Wikipedia

Kingpin (personazh)

Kingpin (Wilson Grant Fisk) është një superzuzar që shfaqet në librat komikë amerikanë të botuar nga Marvel Comics. Personazhi u krijua nga Stan Lee dhe John Romita Sr., dhe u shfaq për herë të parë në The Amazing Spider-Man #50 (kopertina e datës korrik 1967).[4] Emri "Kingpin" është një referencë për titullin e lordit të krimit në nomenklaturën e zhargonit mafioz.

Kingpin
Informacioni i publikimit
BotuesiMarvel Comics
Paraqitja e parëThe Amazing Spider-Man #50 (korrik 1967)
Krijuar ngaStan Lee (writer)
John Romita Sr. (artist)
Informacioni në histori
Alter egoWilson Grant Fisk
SpeciesNjeri
Vendi i origjinësNew York City
Team affiliationsHYDRA
The Hand
Emissaries of Evil
Power Elite
PartnershipsVanessa Fisk (guraja e parë)
Typhoid Mary Fisk (gruaja e dytë)
Miles Morales 616 (best friend)
Butch Pharris (son; successor)
Pseudonimet e dukshmeShpërlarës trurir[1]
Harold Howard[2]
The Undertaker[3]
Fuqitë
  • Organizator/taktikist kriminal
  • Kulmi i forcës dhe qëndrueshmërisë njerëzore
  • Artist luftarak shumë i aftë dhe luftëtar dorë më dorë
  • Vesh forca të blinduara Kevlar
  • Përdorimi i një kallami të pajisur me armë lazer dhe një gjilpërë dekorative diamanti të zbrazët të mbushur me gaz gjumi

Një nga krerët më të frikshëm, të rrezikshëm dhe më të fuqishëm të krimit në Marvel Universe, i përshkruar zakonisht si sunduesi i krimit i New York City, Kingpin u prezantua si një kundërshtar i Spider-Man, por më vonë vazhdoi të ishte armiku kryesor i Daredevil,[5] si dhe një armik i përsëritur i Punisher dhe vajzës së tij birësuese Echo. Ai ishte i martuar me Vanessa Fisk, e cila shpesh shprehte mosmiratimin e saj për aktivitetet e tij kriminale, dhe më vonë me Typhoid Mary Fisk, dhe është babai i Richard Fisk dhe Butch Pharris, ky i fundit nga të cilët e pasoi atë si Kingpin pas daljes në pension. Veshja e tij tradicionale përbëhet nga xhaketa e kostumit të bardhë dhe kallam, megjithëse pamja e tij ka ndryshuar me kalimin e viteve. Në të gjitha përsëritjet, Kingpin përshkruhet me një pamje jashtëzakonisht të rëndë dhe një kokë tullac. Personazhi nuk është thjesht i trashë, por edhe me muskuj të rëndë (si një mundës sumo) dhe një luftëtar i frikshëm dorë më dorë. Pavarësisht kësaj, madhësia e tij është tallur rregullisht, veçanërisht nga Spider-Man.

Personazhi është përshtatur nga komiket në forma të ndryshme mediash, duke përfshirë filma artistikë, seri televizive dhe video lojëra. Kingpin u portretizua nga John Rhys-Davies në filmin televiziv të vitit 1989 The Trial of the Incredible Hulk, dhe nga Michael Clarke Duncan në filmin artistik të 2003 Daredevil, i cili gjithashtu shprehu personazhin në Spider-Man: The New Animated Series. Vincent D'Onofrio portretizon Wilson Fisk në ekskluzivitetin e Marvel Cinematic Universe (MCU), pasi është shfaqur deri më tani në serialin televiziv Daredevil (2015–2018) dhe miniserinë Hawkeye (2021), dhe është planifikuar të përsëris rolin në Echo (2024) dhe Daredevil: Born Again (2024). Liev Schreiber shprehu Kingpin në filmin e animuar të vitit 2018 Spider-Man: Into the Spider-Verse. Në vitin 2009, Kingpin u rendit si i 10-ti më i madh i lig i të gjitha kohërave nga IGN.[6]

