Hardhia e rrushit: Dallime mes rishikimesh

[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
v Bot: Automated text replacement (-Janar +janar & -Shkurt +shkurt & -Mars +mars & -Prill +prill & -Maj +maj & -Qershor +qershor & -Korrik +korrik & -Gusht +gusht & -Shtator +shtator & -Tetor +tetor & -Nëntor +nëntor & -Dhjetor +dhjetor)
v Reverted to revision 1325784 by Addbot on 2013-04-04T16:49:21Z
Rreshti 1:
{| id="qualitaetssicherungstext" align="center" class="Ngjyra1 Kornizë1 noprint" cellspacing="8" cellpadding="0" style="{{#if: Pa lidhje dhe jo strukture të mirë teksti. --[[Përdoruesi:Rissa|Rissa]] 7 gushtGusht 2010 16:12 (CEST) | margin-bottom:6pt;}} border-style: solid; font-size:95%; width:100%; clear:both;"
| style="width:24px;" | [[Skeda:Qsicon inArbeit.svg|32x32px|link= http://sq.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Sigurimin_e_cil%C3%ABsis%C3%AB9]]
{{#ifeq: {{LOCALDATE}} | Data |
{{!}}}}
|Ky artikull është jo i plotë ose me cilësi të dobët. Mund të '''[[Wikipedia:Sigurimi e cilësisë/Lista|ndihmoni]]''' Wikipedian duke e përmirësuar!
{{#if: Pa lidhje dhe jo strukture të mirë teksti. --[[Përdoruesi:Rissa|Rissa]] 7 gushtGusht 2010 16:12 (CEST) |<div style="font-style:italic;"><span style="font-style:normal;">Ky artikull duhet të përmirësuar në:&nbsp; </span>Pa lidhje dhe jo strukture të mirë teksti. --[[Përdoruesi:Rissa|Rissa]] 7 gushtGusht 2010 16:12 (CEST)</div>|Kjo duhet të përmirësohet: }}
|}{{#switch: {{NAMESPACE}}
| {{ns:0}} | {{ns:1}} | {{ns:6}} | {{ns:7}} | {{ns:10}}
Rreshti 94:
sistemit rrënjor është nga 0,6 - 5 m, por në raste të veçanta ajo shkon edhe në 15-18 m. Trashësia e rrënjës kryesore arrin nga 10 deri edhe në 18 cm. Tërësia e rrënjëve të një sistem renjor tek një hardhi vreshti, peshon mesatarisht rreth 3-4 kg. Në tokat me pjellori normale, gjërësia e sistemit rrënjor zhvillohet mirë horizontalisht në rreth 30-40% më shumë se sa gjërësia e vete kurorës, ndërsa pjesa më e madhe e tyre zhvillohen në thellësinë 50-120 cm. Sa më larg qafës së rrënjës të ndodhet sistemi rrënjor, aq më shumë aktive është aftësia thithëse dhe asimiluese e saj. Në thellësinë 0,5– 1,5 m nga sipërfaqja e tokës,
është shtrirë rreth 75-85% e totalit të sistemit rrënjor. Kjo ka rëndësi praktike sepse sipërfaqja e një vreshti të rritur,është plotësisht e pushtuar nga sistemi rrënjor, gjë që ka rëndësi të dihet për aplikimin e një sistemi plehrimi në të gjithë sipërfaqen e tokës. Pikërisht për këte arsye të gjithë plehrat organike dhe ujitjet nuk duhet të hidhen në afërsi të qafës së rrënjëve, por duhet të shpërndahen në të gjithë sipërfaqen e tokës së vreshtit. Nëse tek pemët frutore fillimi i rritjes së sistemit rrënjor fillon me lëvizjen e lëngjeve, të hardhija rritja fillon disi me vonë, madje rritja me intensive fillon gjatë periudhës
së lulëzimit. Gjatë [[Temperatura|temperaturave]] të larta dhe në mungesë të ujitjeve, rritja e sistemit rrënjor të hardhisë gati ndalon, por kur krijohen kushtet si rezultat i fillimit të reshjeve, përsëri rritja fillon vrullshëm në periudhën e pjekjes dhe të vjeljes. Rritja e rrënjëve e ul intesitetin e tij gjatë periudhës së vjeshtës dhe të dimërit, por rezultatet kanë treguar se rritja në këtë periudhë kurre nuk ndalon. Kjo është edhe një arësye tjetër kur rekomandohet se mbjelljet më të mira të vreshtave, kryesisht për zonën e Ulët dhe Bregdetare duhet të bëhen gjatë muajit nëntorNëntor e në vazhdim. Mundësia e depërtimit në thellësi të tokës dhe aftësia e rritjes/zhvillimit te sistemit rrenjor në drejtim horizontal apo vertikal,varet shumë nga kushtet klimaterike-tokësore dhe niveli i shërbimeve agroteknike gjatë kultivimit.Kështu p.sh. Në tokat e pasura dhe me ujrat nëntokësore të thella,sistemi rrënjor tenton të shkoje sa më thellë. Rrënjët anësore tentojnë të zgjaten dhe të drejtohen atje ku ato gjejne ushqimin,lagështirën dhe ajrimin e duhur.
Ndërmjet sistemit rrënjor dhe vete pjesës ajrore të një hardhie, ekziston një korelacion i drejte. Sa më e zhvilluar të jetë sistemi rrënjor, aq më shumë karbohidrate e lëndë të tjera organike (si hormonet auksinat dhe gibërëlinat) Ndodhen në rrënjë dhe aq më mirë rritet dhe zhvillohet pjesa ajrore duke dhënë një sasi më të madhe gjethesh, llastarësh dhe veshulesh rrushi.
Në rastet kur niveli i ujrave nëntokësore në thellësinë poshtë sipërfaqes së tokës (nën 1,5m) dhe toka ka një strukturë të shkrifët, e të përshkueshme nga uji dhe ajri, atëhere sistemi rrënjor tenton të rritet/zhvillohet si në thellësi ashtu edhe në gjërësi,duke formuar një sistem rrënjor xhufkor mjaft të zhvilluar dhe të aftë për të siguruar një furnizim sa më të mirë të bimës me ujë dhe me lëndë ushqimore.
Rreshti 326:
 
