Presidenti i Ukrainës
Presidenti i Ukrainës (Ukrainisht: Prezydent Ukrainy) është kreu i shtetit të Ukrainës. Presidenti përfaqëson kombin në marrëdhëniet ndërkombëtare, administron veprimtarinë e jashtme politike të shtetit, zhvillon negociata dhe lidh traktate ndërkombëtare. Presidenti zgjidhet drejtpërdrejt nga qytetarët e Ukrainës për një mandat pesëvjeçar (qofshin zgjedhjet presidenciale të parakohshme apo të planifikuara), i kufizuar në dy mandate radhazi.[1]
Rezidenca zyrtare e presidentit është Pallati Mariinskyi, i vendosur në rrethin Pechersk të kryeqytetit Kiev. Rezidencat e tjera zyrtare përfshijnë Shtëpinë me Chimaeras dhe Shtëpinë e Vejushës Qanëse, të cilat përdoren për vizita zyrtare nga përfaqësues të huaj. Zyra e Presidentit të Ukrainës, e njohur jozyrtarisht si "Bankova" në lidhje me rrugën në të cilën ndodhet, shërben si zyrë presidenciale, duke këshilluar presidentin në çështjet e brendshme, të jashtme dhe ligjore.
Që nga themelimi i zyrës më 5 dhjetor 1991, ka pasur gjashtë presidentë të Ukrainës. Leonid Kravchuk ishte presidenti inaugurues, duke shërbyer 3 vjet nga 1991 deri në dorëheqjen e tij në 1994. Leonid Kuchma ishte i vetmi president që kishte shërbyer dy mandate radhazi në detyrë. Viktor Jushçenko, Petro Poroshenko dhe Viktor Janukoviç shërbyen një mandat, me këtë të fundit që u zëvendësua nga presidenti në detyrë Oleksandr Turchynov, i cili më pas shërbeu edhe si Kryetar i Parlamentit të Ukrainës, më 21 shkurt 2014. Oleksandr Turchynov ishte i vetmi president në detyrë në historinë moderne të Ukrainës. Kompetencat e një presidenti në detyrë janë shumë të kufizuara. Më 18 qershor 2015, Yanukovych iu hoq zyrtarisht titulli i presidentit të Ukrainës. Qeveria e Ukrainës përdor një sistem gjysmë-presidencial në të cilin rolet e kreut të shtetit dhe kreut të qeverisë janë të ndara, kështu që presidenti i Ukrainës nuk është kreu i qeverisë së vendit. Kryeministri shërben si kreu i qeverisë,[2] një rol aktualisht i përmbushur nga Denys Shmyhal, i cili mori detyrën në mars 2020.
Presidenti aktual është Volodymyr Zelenskyy, i cili bëri betimin në 20 maj 2019.
Shiko edhe
RedaktoReferime
Redakto- ^ "New Ukrainian president will be elected for 5-year term – Constitutional Court". Interfax-Ukraine. 16 maj 2014. Arkivuar nga origjinali më 17 maj 2014. Marrë më 29 maj 2014.
{{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Economic Interdependence in Ukrainian-Russian Relations by Paul J. D'Anieri, State University of New York Press, 1999, ISBN 978-0-7914-4246-3 (page 187)