Historia e botimit

Redakto

The Kingpin shfaqet fillimisht në The Amazing Spider-Man #50 (korrik 1967), dhe u krijua nga Stan Lee dhe John Romita Sr.,[7] i cili e bazoi pamjen e tij fizike në aktorët Sydney Greenstreet[8] dhe Robert Middleton.[9]

Në harkun e tij debutues të tregimit në The Amazing Spider-Man #50–52, Kingpin portretizohet thjesht si një shef i krimit, megjithëse ai që tenton të jetë jashtëzakonisht i dorës në marrëdhëniet e tij kriminale.[10] Në paraqitjet e tij të mëvonshme, të shkruara gjithashtu nga Lee, ai bëhet më shumë një super i keq tipik, duke përdorur mjete fantastike për të çuar më tej kaperitë e tij kriminale.[10] Në fillim të viteve 1980, personazhi evoluoi më tej. Një seri paraqitjesh në Daredevil nga shkrimtari/lapsisti Frank Miller e përshkruan Kingpin si një lord krimi mashtrues, gjakftohtë, i cili qëndroi vazhdimisht përtej mundësive të ligjit. Kjo mbeti forma mbizotëruese e personazhit për dekada[10] pasi Kingpin u konsiderua gjerësisht si armiku kryesor i Daredevil.[5] Ai vazhdon të jetë një kundërshtar i përsëritur i Spider-Man, Daredevil, Echo, dhe Punisher.

Biografia

Redakto

Wilson Grant Fisk filloi jetën e tij si një fëmijë i varfër në New York City. Duke duruar ngacmimet nga shokët e tij të klasës për shkak të mbipeshës, Fisk u stërvit në luftime fizike dhe përfundimisht përdori forcën e tij të sapogjetur për të formuar një bandë të ish-torturuesve të tij që terrorizuan lagjet përreth. Ai u zbulua shpejt nga bosi i mafias Don Rigoletto, i cili punësoi atë dhe mikun e tij më të mirë si truproje, dhe Fisk u ngjit në radhët e Rigoletto derisa u bë krahu i djathtë i Donit. Më pas ai u kthye kundër mentorit të tij, duke e eliminuar atë dhe duke marrë nën kontroll njerëzit e tij dhe interesat e biznesit, përpara se të zgjeronte perandorinë e tij të re derisa ai ishte bërë një nga figurat më të fuqishme në botën e krimit të Nju Jorkut, duke fituar emrin "Kingpin".[11]

Ndërsa Kingpin gëzonte një mandat të gjatë në pozicionin e tij të ri, ai gjithashtu mblodhi armiq në formën e Maggia dhe grupit terrorist Hydra. Të dy grupet bashkuan forcat për të sulmuar perandorinë e Fiskut, duke bërë që ai të ikte në Japoni pasi humbi shumicën e pasurive të tij. Atje, ai filloi një biznes të ligjshëm eksportues të erëzave dhe përdori fitimet për t'u kthyer në Nju Jork, duke organizuar ndjekësit e tij të vjetër dhe duke filluar një luftë për të shkatërruar Maggia. Kaosi që rezultoi e lejoi Fiskun të tërhiqej lehtësisht dhe të rifitonte gjithçka që kishte humbur.[12]

Fisk u përpoq të krijonte një koalicion të familjeve të krimit të Nju Jorkut pasi dëgjoi se Spider-Man vigjilent ishte zhdukur dhe urdhëroi rrëmbimin e J. Jonah Jameson për të heshtur raportimin e tij mbi krimet e Kingpin, por Spider-Man u kthye dhe prishi planet e tij, në ajo që u bë konfrontimi i parë i Fiskut me hobesin e rrjetit.[12]

