Skolastika
Skolastika (Skolasticizmi) është një metodë e filozofisë mesjetare, e cila mbizotëronte mësimdhënien e universiteteve mesjetare në Evropë në periudhën mes viteve 1100 - 1700, si dhe një program i zbatimit të kësaj metode në artikulimin dhe mbrojtjen e dogmës në një mënyrë gjithnjë e më pluraliste.[1]
Përmbledhje
RedaktoSkolastika nuk është aq shumë një filozofi ose një teologji aq sa është një metodë e të mësuarit. Mendimi skolastik njihet gjithashtu për analizën rigoroze konceptuale dhe për tërheqjen e kujdesshme të dallimeve. Për shkak të theksit të saj në metodën rigoroze dialektike, skolastika u aplikua përfundimisht në shumë fusha të tjera të studimit.[2]
Disa nga figurat kryesore të skolastikës janë Anselmi i Kanterberit, Peter Abelard, Albertus Magnus, Duns Scotus, William Ockham, Bonaventura, Tomas Akuini, Aleksandri i Hales, etj.[3]
Ekuivalenti i skolasticizmit në botën islame është ilm-al-kalami apo shkenca e diskursit[4] e njohur ndryshe si "teologjia skolastike islamike".[5]
Skolasticizmi ka kaluar nëpër këto faza të zhvillimit të tij e që janë:
- Skolasticizmi i hershëm (800 - 1200)
- Skolasticizmi i mesëm (1200 - 1350)
- Skolasticizmi i vonshëm (1350 - 1500)
- Skolasticizmi reformator (shek. XVI - XVIII)
- Neoskolasticizmi - neotomizmi (shek. XIX)
Shih edhe
RedaktoLiteratura
Redakto- Hyman, J.; Walsh, J. J., red. (1973). Philosophy in the Middle Ages (në anglisht). Indianapolis: Hackett Publishing. ISBN 978-0-915144-05-1.
- Schoedinger, Andrew B., red. (1996). Readings in Medieval Philosophy (në anglisht). New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-509293-6.
- Trueman, Carl R. and R. Scott Clark, jt. eds. (1999). Protestant Scholasticism: Essays in Reassessment. Carlisle, Eng.: Paternoster Press. ISBN 0-85364-853-0
- The genius of the scholastics and the orbit of Aristotle, article by James Franklin on the influence of scholasticism on later thought
- Medieval Philosophy, Universities and the Church by James Hannam
- ALCUIN – Regensburger Infothek der Scholastik – Huge database with information on biography, text chronology, editions.
Referime
Redakto- ^ See Steven P. Marone, "Medieval philosophy in context" in A. S. McGrade, ed., The Cambridge Companion to Medieval Philosophy (Cambridge: Cambridge University Press, 2003). On the difference between scholastic and medieval monastic postures towards learning, see Jean Leclercq, The Love of Learning and the Desire for God (New York: Fordham University Press, 1970) esp. 89; 238ff.
- ^ Pasho Baku:Enciklopedia universale e ilustruar, Shtëpia Botuese Bacchus, Tiranë, 2011, fq. 847
- ^ Gilson, Etienne (1991). The Spirit of Medieval Philosophy (Gifford Lectures 1933–35) (në anglisht). Notre Dame, IN: University of Notre Dame Press. fq. 490. ISBN 978-0-268-01740-8.
- ^ Winter, Tim J. "Introduction." Introduction. The Cambridge Companion to Classical Islamic Theology. Cambridge: Cambridge UP, 2008. 4-5. Print.
- ^ Mutahhari, Murtada; Qara'i, 'Ali Quli. "An Introduction to 'Ilm al-Kalam". muslimphilosophy (në anglisht). Marrë më 29 mars 2018.
Lidhje të jashtme
Redakto- Scholasticon by Jacob Schmutz
- Medieval Philosophy Electronic Resources
- "Scholasticism". In Encyclopædia Britannica Online.
- Scholasticism Joseph Rickaby, (1908), 121 pp. (also at googlebooks)
- Scholasticism in The Catholic Encyclopedia
- Yahoo! directory category: Scholasticism