Koha Heiane (平安時代, Heian jidai), e njohur edhe si Periudha Heiane, ishte një periudhë e rëndësishme në historinë e Japonisë. Ajo zgjati nga viti 794 deri në vitin 1185 dhe u shënua nga zhvillimi i kulturës dhe estetikës së përparuar, si dhe nga politika e sofistikuar e kohës. Kjo periudhë mori emrin nga kryeqyteti i ri i Japonisë, Heian-kyō, i cili sot njihet si Kyoto. Gjatë kohës së Heianit, aristokracia e lartë japoneze dominonte jetën politike, kulturore dhe sociale, ndërsa kultura aristokratike u zhvillua në mënyrë të ndikuar. Në këtë periudhë u shënjuan edhe ndikimet e fuqishme të religjioneve të importuara, si Budizmi dhe Shintoizmi.

Modeli miniaturë i Heian-kyō, kryeqyteti gjatë periudhës Heian

Historia

Redakto

Periudha Heiane u parapri nga periudha Nara dhe nisi në vitin 794 AD pas zhvendosjes së kryeqytetit të Japonisë në Heian-kyō (Kyoto modern), nga mbreti i 50-të, Mbreti Kammu. Kammu fillimisht provoi të zhvendoste kryeqytetin në Nagaoka-kyō, por një seri katastrofash ndodhën në qytet, duke e shtyrë mbretin të zhvendoste kryeqytetin për herë të dytë, në Heian. Në vitet e fundit të shekullit të 9-të, ndodhi një rebelim në Kinë, duke bërë situatën politike të paqëndrueshme. Misionet japoneze në Kinën Tang u pezulluan dhe ardhja e eksporteve kineze u ndalua, një fakt që lehtësoi rritjen e pavarur të kulturës japoneze të quajtur kokufu bunka. Prandaj, Periudha Heiane konsiderohet një pikë kulmore në kulturën japoneze që brezat e mëvonshëm gjithmonë kanë admiruar. Periudha vërehet gjithashtu për rritjen e klasës samuraje, që më vonë do të marrë pushtetin dhe do të nisë periudhën feudale të Japonisë. Hyrja e klasës luftarake në ndikim në gjyqë ishte rezultat i Rebelimit Hōgen. Në këtë kohë, Taira no Kiyomori ringjalli praktikat Fujiwara duke vendosur nipin e tij në fron për të sunduar Japoninë nëpërmjet regjencës. Klani i tyre, Taira, nuk do të rrëzohet deri pas Luftës Genpei, që shënoi fillimin e shogunatit Kamakura. Periudha Kamakura nisi në vitin 1185, kur Minamoto no Yoritomo mori pushtetin nga mbretërit dhe themeloi shogunatin në Kamakura.

Regjencë Fujiwara

Redakto
 
Byōdō-in ("Salla e Phoenix"), e ndërtuar në shekullin e 11-të ( Uji, Kioto )