Për të shmangur shqyrtimin publik të aktiviteteve të tij kriminale, Fisk kultivoi një imazh të vetes si një biznesmen i ligjshëm dhe një filantrop me zemër të mirë që bënte donacione për bamirësi. Ai përfundimisht u takua dhe më pas u martua me një grua të quajtur Vanessa, me të cilën pati një djalë të quajtur Richard. Vanessa nuk e dinte që burri i saj i ardhshëm ishte kriminel kur u martuan. Kur më në fund mësoi se kush ishte ai në të vërtetë, ajo e kërcënoi se do ta linte nëse ai nuk hiqte dorë nga jeta e tij e krimit. Kingpin hoqi dorë nga perandoria e tij kriminale, duke e zhvendosur familjen e tij në Japoni për t'i mbrojtur ata nga armiqtë e tij. Me kalimin e kohës, megjithatë, ai e gjeti veten të paaftë për t'u përshtatur me jetën civile dhe u bë përsëri Kingpin, këtë herë me dijeninë e gruas së tij.[13]

Richard nuk e kuptoi se babai i tij ishte një kriminel derisa ai ndoqi kolegjin. Pas diplomimit, ai u tha prindërve se kishte ndërmend të udhëtonte nëpër Evropë. Vetëm disa muaj më vonë, ata morën lajmin se djali i tyre kishte vdekur në një aksident me ski. Megjithatë, doli se Richard ishte ende gjallë; ai u kthye në Nju Jork, përdori një kostum dhe maskë për t'u maskuar si një lord krimi i ri misterioz që e quante veten "Skemer" dhe formoi bandën e tij për të shkatërruar perandorinë e babait të tij. Fisk u kthye në konflikt me Spider-Man ndërsa punonte për të ndaluar Schemer.[14]

Në një moment, ai u bë menaxher dhe drejtor i një fragmenti të HYDRA me bazë në Las Vegas, pavarësisht kundërshtimit të tyre në të kaluarën ndaj sundimit të tij.[15]

Me urdhër të gruas së tij, Fisk më vonë u largua përgjithmonë nga perandoria e tij kriminale. Ai u përpoq pa sukses të vriste Spider-Man edhe një herë përpara se të largohej si Kingpin, duke u betuar se nuk do t'i kthehej më krimit.[16]

Aftësitë dhe pajisjet

Redakto

Ndërsa Kingpin nuk ka fuqi mbinjerëzore, ai është tepër i fortë dhe dukshëm më i qëndrueshëm se njeriu mesatar, duke zotëruar një forcë të jashtëzakonshme të fshehur nga pamja e tij jashtëzakonisht trupore. Pjesa më e madhe e masës trupore të tij është në të vërtetë muskul që është ndërtuar në përmasa të jashtëzakonshme, njësoj si një mundës sumo i peshave super të rënda, ose disa peshëngritës olimpikë dhe ngritës të fuqisë, por me nivele më të larta force. Ai është treguar të jetë mjaft i fortë për të hedhur burra të mëdhenj nëpër një dhomë[15] dhe për të lënë gjurmë në muret e betonit pasi i ka goditur me grusht.[17] Duke sfiduar madhësinë e tij, Kingpin është një mjeshtër i shumë formave të luftimit të armatosur dhe të paarmatosur, veçanërisht të mundjes sumo. Lëvizja e tij nënshkrimi është përqafimi i ariut. Shkathtësia e tij është e tillë që dikur e ka luftuar Kapiten Amerikën deri në ndalesë në luftimet trup më dorë.[15] Stërvitja e tij e përditshme zakonisht konsiston në kapërcimin e njëkohshëm të pesë ose më shumë artistëve marcialë të stërvitur me duart e tij të zhveshura,[18] dhe ai i ruan sendet e tij të vlefshme në një kasafortë të ndërtuar me porosi, e cila nuk ka bravë, vetëm një derë e cila është aq e rëndë sa që vetëm Kingpin është mjaftueshëm e fortë për ta hapur.[19]

