Receta

Një recetë është një grup udhëzimesh që përshkruan se si të përgatisni ose bëni diçka, veçanërisht një pjatë gatimi. Një nën-recetë ose nënrecetë është një recetë për një përbërës që do të kërkohet në udhëzimet për recetën kryesore.

Historia

Shembuj të hershëm

Apicius, De re culinaria, një koleksion i hershëm i recetave.

Recetat më të hershme të shkruara të njohura datojnë në 1730 pes dhe u regjistruan në pllaka kuneiforme të gjetura në Mesopotami.^[1]

Receta të tjera të hershme të shkruara datojnë rreth vitit 1600 para Krishtit dhe vijnë nga një pllakë akadiane nga Babilonia jugore. Ka edhe vepra në hieroglifet e lashta egjiptiane që përshkruajnë përgatitjen e ushqimit. ^[2]

Shumë receta të lashta greke janë të njohura. Libri i gatimit të Mithaecus ishte i hershëm, por shumica e tij ka humbur; Atheneu citon një recetë të shkurtër në Deipnosophistae e tij. Atheneu përmend shumë libra të tjerë gatimi, të gjithë të humbur.

Një faqe nga Nimatnama-i-Nasiruddin-Shahi, libër me shije dhe receta. Ai dokumenton artin e bukur të bërjes së kheer-it.
Dorëshkrim mesjetar indian(rreth shekulli i 16-të) që tregon samosat duke u shërbyer

Receta moderne dhe këshilla gatimi

Nga Gatimi Modern për Familjet Private nga Eliza Acton (Londër: Longmans, Green, Reader dhe Dyer, 1871. f.48.)

Me ardhjen e shtypshkronjës në shekujt 16 dhe 17, u shkruan libra të shumtë për menaxhimin e familjeve dhe përgatitjen e ushqimit. Në Holandë^[3] dhe Angli^[4] u rrit konkurrenca midis familjeve fisnike se kush mund të përgatiste banketin më bujar. Në vitet 1660, gatimi kishte përparuar në një formë arti dhe kuzhinierët e mirë ishin të kërkuar. Shumë prej tyre botuan librat e tyre, duke detajuar recetat e tyre në konkurrencë me rivalët e tyre.^[5] Shumë prej këtyre librave janë përkthyer dhe janë në dispozicion në internet.^[6]

Kuzhinierja amerikane Fannie Farmer (1857–1915) botoi në 1896 veprën e saj të famshme The Boston Cooking School Cookbook e cila përmbante rreth 1,849 receta.^[7]

Referime

^ Winchester, Ashley. "The world's oldest-known recipes decoded". www.bbc.com (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 2020-06-04. Marrë më 2020-06-17.
^ Ancient Egyptian cuisine
^ Sieben, Ria Jansen (1588). Een notable boecxtken van cokeryen (në holandisht).
^ The good Huswifes handmaid for Cookerie (në anglisht). 1588.
^ May, Robert (1685). The accomplisht Cook (në anglisht).
^ Judy Gerjuoy. "Medieval Cookbooks" (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 2007-06-09. Marrë më 2007-06-15.
^ Cunningham, Marion (1979). The Fannie Farmer Cookbook (revised) (në anglisht). Bantam Books, New York. ISBN 978-0-553-56881-3.

[1] Winchester, Ashley. "The world's oldest-known recipes decoded". www.bbc.com (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 2020-06-04. Marrë më 2020-06-17.

[2] Ancient Egyptian cuisine

[3] Sieben, Ria Jansen (1588). Een notable boecxtken van cokeryen (në holandisht).

[4] The good Huswifes handmaid for Cookerie (në anglisht). 1588.

[5] May, Robert (1685). The accomplisht Cook (në anglisht).

[6] Judy Gerjuoy. "Medieval Cookbooks" (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 2007-06-09. Marrë më 2007-06-15.

[7] Cunningham, Marion (1979). The Fannie Farmer Cookbook (revised) (në anglisht). Bantam Books, New York. ISBN 978-0-553-56881-3.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]