Rrahja e arit është procesi i goditjes me çekan të arit në një fletë jashtëzakonisht të hollë të pathyer për përdorim në prarim.

Një gdhendje që tregon procesin e rrahjes së arit
Rrahja e arit duke bërë fletë ariMandalay (Myanmar).

Historia

Redakto

5000 vjet më parë, artizanët egjiptianë njohën qëndrueshmërinë dhe lakueshmërinë e jashtëzakonshme të arit dhe u bënë rrahësit e parë të arit. Ata rrahën arin duke përdorur një gur të rrumbullakët për të krijuar fletën më të hollë të mundshme. [1] Përveç futjes së një çekiçi prej gize dhe disa risive të tjera, mjetet dhe teknikat kanë mbetur praktikisht të pandryshuara për mijëra vjet.

Procesi

Redakto

Rrotullimi

Redakto

Karati dhe ngjyra e fletës së arit ndryshon në varësi të sasisë së argjendit ose bakrit që i shtohet arit. Shumica e rrahësve të arit bëjnë fletë 22 karat. Ari dhe aliazhi i tij futen në një kavanoz dhe shkrihen në një furrë. Ari i lëngshëm derdhet në një kallëp për ta hedhur në një shufër. Shufra e arit futet në një mulli që rrotullohet në mënyrë të përsëritur. Secilën herë në mulli, rrotullat rregullohen gjithnjë e më afër njëri-tjetrit, për ta bërë arin më të hollë dhe më të hollë. Shiriti është mbështjellë në një trashësi prej 25 micrometres (0.00098 in) .

Rrahja

Redakto
 
Artërrahësit në Mandalay, Birmani

Pas rrotullimit, shiriti prej ari pritet në katrorë një inç. Hapi i parë në procesin e rrahjes quhet prerje. [2] Prerja përbëhet nga afërsisht 150 lëkura. Në ditët e hershme të tregtisë, membrana e zorrëve të kaut ( lëkura e rrahjes së arit) përdorej për të ndërthurur arin ndërsa rrihej. Sot përdoren materiale të tjera, si <i>Mylar</i> . Duke përdorur pincat prej druri, përgatitësi mbledh çdo katror prej ari dhe e vendos në qendër të çdo lëkure. Kur copa mbushet me katrorë të vegjël ari, mbështillet me disa shirita pergamenë të cilat shërbejnë për të mbajtur paketën së bashku gjatë rrahjes. Pergamena është ende materiali më i mirë i njohur për të përballuar me orë goditjet të përsëritura të çekiçit të nevojshme për të rrahur arin.

Ari rrihet në një bllok të madh e të rëndë mermeri ose graniti . Këto blloqe guri ndonjëherë vendoseshin në majë të një trungu peme të vendosur thellë në tokë. Kjo krijoi elasticitet më të madh për çekiçin. Rrahja e prerjes me dorë zgjat rreth një orë duke përdorur një çekiç prej pesëmbëdhjetë kilogramësh. Artërrahësi instinktivisht  ndjekin një model dhe vendosin një ritëm, duke e goditur paketën deri në shtatëdhjetë goditje në minutë. Paketa rrotullohet dhe kthehet për të siguruar që ari brenda zgjerohet në mënyrë të barabartë në të gjitha drejtimet. Sheshet e vogla origjinale prej ari rrihen derisa të jenë zgjeruar në skajet e jashtme të prerjes katrore katër inç. Ari nxirret nga kutia dhe çdo pjesë pritet në katër pjesë me thikë. Duke përdorur pincat, këto katrorë ari vendosen në një pako të dytë të quajtur shoder, e cila ka afërsisht 1500 lëkura. Shoderi rrihet për rreth tre orë derisa ari të zgjerohet në një katror pesë inç.

Referime

Redakto
  1. ^ Nicholson, Eric D. (dhjetor 1979). "The ancient craft of gold beating". Gold Bulletin. 12: 161–166. doi:10.1007/BF03215119. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ Ward, Gerald W. R., red. (2008). "Gilding". The Grove Encyclopedia of Materials and Techniques in Art. Oxford University Press. fq. 230–232. ISBN 9780195313918. Marrë më 30 qershor 2017 – nëpërmjet Google Books. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

Linqe te jashtme

Redakto