Kur Mbreti Kammu zhvendosi kryeqytetin në Heian-kyō (Kyoto), i cili mbeti kryeqyteti mbretëror për 1,000 vjetin e ardhshëm, ai e bëri këtë jo vetëm për të forcuar autoritetin imperial, por edhe për të përmirësuar gjeopolitikisht vendndodhjen e qeverisë së tij. Nara u braktis pas vetëm 70 vitesh, pjesërisht për shkak të ngritjes së Dōkyō dhe fuqisë sekulare të institucioneve budiste atje. Kyoto kishte akses të mirë në lumin e detit dhe mund të arritej përmes rrugëve tokësore nga provincat lindore. Periudha e hershme Heiane (784-967) vazhdoi kulturën e Nara-së; kryeqyteti i Heianit u modelua sipas kryeqytetit kinez Tang në Chang'an, sikurse edhe Nara, por në një shkallë më të madhe se Nara. Kammu përpjeket të përmirësojë sistemin administrativ në stilin Tang që ishte në përdorim. I njohur si Kodi Ritsuryō, ky sistem përpiqej të rikrijojë sistemin ligjor Tang në Japoni, pavarësisht "ndryshimeve të mëdha në nivelin e zhvillimit midis dy vendeve". Pavarësisht rënies së reformave Taika-Taihō, qeveria mbretërore ishte e fortë gjatë periudhës së hershme Heiane. Mospërdorimi i reformave drastike nga Kammu uli intensitetin e grindjeve politike, dhe ai u njoh si një nga mbretërit më të fuqishëm të Japonisë. Megjithëse Kammu e braktisi ushtrimin universale në vitin 792, ai ende zhvilloi ofensiva ushtarake të mëdha për të nënshtruar Emishit, mund të ishin pasardhës të Jomonit të zhvendosur, që jetonin në pjesën veriore dhe lindore të Japonisë. Pas fitoreve të përkohshme në vitin 794, në vitin 797, Kammu emëroi një komandant të ri, Sakanoue no Tamuramaro, me titullin Seii Taishōgun ("Gjeneralushku nënshtrues i barbarëve"). Në vitin 801, shōguni kishte mundur Emishin dhe kishte zgjeruar pronat mbretërore në skajin lindor të Honshū. Kontrolli imperial mbi provincat ishte tepër i dobët në të mirë, megjithatë. Në shekullin e nëntë dhe të dhjetë, shumë autoritet u humb në duar të familjeve të mëdha, të cilat injoruan sistemet tokësore dhe tatimore në stilin kinez të vënë në vend nga qeveria në Kyoto. Stabiliteti erdhi në Japoni, por, edhe pse suksesi u sigurua për familjen mbretërore përmes trashëgimisë, pushteti u përqendrua përsëri në duart e një familjeje të lavdishme, Fujiwara, gjë që ndihmoi edhe zhvillimin e Japonisë.

Pas vdekjes së Kammus në vitin 806 dhe një luftë për trashëgimi midis bijve të tij, u vendosën dy zyra të reja në përpjekje për të rregulluar strukturën administrative Taika-Taihō. Përmes Zyres së Vetëmbshtetjes së Mbretit, mbreti mund të lëshonte urdhra administrativë më drejtpërdrejtë dhe me më shumë vetëbesim se më parë. Bordi i Ri i Policisë Metropolitane zëvendësoi në mënyrë të madhe njësitet e ceremoniale të gardës mbretërore. Ndërsa këto dy zyra forcojnë përkohësisht pozicionin e mbretit, shpejt ato dhe strukturat e tjera në stilin kinez u tejkaluan në shtetin e zhvilluar. Në vitin 838 misionet e sankcionuara nga mbretërore drejt Tangut në Kinë, të cilat kishin filluar në vitin 630, shënuan fundin efektiv të ndikimit kinez. Kina Tang ishte në një gjendje rënimi dhe budistët kinezë u persekutuan rëndë, duke dobësuar respektin japonez për institucionet kineze. Japonia filloi të kthehej brenda vetes. Siç klani Soga kishte marrë kontrollin e fronit në shekullin e gjashtë, Fujiwara në shekullin e nëntë ishin martuar në mes të familjes mbretërore dhe një nga anëtarët e tyre ishte kreu i parë i Zyres së Vetëmbshtetjes së Mbretit. Një Fujiwara tjetër u bë regjent, Sesshō për nipin e tij, pastaj një mbret minor dhe një tjetër u emërua Kampaku. Gjatë fundit të shekullit të 9-të, disa mbretër provuan, por dështuan në përpjekjet për të frenuar Fujiwarat. Për një kohë, megjithatë, gjatë sundimit të Mbretit Daigo (897-930), regjencia e Fujiwarave u pezullua dhe ai sundoi drejtpërdrejt. Megjithatë, Fujiwarat nuk u degraduan nga Daigo, por në fakt u bënë më të fortë gjatë sundimit të tij. Kontrolli qendror i Japonisë vazhdoi të zvogëlohej, dhe Fujiwarat, së bashku me familjet e mëdha dhe themelet fetare, fituan shōenë të mëdha dhe pasuri më të mëdha gjatë fillim të shekullit të dhjetë. Gjatë periudhës së hershme Heiane, shōenët fituan statusin ligjor, dhe institucionet fetare të mëdha kërkonin tituj të qartë përjetësi, falje nga taksa dhe imunitet nga inspektimi qeveritar i shōenëve që mbajnë. Ata që punonin tokën gjetën të dobishme transferimin e titullit tek mbajtësit e shōenëve në këmbim të një pjesë të korrjes. Njerëzit dhe tokat ishin gjithnjë e më tepër jashtë kontrollit qendror dhe tatimit, një kthim de facto në kushte para Reformës Taika.

