Partia Samajwadi (shqiptohet: Samaxh(a)vadi) ( shkurtesa: PS ; përkthim : Partia Socialiste, e themeluar më 4 tetor 1992) është një parti politike socialisteIndi . Ajo u themelua nga politikani i mëparshëm i Janata Dalit Mulayam Singh Yadav dhe e ka selinë në Nju Delhi . Partia Samaxhavadi aktualisht drejtohet nga ish- kryeministri i Uttar Pradeshit, Akhilesh Yadav-i . Ai u zgjodh President për herë të parë në një mbledhje urgjente në vitin 2017. Ai u zgjodh për herë të dytë në vitin 2017 në Konventën e Agrës të Partisë Samajawadi. Ai u zgjodh për herë të tretë në konventën kombëtare të partisë të mbajtur në shtator 2022 në Laknau. [1] [2] [3]

Partia Samaxhavadi
ShkurtesaSP
PresidentiThushar Vellappally
KryetariAkhilesh Yadav
Themeluar1992 tetor 04; 32 vite më parë (04-10-1992)
Ndarë ngaJanata Dal
Krahu i nxënësveSamajwadi Chatra Sabha
Krahu i të rinjveSamajwadi Prahari
Krahu i graveSamajwadi Mahila Sabha
IdeologjiaSocializmi

Socializmi demokratik
Populizmi i majtë

Konservatizmi social
Përkatësia kombëtareNDA
Simboli i zgjedhjeve

Megjithëse partia është kryesisht e bazuar në Uttar Pradesh, [4] ajo ka një prani edhe në shumë shtete të tjera indiane. Ajo ka qenë partia në pushtet në shtetin e Uttar Pradeshit për katër mandate - tre herë nën kryeministrin Mulayam Singh Yadav, e katërta dhe më e fundit është qeveria e shumicës së plotë të Kryeministrit Akhilesh Yadav në Asamblenë Legjislative të Uttar Pradeshit 2012-2017. Koalicioni i partisë dhe partnerëve të saj të aleancës PS+ ka një nga bazat më të mëdha të votave në shtetin e Uttar Pradeshit për sa i përket modelit të votimit kolektiv në sistemin zgjedhor të bazuar në shtet, me më shumë se 37% të votave në zgjedhjet e 2022. [5] [6]

Historia

Redakto

Partia Samajwadi ishte një nga disa parti që u shfaqën kur Janata Dal u fragmentua në disa parti rajonale. [7] Partia u themelua nga Mulayam Singh Yadav në vitin 1992. [8] [9] E krijuar vetëm disa muaj përpara shembjes së xhamisë Babri, partia u ngrit në pushtet duke ndjekur politikën laike. Mbështetja e votuesve të saj kryesorë, klasave të tjera të prapambetura dhe myslimanëve e ndihmoi partinë të bëhej një forcë kryesore politike në Uttar Pradesh. [10]

Bengalin Perëndimor, Partia Socialiste e Bengalit Perëndimor e Kiranmoy Nanda u bashkua me PS në 2010. Partia Samajwadi tani drejtohet nga ish- kryeministri i Uttar Pradeshit, Akhilesh Yadav .

Ai u zgjodh President për herë të parë në një mbledhje urgjente në vitin 2017. Ai u zgjodh për herë të dytë në vitin 2017 në Konventën Agra të Partisë Samajwadi. Ai u zgjodh për herë të tretë në konventën kombëtare të partisë të mbajtur në shtator 2022 në Lucknow, [1] [2] [3] pasi u zgjodh si President në konventën kombëtare të partisë të mbajtur më 1 janar 2017.

Partia ka konkurruar në zgjedhjet e Lok Sabhës dhe Asamblenë e Shtetit në mbarë vendin, por deri tani pjesa më e madhe e fitoreve të saj kanë qenë në Uttar Pradesh. Në zgjedhjet e asamblesë legjislative të vitit 2012 në Uttar Pradesh, PS regjistroi një fitore dërrmuese me një shumicë të qartë në dhomë, duke i mundësuar kështu të formonte një qeveri në shtet. Ky pritej të ishte mandati i pestë i Mulayam Singh Yadavit si Kryeministër i Shtetit, por në vend të tij ai zgjodhi djalin e tij, Akhilesh Yadav. Kjo u bë zyrtare më 15 mars. Ishte gjithashtu hera e parë që PS ishte në krye të qeverisë së UP-së për një mandat të plotë pesëvjeçar. [11] [12] Sidoqoftë, partia pësoi një disfatë dërrmuese në Zgjedhjet e Asamblesë Legjislative të Uttar Pradesh 2017, duke rënë në vetëm 47 vende ndërsa fitoi Partia Bharatiya Janata.


