Një seri konfliktesh ushtarake midis Perandorisë Osmane dhe shteteve të ndryshme evropiane u zhvilluan nga mesjeta e vonë deri në fillim të shekullit të 20-të.

Ushtria osmane rrethon Vjenën nga Frans Geffels.

Konfliktet më të hershme filluan gjatë luftërave bizantine-osmane, të zhvilluara në Anadoll në fund të shekullit të 13-të përpara se të hynin në Evropë në mesin e shekullit të 14-të me luftërat bullgaro-osmane. Në mesin e shekullit të 15-të, luftërat serbo-osmane dhe luftërat shqiptaro-turke u zhvilluan nga Serbia dhe Shqipëria përkatësisht kundër turqve osmanë. Pjesa më e madhe e kësaj periudhe u karakterizua nga zgjerimi osman në Ballkan. Perandoria Osmane bëri depërtime të mëtejshme në Evropën Qendrore në shekujt 15 dhe 16, duke kulmuar në kulmin e pretendimeve territoriale osmane në Evropë.

Luftërat osmane-veneciane zgjatën katër shekuj, duke filluar në 1423 dhe zgjatën deri në 1718. Kjo periudhë dëshmoi rënien e Negroponte në 1470, rënien e Famagustës (Qipro) në 1571, humbjen e flotës osmaneBetejën e Lepantos 1571 (në atë kohë beteja më e madhe detare në histori), rënia e Candia (Kretë) në 1669, ripushtimi venedikas i Moresë (Peloponez) në vitet 1680 dhe humbja e tij përsëri në 1715. Ishulli i Korfuzit nën sundimin venecian mbeti i vetmi Ishulli grek i pa pushtuar nga osmanët.

Në fund të shekullit të shtatëmbëdhjetë, fuqitë evropiane filluan të konsolidohen kundër osmanëve dhe formuan Lidhjen e Shenjtë, duke përmbysur një numër të fitimeve të tokës osmane gjatë Luftës së Madhe Turke të 1683–99. Megjithatë, ushtritë osmane ishin në gjendje të mbaheshin kundër rivalëve të tyre evropianë deri në gjysmën e dytë të shekullit të tetëmbëdhjetë.

Në shekullin e nëntëmbëdhjetë osmanët u përballën me kryengritje nga nënshtetasit e tyre serbë (1804–1817) dhe grekë (1821–1832). Kjo ndodhi së bashku me luftërat ruso-turke, të cilat e destabilizuan më tej perandorinë. Tërheqja përfundimtare e sundimit osman erdhi me Luftën e Parë Ballkanike (1912–1913), e ndjekur nga nënshkrimi i Traktatit të Sevres në fund të Luftës së Parë Botërore.

Shiko edhe

Redakto

Referime

Redakto