Qeveria e Kroacisë (Kroatisht: Vlada Hrvatske), zyrtarisht Qeveria e Republikës së Kroacisë (Vlada Republike Hrvatske), zakonisht shkurtuar në Qeveria Kroate (hrvatska Vlada), është dega kryesore ekzekutive e qeverisë në Kroaci. Ajo udhëhiqet nga kryetari i qeverisë (predsjednik Vlade), i shkurtuar joformalisht në kryeministër (premijer). Kryeministri emërohet nga presidenti i Republikës nga ata kandidatë që gëzojnë mbështetjen e shumicës në Parlamentin kroat; kandidati më pas zgjidhet nga Parlamenti. Janë 20 anëtarë të tjerë të qeverisë, që shërbejnë si zëvendëskryeministra, ministra të qeverisë ose të dyja; ato zgjidhen nga kryeministri dhe konfirmohen nga Parlamenti (Sabor). Qeveria e Republikës së Kroacisë ushtron kompetencat e saj ekzekutive në përputhje me Kushtetutën dhe legjislacionin kroat të miratuar nga Parlamenti kroat. Qeveria aktuale udhëhiqet nga kryeministri Andrej Plenkoviq.

Pas zgjidhjes kroato-hungareze të vitit 1868, Mbretëria e Kroacisë-Sllavonisë dhe Qeveria e Tokës ose zyrtarisht Qeveria Mbretërore Kroato-Sllavo-Dalmate e Tokës (Zemaljska vlada ose Kraljevska hrvatsko-slavonsko-dalmatinska zemaljska vlada) të kryesuar nga një Ban i caktuar nga kurora, u formuan. Kjo qeveri ka ekzistuar deri në shpërbërjen e Austro-Hungarisë dhe krijimit të Mbretërisë së Serbëve, Kroatëve dhe Sllovenëve në vitin 1918. Në vitin 1939, u krijua Banovina e Kroacisë dhe një kryetar i Banovinës së Kroacisë (Ban) u emërua nga kurora, por asnjë qeveri efektive nuk u formua para Luftës së Dytë Botërore. Në vitin 1943, ZAVNOH krijoi një bord ekzekutiv për të vepruar si një qeveri e re. Kroacia komuniste, ndërsa ishte pjesë e Jugosllavisë komuniste, kishte një qeveri të veçantë (nga viti 1953 deri në 1990 e njohur si Këshilli Ekzekutiv, i emëruar nga Sabor) me kompetenca të kufizuara (duke përjashtuar mbrojtjen dhe marrëdhëniet me jashtë; kjo ishte e ngjashme me të gjitha format e mëparshme qeveritare). Pas zgjedhjeve të para shumëpartiake dhe miratimit të Kushtetutës aktuale të Kroacisë në vitin 1990, forma e tanishme e qeverisë u miratua dhe Stjepan Mesić u bë personi i parë që drejtoi një qeveri jokomuniste (nën qeverinë e Jugosllavisë), ndërsa Josip Manoliç ishte kryeministri i parë i një Kroacie të pavarur. Që nga fundi i sundimit komunist, Republika e Kroacisë ka pasur 14 qeveri të kryesuara nga 12 kryeministra të ndryshëm. 9 Qeveri janë formuar nga Bashkimi Demokratik Kroat, 3 nga Partia Socialdemokrate e Kroacisë, 1 kryesohej nga një kryeministër jopartiak dhe 1 qeveri e unitetit kombëtar (e formuar gjatë kulmit të Luftës Kroate për Pavarësi).

Shiko edhe

Redakto

Referime

Redakto