Serbizimi njohur gjithashtu si Serbifikimi [4]serbisht: србизација / srbizacija ose посрбљавање / posrbljavanje ; bullgarisht: сърбизация sərbizacija ose посръбчване, posrəbčvane ; kroatisht: srbizacija, posrbljavanje ; maqedonisht: србизација ; rumanisht: serbificarea </noinclude> ) është përhapja e kulturës , popullit dhe gjuhës serbe nëpërmjet integrimit ose asimilimit .

Harta "Territoret e banuara nga serbët" shtypur në Beograd më 1848, me para të qeverisë serbe.[1][2] Në këtë hartë Maqedonia, pjesë të Serbisë së sotme juglindore dhe pjesë të Kosovës  ndodhen jashtë kufijve të popullit serb. [3]

Periudha mesjetare

Redakto

Maqedonia (rajon)

Redakto

Uglesha Mërnjavçeviq, despoti serb i shekullit të katërmbëdhjetë që sundoi shumë nga Maqedonia në emër të perandorit serb Stefan Uroshit V, u përpoq të serbizonte komunitetin e murgjëve të malit Athos . [5]

Bosnja dhe Hercegovina

Redakto

Historianët serbë në historiografinë e tyre për të demonstruar karakterin serb të Bosnjës dhe Hercegovinës kanë cituar se pas nënshtrimit të rajonit ndaj juridiksionit të Patriarkanës Ortodokse Serbe, u serbizua pjesa më e madhe e territorit.[6]

Shekulli i 19-të

Redakto

Principata e Serbisë

Redakto

Rajonet e Timokut dhe Moravës

Redakto
 
Harta etnike e Turqisë Europiane nga Guillaume Lejean (1861), e lavdëruar nga autori serb Čedomilj Mijatović . Dhjetra harta etnografike të nxjerra nga studiuesit evropianë, arriti në përfundimin se deri në fund të shekullit të 19-të sllavët nga sot Serbia Lindore dhe Maqedonia u konsideruan si bullgarë.

Burimet historike tregojnë se para shekullit të 19-të dhe ngritjes së nacionalizmit në Perandorinë Osmane shumica e ortodoksëve të zakonshëm në Ballkan kishin një ide të paqartë për identitetin e tyre etnik. Fshatarët lokalë që flisnin sllavisht ishin mësuar të identifikohesin në bazë të aspektit fetar, lokalitetit dhe pushtimit të tyre. Pasi u krijuan shtetet kombëtare, fshatarët u indoktrinuan nëpër shkolla ushtarake, Kishën zyrtare dhe shtypin qeveritar. Ishte nëpërmjet këtyre instrumenteve të administratës shtetërore, që një identitet kombëtar erdhi në një zhvillim të vërtetë dhe të shpejtë. [7]

Kryengritjet serbe që shpërthyen mes viteve 1804 dhe 1815 i sollën Serbisë autonomi në kuadër të Perandorisë Osmane, e cila me kohë evoluoi drejt pavarësisë faktike, mes viteve 1835 dhe 1867. Në këtë periudhë ekzistonin dy territore etno-gjuhësore në tranzicion ndërmjet serbëve dhe bullgarëve. I pari i bullgarëve në tranzicion , midis Nishit dhe Sofjes dhe një i dytë i serbëve të përkohshëm , midis Nishit dhe Beogradit . Në atë kohë zonat në perëndim të Beogradit u konsideruan të lirë nga ndikimi etno-gjuhësor bullgar dhe si i tillë e motivuan reformatorin gjuhësor serb Vuk Karadžić për të përdorur dialektet e Hercegovina për standardizimin e tij serb.

"Outlands Perëndimore"

Redakto
 
Territoret i dhanë Jugosllavisë nga Bullgaria sipas Traktatit të Neuilly të vitit 1920.

Serbizimi i detyroi nacionalistët serbë rivendosjen e serbëve në Kosovë dhe kufizimin e pozitës demografike të favorshme që mbaheshin shqiptarët. Në Serbi gjatë viteve 1990 veprat e Vaso Çubriloviqit , një shkrimtar nacionalist serb u bënë të njohura dhe përmbajtja e saj që daton nga vitet 1930 bëri thirrje për zhvendosjen e shqiptarëve nëpërmjet rivendosjes masive. Në vitin 1995, një udhëheqës serb Vojisllav Sheshel theksoi në një botim serb Velika Srbija një memorandum të ngjashëm me atë të Çubriloviqit që kërkoi Serbizimin e Kosovës përmes dhunës kundër shqiptarëve dhe udhëheqjes së tyre që synonte t'i diskretizonte ata brenda opinionit perëndimor. Pas temave të ngjashme, parlamenti i Serbisë më 11 janar 1995 miratoi Dekretin për Kolonizimin e Kosovës të Republikës Federale të Jugosllavisë. Ai përmendi përfitimet e qeverisë për serbët që dëshironin të shkonin dhe jetonin në Kosovë me hua për të ndërtuar shtëpi apo për të blerë banesa të tjera dhe për të ofruar tokë të lirë. Pak serbë morën ofertën për shkak të situatës së përkeqësuar në Kosovë në atë kohë.

Shënime

Redakto
  1. ^ Histoire de la nation Serbe publiée par Demeter Davidovits et traduite en français par Alfred Vigneron: Auch unter dem serbischen Titel: Istorija naroda srbskog isdana od Dimitrija Davidovits predoedena na franzuskii jezyk od Alfred a Vinjerona [Vigneron]. Author: Demeter Davidovits, Publisher: Beograd Impr. Nat. 1848.
  2. ^ Editions from 1846 and 1848 on WorldCat.
  3. ^ Demeter, Gábor et al. (2015) Ethnic Mapping on the Balkans (1840–1925): a Brief Comparative Summary of Concepts and Methods of Visualization. In: (Re)Discovering the Sources of Bulgarian and Hungarian History. Bulgarian Academy of Sciences, Sofia; Budapest, pp. 65-100; p. 73.
  4. ^ "The Real Face of Serbian Education in Macedonia". newspaper "Makedonsko Delo", No. 9 (Jan. 10, 1926), Vienna, original in Bulgarian. Marrë më 2007-08-03. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  5. ^ Palairet, Michael (2016). Macedonia: A Voyage through History (Vol. 1, From Ancient Times to the Ottoman Invasions). Cambridge: Cambridge Scholars Publishing. fq. 401. ISBN 9781443888431. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  6. ^ Guibal, Barbara; Hulak, Florence (2004). "La Bosnie-Herzégovine Et Ses Frontières". Cités. 2 (18): 166. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ K. Bozeva-Abazi, 2003, The shaping of Bulgarian and Serbian national identities, 1800s-1900s. McGill University, Montreal. Summary.