Edhe pse kishin marrë nën kontroll autoritetin imperial, Fujiwarat udhëhiqnin një periudhë lëkundëse kulturore dhe artistike në sallën mbretërore dhe në mesin e aristokracisë. Ka pasur një interes i madh për poezi elegante dhe letërsi popullore. Dy lloje shkrimi fonetik japonez: katakana, një shkrim i thjeshtuar që u zhvillua duke përdorur pjesë të shenjave kineze, u shkurtua në hiragana, një alfabet me shkronja shkurtra me një metodë të veçantë shkrimi që ishte unikisht japoneze. Hiragana dha shprehje të shkruar fjalës së folur dhe, me të, rriti letërsinë popullore të famshme të Japonisë, shumica e të cilës ishte shkruar nga gra e sallës mbretërore që nuk ishin trajnuar në kinezisht si kolegët e tyre mashkullorë. Tre gra të fundit të shekullit të dhjetë dhe fillim të shekullit të 11-të paraqitën pikëpamjet e tyre për jetën dhe romancën në sallën Heiane nëpërmjet Kagerō Nikki nga "nëna e Fujiwara Michitsuna" dhe Përralla e Genxhit nga Murasaki Shikibu.

Arti vendas gjithashtu ngriti kokën nën Fujiwarat pas shekujve të imitimit të formave kineze. Pikturat yamato-e me ngjyra të gjalla, stili japonez i pikturave për jetën në sallë dhe histori mbi tempujt dhe xhamitë u bënë të zakonshme në mesin e periudhës Heiane, duke vendosur modele për artin japonez edhe sot. Me rritjen e kulturës, u rrit edhe decentralizimi. Ndërsa faza e parë e zhvillimit të shōenëve në fillim të periudhës Heiane kishte parë hapjen e tokave të reja dhe dhënien e përdorimit të tokave aristokratëve dhe institucioneve fetare, faza e dytë shikoi rritjen e "qeverisjeve familjare", si në sistemin e vjetër të klanit. Në fakt, forma e sistemit të vjetër të klanit kishte mbetur në mënyrë të madhe e pandreqshme brenda qeverisjes së vjetër qendrore. Tani kërkoheshin institucione të reja para ndryshimeve sociale, ekonomike dhe politike. Kodi Taihō shkoi në harresë, institucionet e tij u kufizuan në funksionet ceremoniale. T

ani administratat familjare u bënë institucione publike. Si familja më e fuqishme, Fujiwarat qeverisnin Japoninë dhe vendosnin çështjet e përgjithshme të shtetit, si trashëgimia e fronit. Çështjet familjare dhe shtetërore u përzierën thellësisht, një model që ndoqi edhe nga familje të tjera, manastire dhe madje edhe familja mbretërore. Menaxhimi i tokës u bë puna kryesore e aristokracisë, jo aq sepse kontrolli drejtpërdrejt nga familja mbretërore ose qeveria qendrore ishte zvogëluar, por më shumë nga solidariteti i fortë familjar dhe mungesa e ndjenjës së Japonisë si një komb i vetëm.

