Rudbeckia triloba
Rudbeckia triloba, e njohur edhe si suzana me ngjyrë kafe ose sy kafe, lulehala me gjethe të holla ose lulehala me tri gjethe, është një lloj bimor me lule në familjen Asteraceae me lule të shumta, të verdha, të ngjashme me margaritat. Është vendëse në pjesën qendrore dhe lindore të Shteteve të Bashkuara dhe shpesh shihet në fusha të vjetra ose përgjatë rrugëve. Kultivohet edhe si zbukurues.
| Rudbeckia triloba | |
|---|---|
.jpg)
| |
| Pupëza në Kosovë | |
| Klasifikimi shkencor | |
| Mbretëria: | |
| Gjinia: | Rudbeckia
|
| Lloji: | triloba |
Përshkrimi
RedaktoRudbeckia triloba është një bimë barishtore dyvjeçare ose shumëvjeçare jetëshkurtra që rritet në një lartësi prej 150 cm me një shtrirje deri në 75 cm. Kërcelli primar ka degë të shumta, duke i dhënë bimës një pamje të hapur, me shkurre. Rrjedhat dhe degët janë leshore dhe jeshile mesatare, ndonjëherë me ngjyrë të kuqërremtë. Gjethet janë gjithashtu me qime. Gjethet bazale kanë tri lobe (prandaj merr epitetin specifik latin triloba)[1]. Gjethet e kërcellit janë të alternuara dhe mund të ndryshojnë në formë, nga trilobe, përgjithësisht drejt fundit të kërcellit, në të palobuara, më lart në kërcellin qendror dhe në degët dytësore. Gjethet e kërcellit me tri lobe janë deri në 18 cm të gjata dhe 10 cm të gjera, dhe gjethet e palobuara janë deri në 8 cm të gjata dhe 3 cm të gjera.[2]
Një ose dy koka lulesh me përmasa 1-4 cm shfaqen në fund të kërcellit të sipërm individual. Çdo kokë lulesh ka gjashtë deri në dymbëdhjetë lule me petale të verdha të ndezura që rrethojnë një kon të rrafshuar në ngjyrë kafe të purpurt të luleve të diskut. Kokat e luleve janë të bollshme dhe të dukshme, megjithëse kanë pak ose aspak aromë.[3][4]
Lloje të ngjashme
RedaktoKrahasuar me Rudbeckia hirta, R. triloba është më e gjatë me lule më të vogla dhe më të shumta, dhe gjethet e R. hirta janë të palobuara me një sipërfaqe të sipërme të paqartë. Krahasuar me Rudbeckia laciniata, R. triloba është më e shkurtër dhe ka më pak gjethe me lobe.
Shpërndarja dhe mjedisi ku jetojnë
RedaktoR. triloba është vendëse në Shtetet e Bashkuara nga Juta në perëndim, Teksasi dhe Florida në jug, Minesota në veri dhe Masaçusets në lindje. Mjedisi përfshin tokën e trazuar, kufijtë pyjorë, gëmushat, shpatet shkëmbore dhe përgjatë rrugëve dhe hekurudhave.
Kultivimi
RedaktoKultivohet gjerësisht në kopshte dhe është e lehtë për t'u rritur kur sigurohet me diell të plotë dhe tokë të lagësht. Bima duhet të hiqet rregullisht për të nxitur lulëzimin shtesë, për të parandaluar çdo vetëmbjellje të padëshiruar ose të dyja.
Shiko edhe
RedaktoReferime
Redakto- ^ Harrison, Lorraine (2012). RHS Latin for Gardeners (në anglisht). United Kingdom: Mitchell Beazley. ISBN 184533731X.
- ^ "Know Your Natives – Brown-Eyed Susan". Arkansas Native Plant Society (në anglisht). 19 gusht 2016.
- ^ "Brown-Eyed Susan (Rudbeckia triloba)". www.illinoiswildflowers.info (në anglisht).
- ^ "Rudbeckia triloba page". www.missouriplants.com (në anglisht).
Lidhje të jashtme
Redakto
Wikimedia Commons ka materiale multimediale në lidhje me: Rudbeckia triloba