Ai zakonisht mban forca të blinduara Kevlar nën rroba. Fisk ndonjëherë mbart një "kallam eliminues", një shkop ecjeje që fsheh një armë lazer që mund të avullojë një pistoletë ose kokën e një personi nga një distancë e afërt. Ai zakonisht mban një gjilpërë zbukuruese diamanti që fsheh gazin e ngjeshur të gjumit që është efektiv nëse spërkatet në fytyrën e viktimës. Për shkak të pasurisë dhe mprehtësisë së tij intelektuale, Kingpin mund të përdorte pajisje mbrojtëse shumë më të avancuara, por ai preferon t'i përdorë këto gjëra vetëm si mjetin e fundit. Ndërsa Fisk u bë më pak armik i Spider-Man dhe më shumë i Daredevil, ai u portretizua më shumë si një mafioz natyralist sesa një organizator kriminal i librave komik dhe varej më pak nga armatimi i trillimeve shkencore.[20]

Megjithëse autoritetet shtetërore dhe federale janë të vetëdijshme për Kingpin, ata kurrë nuk kanë qenë në gjendje të provojnë përfshirjen e tij në shumë krime, dhe ndërsa Fisk herë pas here është burgosur ose vënë nën hetim, burimet e tij të frikshme ligjore dhe njohuritë e ligjit e kanë mbrojtur gjithmonë atë nga ndonjë pasojë serioze. Anëtarët e qeverisë kanë punuar me të kur është e nevojshme (edhe pse e kanë përshkruar si "djallin"), si për shembull kur ata kishin nevojë për ndihmën e tij për të asgjësuar një ndërtesë zyre në Manhattan që Beyonder e ktheu në ar.[21]

Kingpin është intelektualisht i frikshëm dhe është një taktik mjeshtër dhe një planifikues dhe organizator shumë i aftë. Ai është i vetë-edukuar deri në nivelin e diplomuar universitar në fushën e shkencave politike, dhe është jashtëzakonisht i aftë dhe i ditur në organizimin dhe menaxhimin e operacioneve të biznesit të paligjshëm dhe të ligjshëm, duke e lejuar atë të tejkalojë dhe t'i kalojë armiqtë e tij herë pas here. Vullneti i Kingpin është aq i madh sa ai mund t'i rezistojë edhe kontrollit të mendjes së Njeriut të Purpurt.[22]

Në media të tjera

Redakto

Filma

Redakto
  • Wilson Fisk shfaqet në The Trial of the Incredible Hulk (1989), portretizuar nga John Rhys-Davies.
  • Kingpin shfaqet në Daredevil (2003), portretizuar nga Michael Clarke Duncan.[23] Kur Duncan u zgjodh, ai peshonte 290 paund dhe iu kërkua të fitonte 40 paund shtesë që roli t'i përshtatej fizikut të Kingpin.[24][25] Ky version është afrikano-amerikan, me prejardhje nga Bronx, dhe është kreu i botës së krimit të Nju Jorkut, i maskuar si një biznesmen i ligjshëm.
  • Kingpin shfaqet në Spider-Man: Into the Spider-Verse (2018), shprehur nga Liev Schreiber.[26] Ky version posedon një shkallë të jashtëzakonshme të përmasave fizike, shërben si dashamirës i Alchemax dhe punëson superzuzarë si Prowler, Doctor Octopus, Tombstone, Green Goblin, dhe Scorpion. Pasi familja e tij vritet diku përpara filmit, Fisk organizon krijimin e një super-përplasëseje trans-dimensionale për të gjetur versione të realitetit alternativ të gjallë, pavarësisht rrezikut të shkatërrimit të universit në proces. Në ndjekje të kërkimit të tij, ai vret Peter Parker, por më vonë pengohet nga Miles Morales dhe një ekip i Spider-People alternativ të zhvendosur nga universi.