Ngritja e klasës ushtarake

Redakto

Periudha Heiane shënoi ngritjen e aristokracisë ushtarake në Japoni, një zhvillim ky që pati ndikim të madh në formimin e historisë dhe strukturës së pushtetit në vend. Deri në atë kohë, pushteti kryesor ishte qëndruar në duart e familjeve aristokratike dhe institucioneve fetare, por gjatë periudhës së Heiane, një klasë e re aristokratike, njohur si samurajët, ngriti kokën në skenën politike dhe ushtarake. Kjo ndryshoi gjithë peizazhin e pushtetit dhe krijoi një hierarki të re në shoqërinë japoneze.

Ngritja e aristokracisë ushtarake ishte e lidhur ngushtë me rritjen e ndikimit të samurajëve. Këta ishin luftëtarët profesionistë që kishin aftësi të jashtëzakonshme luftarake dhe disciplinë të fortë. Në fillim, samurajët shërbenin si mbrojtës të aristokracisë dhe familjeve të pasura, por me kalimin e kohës ata arritën të fitonin më shumë pushtet dhe autoritet. Ata morën pjesë në luftërat e brendshme dhe konfliktet territoriale, duke demonstruar aftësinë e tyre në betejë dhe shfaqur lojalitet ndaj të ashtuquajturit "daimyo", pronarët e tokave të mëdha.

Samurajët u specializuan në artin e luftës dhe ndiqnin një kodeks moral të njohur si "bushido", që tregonte virtytet e nderit, trimërisë dhe devotshmërisë ndaj zotit dhe vëndit. Kjo kode e sjelljes shërbeu si udhërrëfyes për sjelljen dhe vlerat e samurajëve. Ata punonin në shërbim të mbretit, daimyo-ve dhe familjeve të pasura, duke marrë paga dhe privilegje në këmbim të shërbimeve të tyre ushtarake.

Rritja e aristokracisë ushtarake në periudhën Heiane krijoi një strukturë të re pushteti në Japoni dhe ndikoi në zhvillimin e feudalizmit në vend. Samurajët, si klasa e privilegjuar ushtarake, morën mbi dorë të kontrollit të territoreve dhe burimeve të tyre, duke formuar sistemin e "shogunatit" Kamakura. Kjo periudhë bëri që samurajët të bëheshin forca dominuese në politikën dhe jetën sociale të Japonisë, duke lënë gjurmë të thella në historinë dhe kulturën e vendit.