11.2.Cikli i periudhës së qetësise
Cikli i periudhës së qetësisë dimërore fillon me rënjën e gjetheve në vjeshtë dhe mbaron me fillimin e lëvizjes së lëngjeve dhe të zgjimit të sytheve në pranverë. Kjo është nga pikpamja vizuale. Në të vërtetë kjo periudhë ka filluar kohë më parë. Ajo ka filluar gjatë muajit gushtGusht, kur llastarët e kanë ndaluar rritjen dhe kur sythat janë diferencuar plotësisht dhe janë futur në periudhën e Qetësisë
Fiziologjike ose Organike.Para rënies së gjetheve, madje gjatë fazës së diferencimit të sytheve, gjethet fillojnë të formojnë disa komponime organike që quhen “hormone frenuese”. Këto hormone e përgatisin sythin të piqet dhe të përgadidet për fazën e qetësisë.Pas rënies natyrale të gjetheve,bimët kanë hyrë në periudhën e qetësisë dimërore. Gjatë kësaj periudhe të pjesa mbitokësore nuk ka më rritje. Ndërsa sythet dhe organet mbitokësore futen në këtë periudhë të qetësie,sistemi rrënjor e vazhdon aktivitetin e tij pa u ndikuar nga ndryshueshmeria e lagështirës dhe e temperaturave të jashtme.Pas mbarimit të periudhës së Qetësisë Fiziologjike ose Organike,sythat futen në periudhën e Qetësisë së Detyruar.Në këtë fazë sythet janë të gatshme për t’u çelur, por kushtet e mjedisit të jashtëm si temperatura
e ulta nën 100C (si pragu i minimumit biologjik), ato qëndrojnë akoma në gjume. Gjatë fazës së qetësisë dimërore, sythet dhe organet e tjera të bimës nuk kalojnë në qetësinë apsolute,por përveç sistemit rrënjor,sythat dhe te gjithë pjesët e tjera mbitokësore, vazhdojnë
Rreshti 332:
 
11.3.Cikli i periudhës vegjetative
Kjo periudhë fillon herët në pranverë me lëvizjen e lëngjeve dhe mbaron me rënjën e gjetheve. Kjo periudhë koencidon në fillim të muajit shkurtShkurt dhe vazhdon deri në Nëndor për zonën e ngrohtë, dhe nga fillimi i marsitMarsit deri në mesin e Nëndorit për zonën e ftohtë. Gjatë kësaj
periudhe hardhia kalon nëpër këto faza rritjeje dhe zhvillimi, që janë: 1 - Lëvizja e lëngjeve; 2 -Zgjimi dhe çelja e sytheve; 3 -Rritja e llastarëve; 4 – Pjekja e llastarëve; 5 – Pjekja e frutave dhe, 6 – Rrëzimi i gjetheve.
 
Rreshti 346:
6) Në fund të kësaj faze të përfundojnë shartimet me kalem te bimët që deshirohen të shartohen,etj.
12.2.Çelja e sytheve
Fillon menjëherë kur temperatura e ajrit ritet në mbi 100C dhe intensifikohet me rritjen e mëtejshme të saj. Kjo periudhë fillon nga fundi i muajit marsMars dhe vazhdon në fillim të prillitPrillit për zonën e ngrohtë dhe rreth një muaj me vonë për zonën e ftohtë.Gjatë kësaj periudhe në vreshtat duhet të merren këto masa agroteknike:
1) Të vazhdohet me plehrimet organo-minerale;
2) Punimi i sipërfaqes së tokës me qëllim ruajtjen e vlagës dhe të zhdukjes së barërave të këqia;
Rreshti 375:
*Pas prerjes së majave, fillojnë të aktivizohen edhe sythet anësore të cilat edhe këto duhet të eliminohen.Në rast se shpërthimi i sytheve sqetullorë vazhdon përsëri,atëhere këshillohet të lihen 2 sqetullorët afër majës së prerë, me qëllim frenimin e shpërthimit të
sqetullorëve të bazës. Kjo masë ndikon në pjekjen e llastarit deri në pikën e prerë;
*Nëse vegjetacioni në mesin e gushtitGushtit është i vrullshëm, atëhere synohen në kufizimin deri në zerro i përdorimit të plehrave kimike sidomos ato azotike;
*Të vazhdohet me lidhjet e gjelbërta duke i vendosur ato në pozicionin vertikal ose duke i vendosur në çiftin e telave të ndërtuara
enkas për këtë qëllim, për arsye të ndriçimit dhe të ajrimit në maksimum të gjetheve dhe të gjithë kurorës;