Akademia e Shkencave e Shqipërisë: Dallime mes rishikimesh
| [Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
No edit summary |
v Robot: ndryshime kozmetike |
||
Rreshti 1:
'''Akademia e Shkencave e Shqipërisë''', e themeluar më 1972, është institucioni më i rëndësishëm shkencor në Republikën e Shqipërisë. Ajo përfshin shkencëtarë nga më të shquarit, akademikë, të cilët zhvillojnë veprimtari shkencore në institute dhe qendra kërkimore, si dhe organizma të tjerë shkencorë brenda dhe jashtë vendit. Akademia ka 24 anëtarë, akademikë; 10 anëtarë, akademikë të asociuar, 26 anëtarë nderi dhe 1 anëtarë nderi i ndarë nga jeta. Akademia ka dy seksione: Seksionin e Shkencave Shoqërore dhe Albanologjike dhe Seksionin e Shkencave Natyrore dhe Teknike. Në strukturën e saj përfshihen gjithashtu, Njësia e Projekteve të Kërkim-Zhvillimit Teknologjik e Inovacioneve, Dega e Marrëdhënieve me Jashtë dhe me Publikun, Biblioteka Shkencore dhe Botimet.
== 1940-44: Instituti i Studimeve Shqiptare, pararendës i Akademisë së Shkencave ==
[[Skeda:ISSH.gif|thumb|330px|right|Nga e majta: [[Vangjel Koça]], [[Aleksander Xhuvani]], [[Anton Paluca]], Át Anton Harapi, [[Xhevat Korça]], Mustafa Merlika Kruja, [[Ernest Koliqi]], [[Dhimitër Berati]], Át Zef Valentini, [[Karl Gurakuqi]], [[Ekrem Vlora]], Nicola Lo Russo Attoma e [[Dom Lazër Shantoja]]]]
Gjatë viteve të pushtimit fashist, një prej ngjarjeve që meriton t' i kushtohet vëmendje e veçantë është krijimi dhe veprimtaria e Institutit të Studimeve Shqiptare, ëndërre kahershme e intelektualëve e patriotëve shqiptarë. Më 8 prill 1940 Sekretari i Përgjithshëm i Kryesisë së Këshillit të Ministrave miratoi krijimin e fondacionit "Skeanderbeg" si dhe statutin e Institutit të Studimeve Shqiptare. Sipas këtij statuti, Instituti i Studimeve Shqiptare kishte për qëllim t'i jepte hov e të bashkërendonte lëvizjen intelektuale shqiptare në fushën e shkencës, të letrave e arteve. Të përkujdesej për pasurimin e kulturës kombëtare, duke marrë si shembull kombet e përparuara të Evropës, por duke ruajtur njëkohësisht dhe karakterin kombë'tar sipas mendësi ve dhe traditave më të mira kombëtare<ref>AQSH, F. 200, V. 1940, D. 10.</ref>.
Rreshti 43:
== Akademia ==
[[
[[Skeda:AkademiaESHkencaveESHqipërisë.PNG|thumb|left]]
Rreshti 50:
Akademia e Shqipërisë përfshin shkencëtarë nga më të shquarit - akademikë, institute dhe qendra kërkimore, si dhe organizma të tjerë shkencorë. Aktualisht Akademia ka 30 anëtarë - akademikë dhe 13 institucione kërkimore.
Akademia ndahet në dy seksione: Seksioni i Shkencave Shoqërore Albanologjike dhe Seksioni i Shkencave Natyrore e Teknike. Në strukturën e saj, përfshihen gjithashtu Qendra e Enciklopedisë Shqiptare, Njësia e Projekteve, Dega e Marrëdhënieve me Jashtë, Sektori i
Funksionet kryesore Akademisë janë: kryerja e studimeve dhe kërkimeve me karakter teorik e praktik në fusha të ndryshme të shkencave shoqërore albanologjike, natyrore e teknike dhe mundësimi i zbatimit të këtyre studimeve në praktikë; i ofron Qeverisë këshillimin dhe ekspertizën e nevojshme në zgjidhjen e çështjeve të rëndësishme në zhvillimin e vendit; bashkëpunimi me universitetet dhe institucionet e tjera kërkimore; përkrah dhe nxit pjesëmarrjen aktive të shoqatave, të fondacioneve shkencore
== Historia ==
Akademia e Shkencave e Shqipërisë i ka rrënjët në të kalurën e largët kur shqiptarët punonin në fusha të ndryshme shkencore. Themelimit të Akademisë i paraprinjë katë faza : faza e Akademisë së Voskopojës, e Rilindjes, e mes dy luftërave, dhe faza pas çlirimit deri te formimi i plotë i Akademisë së mirëfilltë.
== Anëtarë të rregullt ==
* [[Adnan Kastrati]], mjek
* [[Albert Doja]], antropolog
* [[Apollon Baçe]], arkeolog
* [[Arben Merkoçi]], kimist
* [[Artan Fuga]], sociolog
* [[Bahri Beci]], gjuhëtar
* [[Bashkim Resuli]], mjek
* [[Beqir Meta]], historian
* [[Besim Elezi]], mjek
* [[Dhimitër Haxhimihali]] kimist
* [[Eduard Sulstarova]], gjeofizikan
* [[Farudin Hoxha]], inxhinjer hidroteknik
* [[Fatos Kongoli]], shkrimtar
* [[Floran Vila]], fizikan
* [[Floresha Dado]], letërsi
* [[Gudar Beqiraj]], matematikan
* [[Ismail Kadare]], shkrimtar
* [[Jani Thomai]], gjuhëtar
* [[Jani Vangjeli]], biolog
* [[Jorgaq Kaçani]], inxhinjer mekanik
* [[Jorgo Bulo]], letërsi
* [[Kolec Topalli]], gjuhëtar
* [[Muzafer Korkuti]], arkeolog
* [[Neki Frashëri]], matematikan
* [[Salvator Bushati]], gjeofizikan
* [[Shaban Demiraj]], gjuhëtar (ish kryetar, 1993-1997)
* [[Teki Biçoku]], gjeofizikan
* [[Vasil Tole]], muzikolog
* [[Xhevahir Spahiu]], shkrimtar
== Akademikë që nuk jetojnë ==
Rreshti 117:
== Anëtarë të jashtëm ==
* [[
* [[
* [[
* [[
* [[
* [[
* [[
* [[
* [[
== Shiko edhe ==
Rreshti 136:
=== Lidhje të jashtme ===
* [http://www.akad.edu.al/ Akademia e shkencave e Shqipërisë]
{{coord|41.3261|N|19.823|E|source:kolossus-dewiki|display=title}}▼
[[Kategoria:Akademi]]
[[Kategoria:Akademikë shqiptarë]]
[[Kategoria:Shkencë]]
▲{{coord|41.3261|N|19.823|E|source:kolossus-dewiki|display=title}}
[[ca:Acadèmia de Ciències d'Albània]]
| |||