 
"Genpei Kassen-zu Byo-bu" / Koleksioni Akama Shrine

Një luftë për trashëgimi në mes të shekullit të 12-të dha mundësinë Fujiwarave për të rigjetur fuqinë e tyre të mëparshme. Fujiwara no Yorinaga u vendos në anën e mbretit të tërhequr në një betejë të dhunshme në vitin 1156 kundër trashëgimtarit të pritshëm, i cili ishte i mbështetur nga Taira dhe Minamoto (Rebelimi Hōgen). Në fund, Fujiwarat u shkatërruan, sistemi i vjetër i qeverisjes u zëvendësua, dhe sistemi insei u bë i pa fuqi si ushtarët bushi morën kontrollin e çështjeve në gjyq, shënuar një pikë kthese në historinë e Japonisë. Në vitin 1159, Taira dhe Minamoto u përplasën (Rebelimi Heiji), dhe filloi një periudhë 20-vjeçare dominimi të Tairas. Taira no Kiyomori dalloi si fuqia e vërtetë në Japoni pas shkatërrimit të Fujiwarave dhe do të qëndronte në udhëheqje për 20 vjetin e ardhshëm. Ai e dha vajzën e tij Tokuko në martesë me mbretin e ri Takakura, i cili vdiq vetëm në moshën 19 vjeç, duke lënë djalin e tyre të vogël Antoku të vazhdonte në fron. Kiyomori vendosi jo më pak se 50 posta qeveritare me familjarët e tij, rindërtoi Detin Bregdetar, dhe inkurajoi tregtinë me Kinën Songo. Ai gjithashtu ndërmori veprime agresive për të mbrojtur pushtetin e tij kur ishte e nevojshme, duke hequr dhe dëbuar 45 zyrtarë gjyqi dhe duke shkatërruar dy tempuj të vështirësishëm, Todai-ji dhe Kofuku-ji. Tairat u mahnitën nga jeta në gjyq dhe injoruan problemet në provincat, ku klanit Minamoto po rindërtohej forca e tyre. Në vitin 1183, dy vjet pas vdekjes së Kiyomorit, Yoritomo Minamoto dërgoi vëllezërit e tij Yoshitsune dhe Noriyori për të sulmuar Kyoto-n. Tairat u shpërndanë dhe u detyruan të largohen, dhe Mbretëresha e Pensionuar u përpjek për të mbytur veten dhe Mbretin 7-vjeçar. Ai humbi jetën, por e ëma e tij mbijetoi. Biri tjetër i Takakurës u bë Mbreti Go-Toba. Me Yoritomo të vendosur fort, sistemi bakufu që qeverisi Japoninë për shtatë shekuj të ardhshëm ishte në vend. Ai emëroi guvernatorë ushtarakë, ose shugo, për të sunduar mbi provincat, dhe intendantë, ose jito, për të mbikqyrur pronat publike dhe private. Yoritomo pastaj u drejtua drejt eleminimit të familjes të fortë Fujiwara, që strehoi vëllain rebel Yoshitsune. Tre vjet më vonë, ai u emërua shōgun në Kyoto. Një vit para vdekjes së tij në 1199, Yoritomo dëboi mbretin adoleshent Go-Toba nga fronit. Dy djemtë e Go-Tobës e ndoqën atë në fron, por ata do të hiqeshin gjithashtu nga pasardhësit e Yoritomo në shogunatë.

Kultura

Redakto

Zhvillimet në Budizëm

Redakto
 
Piktura e bodhisattva Fugen Enmei ( Samantabhadra ). Bojë mbi mëndafsh, shekulli XII

Gjatë periudhës së Heiane, buddhizmi zhvilloi ndryshime të rëndësishme në Japoni, duke u përshtatur me kulturën dhe kontekstin vendas. Në fillim të kësaj periudhe, buddhizmi ishte i pranishëm në krahinat e udhës së Nara, por u përhap edhe më shumë në qytetin e ri Heian, duke fituar një rol të rëndësishëm në jetën e shoqërisë dhe mbretërisë.

Buddhizmi synonte të përhapte mesazhin e tij duke përdorur një kombinim të doktrinave të ndryshme dhe praktikave të adhurimit. Në periudhën Heiane, lindën dy shkolla të rëndësishme buddhiste: Shingon dhe Tendai. Shkolla Shingon ishte një shkollë esoterike, e bazuar në mësimet e përfaqësuesit kryesor të saj, Kukai (nënvizuar gjithashtu si Kōbō Daishi). Ajo mbështetej në meditim, rituale komplekse dhe praktika të fshehta për të arritur iluminimin. Shkolla Tendai, në anën tjetër, theksonte studimin dhe meditimin e mësimet e Bu dhe shpërthimet e vetëvetëdijes. Ajo kultivoi një qasje më të përgjithshme ndaj budizmit, duke integruar edhe mësimet nga shkolla e Kineze Chan.

Në kohën e Heiane, buddhizmi zhvilloi edhe një aspekt të rëndësishëm të tij, të quajtur "Jōdo" ose "Tërheqja e Toku". Kjo ishte një lëvizje që kultivoi adhurimin e Amida Buddha dhe besimin në fuqinë e tij për të siguruar ringjalljen dhe shpëtimin e besimtarëve. Përhapja e kësaj besimi ekuilibroi adhurimin e njerëzve me praktikën e tyre të përditshme dhe krijoi mundësi për të arritur bekuaritë e botës së ardhshme.