Television

Redakto
  • The Kingpin shfaqet në Spider-Man (1967), i shprehur nga Tom Harvey.[27][28]
  • The Kingpin shfaqet në episodin "The Kingpin Strikes Again" në Spider-Woman.
  • The Kingpin shfaqet në Spider-Man (1981), me zërin e G. Stanley Jones.
  • The Kingpin shfaqet në episodin "Puns of the Kingpin" në Spider-Man and His Amazing Friends, me zërin e Walker Edmiston.[29]
  • Kingpin shfaqet në Spider-Man: The Animated Series, me zërin e Roscoe Lee Browne. Ky version vepron si një sipërmarrës i pasur në ngjarje publike dhe lindi Wilson Moriarty. Në një moshë të re, Wilson pa babanë e tij duke grabitur një bankë dhe u bashkua me bandën e tij. Megjithatë, kur babai i tij e braktisi pas një pune të dështuar dhe Wilson refuzoi ta përmendte në gjykatë, ai u dënua me burg, ku zhvilloi aftësitë e tij përpara se të ndërtonte perandorinë e tij kriminale, e quajti veten "Fisk", fshiu dosjen e tij kriminale, vendosi një seli kriminale të fshehur në ndërtesën Chrysler, dhe u hakmor ndaj babait të tij të moshuar. Pasi bëhet një shef i njohur krimi, Kingpin hyn në konflikt të rregullt me Spider-Man dhe bën disa përpjekje për ta eliminuar atë, të tilla si formimi i Insidious Six dhe rekrutimi i të tjerëve për të ruajtur rendin e tij si Hobgoblin, the Spot, Alistair Smythe, dhe Herbert Landon.
  • The Kingpin, bazuar në mishërimin Daredevil (2003), shfaqet në Spider-Man: The New Animated Series episodi "Royal Scam", i shprehur nga Michael Clarke Duncan.[30] Ky version është afrikano-amerikan dhe ka një kallam të kuq me diamantë të aftë për të gjuajtur lazer.

Marvel Cinematic Universe

Redakto
 
Vincent D'Onofrio portretizon Kingpin në Marvel Cinematic Universe (MCU).

Wilson Fisk shfaqet në seritë televizive të vendosura në Marvel Cinematic Universe (MCU), i portretizua nga Vincent D'Onofrio si i rritur dhe Cole Jensen si fëmijë.[31][32]

  • Duke u shfaqur për herë të parë në serinë Netflix Daredevil (2015), ky version udhëheq familjen e tij të krimit në marrjen e Hell's Kitchen duke ruajtur një imazh të paraqitshëm për publikun. Ndryshe nga përshkrimet tradicionale, atij fillimisht i mungon vetëbesimi, ishte emocionalisht i paqëndrueshëm dhe nuk e përdor emrin Kingpin deri shumë më vonë në serial. Një fokus i madh i historisë së tij në sezonin e parë është marrëdhënia e tij e lulëzuar dhe propozimi përfundimtar për Vanessa Mariana, ndërsa ai dhe krahu i tij i djathtë James Wesley kanë marrëdhënie me kriminelë, politikanë dhe oficerë policie të