fenë islame poliginia lejohet dhe praktikohet me disa kufizime. Meshkujt myslimanë lejohet të praktikojnë poligininë dhe të kenë më shumë se një grua në të njëjtën kohë, gjithsej e shumta katër. Ndërsa në të kundërt poliandria nuk lejohet.

Në disa vende me shumicë myslimane vlen e drejta islamike (sharia), e cila e lejon poligininë megjithëse roli i gruas është i diskutueshëm në fenë islame.

Poligamia ndër myslimanët ndryshon shumë de facto (në praktikë) dhe de jure (me ligj) mes vendeve të botës islamike, ku martesat poligame përbëjnë vetëm 1–3% të të gjitha martesave.[1] Në disa vende islamike poligamia është relativisht e përhapur, ndërsa në të tjera ajo është e rrallë ose nuk ekziston. Tunizia psh. është një vend islamik ku poligamia nuk është e ligjshme.

Në histori

Redakto

Arabinë pre-islamike poligamia ekzistonte në mënyrë të pakufizuar.[2] Ajo është praktikuar nga patriarkët hebrenjbesëlidhjes së vjetër (dhjatës së vjetër) si Abrahami, Jakobi dhe Davidi (shih poligaminë në judaizëm).

Në kuran

Redakto

Kurani e trajton tematikën e poligamisë në suren 4 vargu 3, ku thuhet:

Dhe në rast se keni frikë se nuk veproni dot në mënyrë të drejtë ndaj jetimëve, atëherë martohuni me gratë që j'u pëlqejnë, me dy, me tre apo me katër; por në rast se keni frikë se nuk do të ketë drejtësi (mes tyre), (martohuni) vetëm me një ose me atë që keni në dorën e djathtë; kështu është më mirë në mënyrë që të mos largoheni nga rruga e drejtë.

Ndërsa vargu 129 i kësaj sure, si përgjigje e vargut 3, këshillon kundra poligamisë:

Nuk do të arrini kurrë drejtësi mes grave sado që ta dëshironi këtë. Por mos u prirni shumë nga njëra prej tyre (duke i kushtuar asaj më shumë kohë dhe përkujdesje) dhe duke i lënë të tjerat në pasiguri (dmth. as duke u martuar me to as duke i ndarë). Dhe po të gjykoni dhe të bëni gjithçka me drejtësi dhe t'i druheni Allahut duke u larguar nga çdo gjë e padrejtë, atëherë allahu do të jetë me ndjesë, i mëshirshëm.

Kurani i urdhëron kujdestarët e fëmijëve të të vejave, të cilët cilësohen si jetimë, të martohen me të vejat, në rast se kjo është e ligjshme, kur përndryshe ata nuk do të mund plotësonin detyrimin e tyre për të mbrojtur fëmijët dhe për t'u përkujdesur për shëndetin dhe pronën e tyre. Meshkujve u lejohet poligamia me dy kushte:[3]

  1. Një burri nuk i lejohet të marrë më tepër se katër gra.
  2. Kur një burrë nuk sillet drejtë me katër gra, ai nuk lejohet të martohet me më shumë se sa mund të jetë i drejtë ndaj tyre.

Gjithashtu një burrë nuk lejohet të jetë i martuar me më tepër se dy ose më shumë motra njëkohësisht.

Kurani i inkurajon gratë t'u përshtaten kushteve, por kur me gjithë përpjekjet e tyre familjet nuk shkojnë mirë, atëherë ato nuk janë as përgjegjëse për këtë.[4]

Ashtu si dhe për çdo kusht tjetër të kontratës islamike të martesës, gruaja lejohet që përpara kurorëzimit të caktojë me kontratë që bashkëshorti të mos martohet me grua tjetër. Një martesë e dytë e mëvonshme e bashkëshortit e bën të pavlefshme të parën.

Kritika

Redakto

Feministët islamikë si psh. Shukria Barakzai i kundërvihen martesave të shumëfishta. Barakzai është anëtare e Volesi Xhirga-s, e dhomës së deputetëve të Asamblesë Kombëtare të Afganistanit. Në vitin 2004, 12 vjet pasi ajo ishte martuar, i shoqi i saj morri një grua të dytë pa i treguar Barakzai-t, dhe ajo ka pohuar se e ndjente veten "të shqetësuar dhe të prekur" dhe "viktimë e traditës" si pasojë e vendimit të tij.[5]

Shih edhe

Redakto

Referime

Redakto
  1. ^ The New Encyclopedia of Islam (2002), AltaMira Press, p. 477. ISBN 0-7591-0189-2
  2. ^ Khadduri, majid (pranverë 1978). "Marriage in Islamic Law: The Modernist Viewpoints". The American Journal of Comparative Law. American Society of Comparative Law. 26 (2): 213–218. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ Javed Ahmed Ghamidi, Mizan, kapitulli: "The Social Law of Islam", Al-Mawrid.
  4. ^ Amin Ahsan Islahi, Tadabbur-i-Qur'an, vëll. 2, (Lahore: Faran Foundation, 1986), f. 400.
  5. ^ "Successful Afghan politician still victim of tradition" Arkivuar 24 mars 2010 tek Wayback Machine, Taipei Times, 8 mars 2009.
Redakto