Konventa Kombëtare e janarit 2017

Redakto

Në një Konventë Kombëtare të mbajtur më 1 janar 2017, të thirrur nga Ram Gopal Yadav, Akhilesh Yadav u emërua president i Partisë për 5 vjet. [13]

Pozicioni në politikën shtetërore dhe kombëtare

Redakto

Aleancë

Redakto

Partia Samajwadi ofroi mbështetje të jashtme për qeverinë e Aleancës së Bashkuar Progresive deri në zgjedhjet e përgjithshme të katërmbëdhjetë. Pas zgjedhjeve të përgjithshme të katërmbëdhjetë, mbështetja e saj u bë e panevojshme kur UPA u bë aleanca më e madhe. Ajo kontestoi zgjedhjet e përgjithshme të vitit 2009 në aleancë me Rashtriya Janata Dal dhe Partinë Lok Janshakti të Biharit . [14]

Në prill 2014, Fondacioni Save Indian Family inkurajoi votuesit të mbështesnin Partinë Samajwadi ose të votonin Asnjë nga sa më sipër, sepse ata kishin thënë se kundërshtonin keqpërdorimin e supozuar të ligjeve të anësisë gjinor. [15]Në zgjedhjet e fundit të përgjithshme, Partia Samajwadi u mposht nga BJP në Uttar Pradesh edhe pse ishte aleate me Partinë Bahujan Samaj . [16] Aktualisht është partia e trembëdhjetë më e madhe në parlament. [17] Në zgjedhjet e përgjithshme të vitit 2019, ajo fitoi vetëm pesë vende, ndërsa Kongresi Kombëtar Indian fitoi 52 vende dhe Partia Bharatiya Janata mori një mandat të qartë me 303 vende.


Kohët e fundit, Partia Samajwadi iu bashkua Aleancës së sapoformuar Kombëtare Zhvillimore Gjithëpërfshirëse Indiane të formuar si një aleancë ombrellë e partive opozitare në Indi. [18] [19] [20]

Prania në kuvendet shtetërore

Redakto

PS ka dy deputetë në shtetet Madhya Pradesh, Maharashtra dhe një MLA të sapozgjedhur në zgjedhjet e asamblesë së Guxharatit 2022.


Performanca zgjedhore

Redakto
Lok Sabha Term Lok Sabha Seats contested Seats won % of votes State (seats) Ref
11th Lok Sabha 1996 111 16 3.3% Uttar Pradesh (16) Bihar (1) [21]
12th Lok Sabha 1998 166 19 4.9% Uttar Pradesh (19) [22]
13th Lok Sabha 1999 151 26 3.8% Uttar Pradesh (26) [23]
14th Lok Sabha 2004 600 36 4.3% Uttar Pradesh (35)

Uttarakhand (1)
[24]
15th Lok Sabha 2009 193 23 3.4% Uttar Pradesh (23) [25]
16th Lok Sabha 2014 197 5 3.4% Uttar Pradesh (5) [26]
17th Lok Sabha 2019 49 5 2.6% Uttar Pradesh (5) [27]
18th Lok Sabha 2024 62 37 4.58% Uttar Pradesh (37) [28]

zgjedhjet parlamentare

Redakto
Vidhan Sabha Term UP elections Seats contested Seats won % of votes Party Votes Ref
Asambleja Ligjvënëse e Uttar Pradeshit
12th Vidhan Sabha 1993 256 109 17.94 8,963,697 [29]
13th Vidhan Sabha 1996 281 110 21.80 12,085,226 [30]
14th Vidhan Sabha 2002 390 143 25.37 13,612,509 [31]
15th Vidhan Sabha 2007 393 97 25.43 13,267,674 [32]
16th Vidhan Sabha 2012 401 224 29.15 22,107,241 [33]
17th Vidhan Sabha 2017 311 47 21.82 18,923,689 [34]
18th Vidhan Sabha 2022 347 111 32.06 29,543,934 [35]
Asambleja Ligjvënëse e Madhja Pradeshit
11th Vidhan Sabha 1998 228 4 1.58 4,19,626 [36]
12th Vidhan Sabha 2003 161 7 3.71 9,46,891 [37]
13th Vidhan Sabha 2008 187 1 1.90 5,01,324 [38]
14th Vidhan Sabha 2013 161 0 1.2 4,04,853 [39]
15th Vidhan Sabha 2018 52 1 1.3 4,96,025 [40]
Asambleja Ligjvënëse e Maharashtrës
9th Vidhan Sabha 1995 22 3 0.93 3,56,731 [41]
10th Vidhan Sabha 1999 15 2 0.7 2,27,640 [42]
11th Vidhan Sabha 2004 95 0 1.13 4,71,425 [43]
12th Vidhan Sabha 2009 31 4 1.11 3,37,378 [44]
13th Vidhan Sabha 2014 22 1 0.17 92,304 [45]
14th Vidhan Sabha 2019 7 2 0.22 1,23,267 [46]