korruptuar. Përfundimisht, Fisk ndalohet ligjërisht pasi Matt Murdock ndihmon FBI-në të arrestojë bashkëpunëtorët e tij dhe u rrah në luftime nga Murdock si Daredevil përpara se të arrestohej nga Brett Mahoney dhe të burgosej në Ryker's Island. Në sezonin e dytë, Fisk përdor Frank Castle si një peng për të eliminuar gangsterët rivalë që përpiqen të uzurpojnë pushtetin e tij dhe punëson avokatin mafioz Benjamin Donovan si consigliere të tij të ri. Kur Murdock kërcënon Marianna gjatë një vizite në burg, Fisk e sulmon atë dhe merr lëndime të ngjashme me luftën e tij me Daredevil, duke ushqyer dyshimet e tij se Murdock dhe Daredevil mund të jenë i njëjti person. Fisk rishqyrton dosjet e Murdock dhe komploton për të shkatërruar zyrën ligjore të këtij të fundit si hakmarrje. Në sezonin e tretë, Fisk lirohet nga burgu pasi u bë një informator kriminal i FBI-së, duke planifikuar të rifitojë pozicionin e tij në botën e krimit nën maskën e sigurimit të kthimit të Marianës në vend me imunitet. Me ndihmën e fiksuesit Felix Manning, ai manipulon detajet e tij të mbrojtjes së FBI-së, duke përfshirë Benjamin "Dex" Poindexter të paqëndrueshëm mendërisht, dhe e përdor atë për ta cilësuar Daredevil si një kriminel për publikun dhe për të vrarë bashkëpunëtorin e Poindexter, Ray Nadeem. Për më tepër, Fisk konfirmon se Murdock është Daredevil gjatë një tentative për vrasje dhe organizon që ai të vritet nga FBI. Megjithatë, Poindexter kupton se Fisk e manipuloi atë dhe qëllimet e tij të vërteta zbulohen. Fisk lufton me Murdock dhe Poindexter, duke i thyer shpinën këtij të fundit përpara se i pari ta mposht atë. Fisk përpiqet të nxisë Murdock-un që ta mbarojë atë duke kërcënuar se do të zbulojë identitetin e tij, por Murdock kundër-kërcënon të ekspozojë Marianna për rolin e saj në vrasjen e Nadeem përpara se të linte Fiskun për t'u arrestuar.[33]
  • Që nga seria Disney+ Hawkeye, Fisk u përfshi me Eleanor Bishop, burri i ndjerë i së cilës Derek i detyrohej para para Betejës së Nju Jorkut dhe rindërtoi perandorinë e tij kriminale gjatë rrjedhës së the Blip.[34] Megjithatë, kur Eleanor përpiqet të ndërpresë partneritetin e tyre, Fisk përpiqet ta vrasë atë, vetëm për t'u penguar nga vajza e saj Kate. Ai i shpëton arrestimit edhe një herë, por mbesa e tij surrogate Maya Lopez përballet me Fiskun me armë pasi mësoi se ai orkestroi vrasjen e babait të saj.
  • D'Onofrio do të ripërsërit rolin e tij në serialin e ardhshëm Disney+ Echo (2024),[35] dhe Daredevil: Born Again (2024).[36]