Gjatë periudhës së Heiane, buddhizmi gjithashtu u ndikua nga konteksti kulturor dhe politik i vendit. Në një atmosferë të përqendruar në estetikën dhe graciozitetin, u zhvillua një formë e re e artit buddhist, e njohur si "yamato-e". Ky lloj arti i pikturave japoneze të tregimeve nga jeta e sallës dhe historive mbi tempujt dhe xhamitë u bë i njohur në këtë periudhë.

Përmbledhtas, gjatë periudhës së Heiane, buddhizmi zhvilloi shkolla të reja, krijoi lëvizje adhurimi të reja dhe u adaptua me kulturën vendase. Kjo periudhë solli një kombinim të doktrinave dhe praktikave të ndryshme, duke kultivuar aspekte të shkollave esoterike dhe mendore. Gjithashtu, arti buddhist u zhvillua dhe u përshtat me kontekstin kulturor të kohës.

Letërsia

Redakto

Megjithëse gjuha kineze e shkruar ( kanbun ) mbeti gjuha zyrtare e oborrit perandorak të periudhës Heian, futja dhe përdorimi i gjerë i kana-s pa një lulëzim në letërsinë japoneze . Periudha Heiane ishte një kohë e jashtëzakonshme për zhvillimin e letërsisë në Japoni, me krijimtaritë e shkruara që u bënë thelbi i kulturës së kohës. Në këtë periudhë, prodhimi letërsor u karakterizua nga një fokus i veçantë në poezi dhe prozë, ku klasat e privilegjuara dhe veçanërisht gratë e sallës mbretërore kontribuan me krijimtaritë e tyre të bukura.

Poezia ishte zhanri më i rëndësishëm dhe më i njohur i kohës së Heiane. Ajo u shpreh në formën e waka (poemave të shkurtra) dhe tanka (poemave të gjata). Gratë e sallës, të cilat ishin ekuivalenti i modernes "poeteshë", shkruanin dhe kompozonin poezi të sofistikuara dhe të hollësishme, të cilat shprehnin ndjenjat e tyre personale dhe përjetimet në mënyrë subtile dhe elegante. Shumë nga këto poezi u mbledhën më vonë në një vepër të njohur si "Kokin Wakashū", një antologji poezish të autorëve të ndryshëm.

Gjithashtu, proza shkroi një kapitull të rëndësishëm në historinë e letërsisë së kohës së Heiane. Një nga veprat më të njohura të kohës është "Genji Monogatari" (Tregimi i Genjisë) shkruar nga Murasaki Shikibu, një gra e sallës dhe një prej shkrimtarëve më të njohur të historisë japoneze. Kjo roman në prosë ndjek aventurat dhe historinë e kryqëzuar të një princëse të shkurorëzuar dhe burrat që e rrethojnë atë. "Genji Monogatari" shënon një pikë kthese në letërsinë japoneze dhe përkrahjen e një tregimi të gjatë dhe të plotësisht të zhvilluar.

Gjatë periudhës së Heiane, zhvillimet në letërsi u ndikuan nga kultura dhe morali i kohës, si dhe nga traditat e trashëguara nga periudha e mëparshme;.Pavarësisht krijimit të disa zhanreve të reja letrare si romani dhe tregimi monogatari (物語) dhe esetë, shkrim-leximi ishte i zakonshëm vetëm midis oborrit dhe klerit budist.Letërsia reflektoi estetikën dhe elegantërinë e kohës, duke u fokusuar në detajet e thella dhe ndjenjat e fshehura. Përveç kësaj, letërsia gjithashtu u zhvillua në mënyrë të varfër, si transmetuese e mësimeve morale dhe sociale, dhe si mjet për të shprehur pikëpamjet e autorëve mbi jetën dhe botën.