Lista e kryeministrave

Redakto
Nr. Emri



Constituency
Mandati i detyrës Kohëzgjatja e mandatit Festa [a] Kuvendi



(Election)
Ref
1 Mulayam Singh Yadav



Jaswantnagar
4 dhjetor 1993 3 qershor 1995 1 viti, 181 ditë Partia Samajwadi Asambleja e Dymbëdhjetë (1993–95)



(1993 election)
[47]
(1) Mulayam Singh Yadav



Gunnaur
29 gusht 2003 13 maj 2007 3 vjet, 257 ditë Partia Samajwadi Asambleja e katërmbëdhjetë (2002–07)



(2002 election)
[47]
2 Akhilesh Yadav



MLC
15 mars 2012 19 mars 2017 5 vjet, 4 ditë Partia Samajwadi Asambleja e gjashtëmbëdhjetë (2012–17)



[48]
  1. ^ a b "Akhilesh Yadav elected Samajwadi Party President for third time". The Hindu (në Indian English). 29 shtator 2022. ISSN 0971-751X. Marrë më 8 gusht 2023.
  2. ^ a b "Akhilesh Yadav elected Samajwadi Party president for third time". Hindu Business Line. 29 shtator 2022. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ a b "Akhilesh Yadav re-elected SP president as 2-day party convention concludes". Indian Express. 30 shtator 2022. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ "Why Uttar Pradesh is India's battleground state". BBC News. 26 dhjetor 2011. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  5. ^ "What the Samajwadi Party alliance needs to focus on now". The Wire. 15 mars 2022. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  6. ^ "Akhilesh missed majority by a margin of few lakh votes". Aaj Tak. 11 mars 2022. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ Kochanek, Stanley A.; Hardgrave, Robert L. (30 janar 2007). India: Government and Politics in a Developing Nation (në anglisht). Cengage Learning. ISBN 9780495007494.
  8. ^ Yadav, Shyamlal (6 prill 2023). "Uneasy allies, fierce foes: Saga of BSP-SP ties, from Kanshi Ram and Mulayam to Mayawati and Akhilesh". The Indian Express (në anglisht). Marrë më 8 prill 2023.
  9. ^ G. C. Malhotra (26 shtator 2023). Anti-defection Law in India and the Commonwealth. [Published for] Lok Sabha Secretariat [by] Metropolitan Book Company. fq. 570. ISBN 9788120004061. Mulayan Singh Yadav, MLA, along with 22 other MLAs belonging to the Janata Party Legislature Party, in a letter addressed to the Speaker, intimated that there was a split in their original Party, in a letter addressed to the Speaker, intimated that there was a split in their original Party. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  10. ^ "Ayodhya 1990 firing on Karsevaks: Eyewitness recalls horrific experience when 125 people took shelter at her home". The Times of India. 2024-01-15. ISSN 0971-8257. Marrë më 2024-01-24. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  11. ^ "Assembly Elections May 2013 Results". Election Commission of India. Arkivuar nga origjinali më 15 dhjetor 2013. Marrë më 22 korrik 2013. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  12. ^ "Assembly Elections 2012 - The end of Mayayug in UP". IndiaVoice. 6 mars 2012. Marrë më 7 mars 2012. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  13. ^ Thakur, Meenal (5 tetor 2017). "Akhilesh Yadav re-elected Samajwadi Party national president for 5 years". mint (në anglisht). Marrë më 8 gusht 2023.
  14. ^ "SP, RJD, LJP Front to kickstart UP campaign on Apr 9". The Times of India. 5 prill 2009. Arkivuar nga origjinali më 24 qershor 2013. Marrë më 16 qershor 2013. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  15. ^ Anuraag Singh (17 prill 2014). "Vote for Samajwadi Party or press Nota: Mulayam". Indiatimes. Marrë më 24 prill 2014. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  16. ^ "BJP wins 62 seats in Uttar Pradesh, SP-BSP alliance gets 15". India Today (në anglisht). Marrë më 8 gusht 2023.
  17. ^ "Sixteenth LokSabha Party wise". loksabha.nic.in. LokSabha. Arkivuar nga origjinali më 18 tetor 2015. Marrë më 5 tetor 2013. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  18. ^ "Which are the 26 parties in the INDIA combine, the face of Opposition unity for the 2024 Lok Sabha polls?". The Hindu (në Indian English). 26 korrik 2023. ISSN 0971-751X. Marrë më 8 gusht 2023.
  19. ^ "Group of 26 Oppn parties join hands under banner of 'INDIA'". Hindustan Times (në anglisht). 19 korrik 2023. Marrë më 8 gusht 2023.
