullin e pestë, i cili filloi një ndarje të gjatë të Evropës perëndimore në shtete të reja me zakone vetëm Latine dhe fenë krishtere. Ndarje doktrinale lindën në Këshillin e Chalcedonit në vitin e njëjtë (451) kur Attila the Hun e arriti Romën. Për të shmangur ndraje të mëtejme në një kohë krize, Doktrina e krishtere u organizua edhe më tej në shek. VI nga Perandori Justiniani I (527–565) se Pentarki e "seeseve" në pesë qytetet e saj më të rëndësishme: Romë, Konstandinopojë, Antiok, Jerusalem dhe Aleksandri. Të përballur me sulmues të huaj dhe murtaja, Perandoritë Perëndimore dhe Lindore ndaluan bashkëpunimin, dhe të ashtuquajturat kohët e errëta lindën. Murgë Irlandezë, duke tërhjekur traditën Kelte si dhe teologjinë e Krishtere, gradualisht ringjallën traditën e mësimit të kishës dhe themeluan qendra të shkollimit dhe kopjimit të librave duke themeluar manastire të shumta. Pjesa më e madhe e hierakisë së priftërinjve, sidoqoftë, vazhdoi ta nënçmojë mësimin dhe librat dhe synoi ndikim politik dhe social - duke tërhjekur pjesën më të madhe të peshkopëve të saj nga familje të njohura feudale. Në lindje, Perandoria Bizantine vazhdoi, por Shizmi Lindje-Perëndim brenda kishës më 1054 pas.e.s. forcoi ndarjen e mëparshme që u shfaq në Këshillin e Chalcedonit dhe u ndoq nga krusadat nga perëndimi për të shpëtuar lindjen nga Pushtimi Mysliman që kishte filluar të shtrihej në Bizantinët. Sidoqoftë, Krusadat nuk ishin kufizuar për të rimarrë tokat e Myslimanëve të pushtuara në Lindje: Spanja, Franca jugore, Lituania dhe regjione të tjera Pagane u konsoliduan nën fuqinë e papës gjatë kësaj kohe. Shoqëria Feudale filloi të rrëzohej ndërsa pushtuesit Mongolë depërtuan zonat e kufijve në Evropë dhe filluan të rrisin tregtinë me regjionet e tjera, që solli Vdekjen e zezë, në fillim në jug e pastaj në të gjithë Evropën.[1].

Harta e Evropës nga kartografi Abraham Ortelius më 1595

Referime

Redakto
  1. ^ "The Great Famine (1315-1317) and the Black Death (1346-1351)". Arkivuar nga origjinali më 8 mars 2008. Marrë më 17 shtator 2008. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

Shih dhe këtë

Redakto