Gjuha (komunikim): Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
v r2.7.3) (roboti shtoj: lez:ЧӀал
v Robot: ndryshime kozmetike
Rreshti 3:
 
'''[[Psikolinguistika]]''' është studimi psikologjik i mënyrës sesi i konvertojmë tingujt e gjuhës në simbole që kanë kuptim e që mund të përdoren për të komunikuar me të tjerët.
Psikolinguistët merren me proçeset kognitive që aktivizohen kur mësojmë dhe përdorim gjuhën.
 
== Struktura e gjuhës ==
 
'''Gramatika'''. SHumë fjalë mund të gjenden në një fjalor të tipit të madh, por asnjëri nuk do të përpiqej të botonte një listë të të gjithë fjalive të një gjuhe. Ne arrijmë të kuptojmë një fjali megjithëse nuk e kemi dëgjuar asnjerë më parë. Një gjë e tillë arrihet në sajë të njohjes se rregullave të një gjuhe. Ky sistem rregullash i quajtur <u>gramatikë</u> mund të përdoret mund të përdoret pafundimisht për të krijuar dhe kuptuar fjalitë e pafundme. Cdo njohës i zakonshëm i një gjuhe e njeh gramtikën e saj. Termi gramatikë përfshin rregullat për tingujt (fonemat), për strukturën (sintaksën) dhe për kuptimet (semantika) e një gjuhe.
Rreshti 18:
 
 
== Zhvillimi gjuhësor i fëmijëve ==
 
Bebet e porsalindura shpesh artikulojnë tinguj disa minuta pasi kanë ardhur në jetë. Megjithëse historikisht është menduar se lëshojnë britma të rastit deri në momentin kur fillojnë të flasin. Më 1971 studiuesit përcaktuan katër stade të krijimit të tingujve gjatë vitit të parë të jetës.<ref>Kaplan, E., & Kaplan, G. (1971). The prelinguistique child. In J. Elliot (Ed.), Human development and cognitive processes. New York:Holt, Rinehart & Winston.</ref> ''Stadi i parë'' ndodh kur bebet fillojnë <u>të qajnë</u> gjatë lindjes. ''Stadi i dytë'' i cili fillon rreth muajit të dytë dhe karakterizohet nga <u>gugatja</u>. Rreth muajit të gjashtë bebet fillojnë <u>të murmurasin</u> dhe kjo përben ''stadin e tretë''. Murmuritja mund të përmbajë tinguj nga shumë gjuhë dhe jo vetëm nga ajo amtare. Në ''stadin e katërt'' i cili fillon rreth moshës 1- vjecare shfaqen fillesat e lindjes së një <u>model i të folurit</u>. Në moshën 2- vjecare zhvillimi gjuhësor karakterizohet nga <u>të folurit telegrafik</u> dhe përben ''stadin e peste''. Më vonë në moshën 3-4 vjecare fjalitë e ndërtuara nga fëmijet bëhen më komplekse, ato përdorin kohën e shkuar.
 
 
 
== Teoritë e zhvillimit gjuhësor ==
 
Kudo në botë fëmijët mësojnë t'i krijojnë të gjitha strukturat themelore të gjuhës brenda tre viteve të para të jetës che në moshën 5 - vjecare ato zotërojne një fjalor prej disa mijëra fjalësh. Fëmijët që rriten që herët në mjedise dy-gjuhësore mund t'i mësojnë që të dyja në mënyrë të rrjedhshme dhe pa thekse të huaja. Kur një person rritet bëhet gjithnjë e më e vështir të mësoj e të flasë një gjuhe të huaj rrjedhshëm.
Rreshti 33:
 
 
== Referenca ==
<references/>