Referime

Redakto
  1. ^ The Amazing Spider-Man #59–61
  2. ^ Captain America #148 (prill 1972) Marvel Comics.
  3. ^ Spider-Men II #3 (shtator 2017) Marvel Comics.
  4. ^ DeFalco, Tom; Sanderson, Peter; Brevoort, Tom; Teitelbaum, Michael; Wallace, Daniel; Darling, Andrew; Forbeck, Matt; Cowsill, Alan; Bray, Adam (2019). The Marvel Encyclopedia (në anglisht). DK Publishing. fq. 206. ISBN 978-1-4654-7890-0.
  5. ^ a b Furious, Nick (January 25, 2011). "The Top 5 Enemies of Daredevil" Arkivuar 2021-07-01 tek Wayback Machine. comicbooked.com
  6. ^ "Kingpin is Number 10" (në anglisht). IGN. Marrë më 2015-04-20.
  7. ^ Manning, Matthew K.; Gilbert, Laura (2012). "1960s". Spider-Man Chronicle Celebrating 50 Years of Web-Slinging (në anglisht). Dorling Kindersley. fq. 40. ISBN 978-0756692360. Although he made his debut in the previous issue, it was in this [Stan] Lee and [John] Romita tale [The Amazing Spider-Man #51] that the Kingpin – real name Wilson Fisk – really left his mark on organized crime.
  8. ^ Cowsill, Alan (1 tetor 2012). Spider-Man Chronicle: A Year by Year Visual History (në anglisht). Dk Pub. ISBN 9780756692360.
  9. ^ Wells, John (2014). American Comic Book Chronicles: 1965-1969 (në anglisht). TwoMorrows Publishing. fq. 185. ISBN 978-1605490557.
  10. ^ a b c Comtois, Pierre (dhjetor 2014). Marvel Comics in the 80s: An Issue by Issue Field Guide to a Pop Culture Phenomenon (në anglisht). TwoMorrows Publishing. fq. 30.
  11. ^ Amazing Spider-Man #-1. Marvel Comics.
  12. ^ a b The Amazing Spider-Man #50-52. Marvel Comics.
  13. ^ Daredevil vol. 1 #170–171. Marvel Comics.
  14. ^ The Amazing Spider-Man #83–85. Marvel Comics.
  15. ^ a b c Captain America #147-148 (March–April 1972). Marvel Comics.
  16. ^ Amazing Spider-Man #196–197 (October 1979). Marvel Comics.
  17. ^ Amazing Spider-Man #69, Marvel Comics
  18. ^ Daredevil #170, Marvel Comics
  19. ^ Daredevil #171, Marvel Comics
  20. ^ Gabim referencash: Etiketë <ref> e pavlefshme; asnjë tekst nuk u dha për refs e quajtura Born Again
  21. ^ "Gold Rush!", Web of Spider-Man #6 (September 1985); "This Gold Is Mine!", Amazing Spider-Man #268 (September 1985), Marvel Comics
  22. ^ "Pawns of the Purple Man!" Marvel Team-Up Annual #4 1981
  23. ^ McNary, Dave (9 janar 2002). "Duncan takes on Daredevil". Variety (në anglisht). Marrë më 2008-02-23.
  24. ^ Daniel Robert Epstein. "Michael Clarke Duncan Interview" (në anglisht). UGO. Arkivuar nga origjinali më 2008-12-01. Marrë më 2008-02-23.
  25. ^ Ryan J. Downey (6 shkurt 2003). "Ben Affleck Dares to Dream Daredevil" (në anglisht). MTV. Arkivuar nga origjinali më 16 korrik 2004. Marrë më 2008-02-21.
  26. ^ Nyrem, Erin (qershor 6, 2018). "'Spider-Man: Into the Spider-Verse' Casts Hailee Steinfeld, Mahershala Ali and Lily Tomlin". Variety (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më qershor 6, 2018. Marrë më qershor 6, 2018.
  27. ^ "at" (në anglisht). Spyder-25.com. Arkivuar nga origjinali më 2008-09-22. Marrë më 2011-02-06.
  28. ^ "at" (në anglisht). Spyder-25.com. Arkivuar nga origjinali më 2008-10-16. Marrë më 2011-02-06.
  29. ^ "The Spider-Man and his Amazing Friends Webpage" (në anglisht). Spider-Friends.Com. Marrë më 2011-02-06.
  30. ^ Epstein, Daniel Robert. "Michael Clarke Duncan Interview" (në anglisht). UGO. Arkivuar nga origjinali më 1 dhjetor 2008. Marrë më 23 shkurt 2008.
  31. ^ Abraham, Phil (director); Drew Goddard (writer) (10 prill 2015). "Into the Ring". Marvel's Daredevil. Sezoni 1. Episodi 1 (në anglisht). Netflix.
  32. ^ "Vincent D'Onofrio is Wilson Fisk on Marvel's Daredevil on Netflix" (në anglisht). Marvel.com. 10 qershor 2014. Arkivuar nga origjinali më 14 qershor 2014. Marrë më 10 qershor 2014.
  33. ^ Dinh, Christine (25 tetor 2017). "Vincent D'Onofrio Returns As Wilson Fisk In Season 3 Of 'Marvel's Daredevil'" (në anglisht). Marvel.com. Arkivuar nga origjinali më 26 tetor 2017. Marrë më 25 tetor 2017.
  34. ^ Polo, Susana (15 dhjetor 2021). "Hawkeye's surprise cameo has big implications for the MCU's future". Polygon (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 16 dhjetor 2021. Marrë më 16 dhjetor 2021.
  35. ^ Arvedon, Jon (5 prill 2022). "Marvel Leak Spoils Daredevil and Kingpin's Next MCU Appearance". Comic Book Resources (në anglisht). Marrë më 30 prill 2022.
  36. ^ "SDCC 2022: Marvel Studios' 'Daredevil: Born Again' Announced". Marvel.com (në anglisht). Marrë më 2022-07-26.
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Kingpin_(personazh)&oldid=2673171"