Totemizmi: Dallime mes rishikimesh
| [Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
Përcjellim te Totemi Etiketa: Ridrejtim i ri |
v Krijuar nga përkthimi i faqes "Totemismo" Etiketat: Hoqi ridrejtimin Përkthimi i Përmbajtjes ContentTranslation2 |
||
Rreshti 1:
'''Totemizmi''' është tërësia e [[Besimi (epistemologji)|besimeve]] dhe manifestimeve shpirtërore dhe shoqërore të lidhura me një [[Totemi|totem]] . Një totem është një qenie shpirtërore, objekt i shenjtë ose simbol që shërben si një emblemë e një grupi njerëzish, si një [[Familja|familje]], [[Klani|klan]], prejardhje ose [[fisi]], si në sistemin e klanit Anishinaabe . <ref>{{Cite web |title=totemism {{!}} religion {{!}} Britannica |url=https://www.britannica.com/topic/totemism-religion |access-date=2021-11-24 |website=www.britannica.com |language=en}}</ref>
#RIDREJTO [[Totemi]]▼
Ndërsa vetë ''fjala'' '''totem''' është një [[Asimilimi kulturor|asimilim]] i termit Ojibwebs (dhe si fjala ashtu edhe besimet e lidhura me të janë pjesë e gjuhës dhe kulturës Ojibwe ), besimi në shpirtrat dhe hyjnitë tutelare nuk kufizohet vetëm në popullin Ojibwe. Koncepte të ngjashme, me emra të ndryshëm dhe me variacione në besime dhe praktika, mund të gjenden në kultura të ndryshme në mbarë botën. Termi gjithashtu është adoptuar, dhe ndonjëherë është ripërcaktuar, nga antropologë dhe filozofë nga kultura të ndryshme.
Neoshamanizmi, [[Epoka e Re]] dhe lëvizje të ngjashme bashkëkohore që nuk përfshihen në praktikën e një feje tradicionale fisnore, dihet se përdorin terminologjinë "totem" për identifikimin personal me një frymë tutelare ose një udhërrëfyes shpirtëror .
== Vështrim ==
Totemizmi është një sistem besimesh dhe praktikash që lidhet me idenë e një lidhjeje të veçantë shpirtërore ndërmjet një grupi njerëzish (si fisi ose klani) dhe një kafshe, bime, objekti apo elementi natyror, i cili konsiderohet si totem. Ky totem shpesh shihet si mbrojtës i grupit dhe simbol identiteti për të. Totemi zakonisht përfaqësohet në art, rituale dhe tradita të ndryshme, dhe lidhet me tregime mitologjike që i japin një rol të rëndësishëm në jetën e komunitetit.
Totemizmi është një fenomen që haset në shumë kultura dhe civilizime të lashta dhe të tanishme, duke përfshirë ato indigjene në Amerikën e Veriut, Australi, Afrikë dhe Polinezi. Në këto shoqëri, totemet nuk kanë thjesht vlerë simbolike, por shpesh lidhen me zakone praktike, si ndalimi i konsumimit të kafshës totem ose organizimi i jetës shoqërore sipas lidhjes së njerëzve me totemin e tyre.
Në aspektin simbolik, totemi shpesh përfaqëson virtyte ose cilësi që komuniteti i atribuon vetes. Për shembull, një klan me totem ujkun mund ta shohë veten si të fuqishëm dhe të lidhur me shpirtin e bashkësisë.
Në antropologji dhe shkenca sociale, totimizmi është studiuar nga figura si James Frazer dhe Émile Durkheim, të cilët e kanë interpretuar atë si një bazë për zhvillimin e fesë dhe strukturave shoqërore. Frazer e shihte totemizmin si një formë të hershme të mendimit magjik, ndërsa Durkheim e lidhi atë me lindjen e solidaritetit shoqëror dhe fesë kolektive.
Totemizmi ende ka rëndësi në disa komunitete tradicionale, por përdoret gjithashtu në mënyrë metaforike në art dhe letërsi për të simbolizuar lidhjen e njeriut me natyrën ose identitetin e tij të thellë shpirtëror.
[[Skeda:Auk_Village_Totem_458.jpg|parapamje| Një simbol totemik në [[Juneau, Alaska|Juneau]], [[Alaska]]]]
<ref name="GarfieldForrest">{{Cite book |last=Viola E. Garfield and Linn A. Forrest |url=https://archive.org/details/wolfraven00garf/page/1 |title=El lobo y el cuervo: Totem Poles of Southeastern Alaska |publisher=[[University of Washington Press]] |year=1961 |isbn=978-0-295-73998-4 |location=Seattle |page=[https://archive.org/details/wolfraven00garf/page/1 1] |url-access=registration}}</ref> <ref name="Barbeau">{{Cite journal |last=Marius Barbeau |date=1950 |title=Totem Poles: Según crestas y temas |url=http://www.historymuseum.ca/cmc/exhibitions/tresors/barbeau/mbp0502e.shtml |journal=National Museum of Canada Bulletin |location=Ottawa |publisher=Dept. of Resources and Development, National Museum of Canada |volume=119 |issue=1 |page=9 |access-date=2014-11-24}}</ref>
[[Skeda:Totem_Park_pole_1.jpg|parapamje| Një [[Totemi|simbol totemik]] në Parkun Thunderbird, [[Viktoria (Kolumbia Britanike)|Victoria, British Columbia]]]]
<ref name="Wolfe1998">{{Cite book |last=Patrick Wolfe |url=https://books.google.com/books? id=ZdhnThYIgGAC&pg=PA112 |title=Settler Colonialism |date=22 de diciembre de 1998 |publisher=[[Continuum International Publishing Group]] |isbn=978-0-304-70340-1 |pages=111- |access-date=4 de diciembre de 2012}}</ref>
Themeluesi i një shkolle franceze të sociologjisë, [[Emil Dyrkhemi|Émile Durkheim]], shqyrtoi [[Totemismo (Durkheim)|totemizmin]] nga një këndvështrim [[Sociologjia|sociologjik]] dhe teologjik, duke u përpjekur të zbulonte një fe të pastër në forma shumë të lashta dhe pretendoi se e shihte [[Origen de la religión|origjinën e fesë]] në totemizëm. Për më tepër, ai pohoi se totemizmi shërbeu gjithashtu si një formë e adhurimit kolektiv, duke përforcuar kohezionin shoqëror dhe solidaritetin. <ref>{{Cite web |last=Koto |first=Koray |date=2023-04-10 |title=¿Qué es el totemismo? El concepto de tótem en sociología |url=https://ulukayin.org/what-is-totemism-the-concept-of-totem-in-sociology/ |access-date=2023-04-10 |website=ULUKAYIN English |language=en-US}}</ref>
== Shih edhe ==
[[Kategoria:Etnologjia]]
[[Kategoria:Koncepte fetare]]
| |||