Përmbledhtas, periudha Heiane ishte një kohë e shquar për zhvillimin e letërsisë japoneze. Poezia dhe proza u shquanë si zhanret kryesore, duke u shprehur në forma të ndryshme dhe duke reflektuar hollësitë dhe estetikën e kohës. Krijimtaritë letrare u ndikuan nga morali, kultura dhe traditat e kohës, dhe shërbyen si një mjet i shkëlqyeshëm për të shprehur emocione, ndjenja dhe pikëpamjet e autorëve në mënyrë elegante dhe sofistikuar.

Bukuria

Redakto

Gjatë periudhës së Heiane, bukuria u vlerësua gjerësisht si një pjesë e rëndësishme e atij që e bënte një person "i mirë". Në terma kozmetikë, burrat dhe gratë aristokrate sypenë fytyrat e tyre me pluhur dhe zbardhin dhëmbët e tyre, e cila quhej ohaguro. Ideali qytetar mashkull përfshinte një mustaqe të hollë dhe një goatee të hollë, ndërsa gojat e grave u pikturonin të vogla dhe të kuqe, dhe vetullat e tyre i rrudhnin ose i rrahnin dhe i rishtazin më lart në ballë (hikimayu).

Ohaguro ishte një praktikë kozmetike në periudhën e Heiane, ku gratë aristokrate zbardhin dhëmbët e tyre. Kjo praktikë ishte një nga mënyrat për t'i dhënë fytyrës një pamje më të hollë dhe më elegante. Dhëmbët zbardheshin duke iu vënë një substancë të veçantë, duke i bërë ato të paraqiten si të zbardhur ose të veshur me një ngjyrë të zezë të pjesshme.

Ohaguro ishte e zakonshme në jetën e grave aristokrate dhe tregonte përkushtim ndaj standardeve të bukurisë të kohës. Kjo praktikë e përdorej për të shfaqur një pamje e sofistikuar dhe të hollësishme, duke theksuar pastërtinë dhe elegancën. Dhëmbët e zbardhur konsideroheshin si një simbol i bukurisë dhe prestigjit shoqëror.

Ngjarjet

Redakto
  • 784: Perandori Kammu zhvendos kryeqytetin në Nagaoka-kyō (Kyōto)
  • 794: Perandori Kammu zhvendos kryeqytetin në Heian-kyō (Kyōto)
  • 804: Murgu budist Saichō (Dengyo Daishi) prezanton shkollën Tendai
  • 806: Murgu Kūkai (Kōbō-Daishi) prezanton shkollën Shingon (Tantric).
  • 819: Kūkai themelon manastirin e malit Kōya, në pjesën verilindore të prefekturës moderne Wakayama.
  • 858: Perandori Seiwa fillon sundimin e klanit Fujiwara
  • 895: Sugawara no Michizane ndaloi ambasadat perandorake në Kinë
  • 990: Sei Shōnagon shkruan esetë e Librit të Jastëkut
  • 1000–1008: Murasaki Shikibu shkruan romanin Përralla e Genxhit
  • 1050: Ngritja e klasës ushtarake (samurai)
  • 105[ citim i nevojshëm ]2: Tempulli Byōdō-in (afër Kiotos) është ndërtuar nga Fujiwara no Yorimichi
  • 1068: Perandori Go-Sanjō rrëzon klanin Fujiwara
  • 1087: Perandori Shirakawa abdikon dhe bëhet murg budist, i pari nga "perandorët e mbyllur" (insei)
  • 1156: Taira no Kiyomori mposhti klanin Minamoto dhe merr pushtetin, duke i dhënë fund epokës "insei"
  • 1180 (qershor): Kryeqyteti zhvendoset në Fukuhara-kyō ( Kobe )
  • 1180 (nëntor): Kryeqyteti kthehet në Heian-kyō (Kyōto)
  • 1185: Taira mposhtet (Lufta Genpei) dhe Minamoto no Yoritomo me mbështetjen (mbështetjen) e klanit Hōjō merr pushtetin, duke u bërë shōgun e parë e Japonisë, ndërsa perandori (ose "mikado") bëhet një figurë.