  20. ^ Shivam, Kohli (18 korrik 2023). "What is INDIA, the new group formed by opposition parties". The Times of India. Times Of India. Marrë më 18 korrik 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  21. ^ "IndiaVotes PC: Party-wise performance for 1996". IndiaVotes. Marrë më 24 shtator 2021. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)[lidhje e vdekur]
  22. ^ "IndiaVotes PC: Party-wise performance for 1998". IndiaVotes. Marrë më 24 shtator 2021. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)[lidhje e vdekur]
  23. ^ "IndiaVotes PC: Party-wise performance for 1999". IndiaVotes. Marrë më 24 shtator 2021. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)[lidhje e vdekur]
  24. ^ "IndiaVotes PC: Party-wise performance for 2004". IndiaVotes. Marrë më 24 shtator 2021. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)[lidhje e vdekur]
  25. ^ "IndiaVotes PC: Party-wise performance for 2009". IndiaVotes. Marrë më 24 shtator 2021. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)[lidhje e vdekur]
  26. ^ "IndiaVotes PC: Party-wise performance for 2014". IndiaVotes. Marrë më 24 shtator 2021. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)[lidhje e vdekur]
  27. ^ "IndiaVotes PC: Party-wise performance for 2019". IndiaVotes. Marrë më 24 shtator 2021. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)[lidhje e vdekur]
  28. ^ "General Election to Parliamentary Constituencies: Trends & Results June-2024". Election Commission of India. 2024-06-05. Arkivuar nga origjinali më 2024-06-05. Marrë më 2024-06-05. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  29. ^ "1993 Vidhan Sabha / Assembly election results Uttar Pradesh". IndiaVotes. Marrë më 24 gusht 2022. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  30. ^ "1996 Vidhan Sabha / Assembly election results Uttar Pradesh". IndiaVotes. Marrë më 24 gusht 2022. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  31. ^ "2002 Vidhan Sabha / Assembly election results Uttar Pradesh". IndiaVotes. Marrë më 24 gusht 2022. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  32. ^ "2007 Vidhan Sabha / Assembly election results Uttar Pradesh". IndiaVotes. Marrë më 24 gusht 2022. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  33. ^ "2012 Vidhan Sabha / Assembly election results Uttar Pradesh". IndiaVotes. Marrë më 24 gusht 2022. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  34. ^ "2017 Vidhan Sabha / Assembly election results Uttar Pradesh". IndiaVotes. Marrë më 24 gusht 2022. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  35. ^ "2022 Vidhan Sabha / Assembly election results Uttar Pradesh". IndiaVotes. Marrë më 24 gusht 2022. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  36. ^ "AC: Party-wise performance for 1998". IndiaVotes. Marrë më 15 shtator 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  37. ^ "AC: Party-wise performance for 2003". IndiaVotes. Marrë më 15 shtator 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  38. ^ "AC: Party-wise performance for 2008". IndiaVotes. Marrë më 15 shtator 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  39. ^ "AC: Party-wise performance for 2013". IndiaVotes. Marrë më 15 shtator 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  40. ^ "AC: Party-wise performance for 2018". IndiaVotes. Marrë më 15 shtator 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  41. ^ "AC: Party-wise performance for 1995". IndiaVotes. Marrë më 15 shtator 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  42. ^ "AC: Party-wise performance for 1999". IndiaVotes. Marrë më 15 shtator 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  43. ^ "AC: Party-wise performance for 2004". IndiaVotes. Marrë më 15 shtator 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  44. ^ "AC: Party-wise performance for 2009". IndiaVotes. Marrë më 15 shtator 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  45. ^ "AC: Party-wise performance for 2014". IndiaVotes. Marrë më 15 shtator 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  46. ^ "AC: Party-wise performance for 2019". IndiaVotes. Marrë më 15 shtator 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  47. ^ a b "Statistical Report on General Election, 2002, to the Legislative Assembly of Uttar Pradesh" [pdf].
  48. ^ "Statistical Report on General Election, 2012, to the Legislative Assembly of Uttar Pradesh" [pdf].


Gabim referencash: Etiketat <ref> ekzistojnë për një grup të quajtur "lower-alpha", por nuk u gjet etiketa korresponduese <references group="lower-alpha"/>