Dmitri Mendelejev: Dallime mes rishikimesh

'''Dmitri Ivanoviç MendeleïevMendelejev''' kimist rus, lindi më [[27 janar]] - [[8 shkurt]] [[1834]] në Tobolsk të [[Siberia|Siberisë]], [[Rusia|Rusi]]. Vdiq më [[20 janar|2]] -Shkurt [[2 shkurt]] [[1907]] në [[SanktShën Petersburg]]Petërburg, [[Rusi]].

Mendelejevi u bë i njohur për punën e tij mbi klasifikimin periodik te elementeveelementëve, publikuar në [[1869]] dhe sot njihet si tabela e Mendelejev-it. Ai deklaroi se elementetelementët kimike mund të rradhiteshin sipas një mënyre të caktuar që do të lejonte parashikimin e aftësive të elementeveelementëve të pazbuluar ende.

Në familjen e tij ai ishte fëmija më i vogël Mendeleïev (i 13-ti sipas Michael Gordin, biograf i shumë shkencëtareve). NeNë moshën 14 vjeçare, pas vdekjes të të atit, Dmitri filloi studimet nenë gjimnazin e [[Tobolsk]]. NeNë [[1849]], e gjithë familja u shpërngul ne Shën PjeterburgPetërburg. Megjithë kushtet e rendarënda ekonomike, MendeleïevMendelejev vazhdoi studimet.

Menjëherë pasi u diplomua, u detyrua tetë pushonte për disa kohekohë pasi u sëmur nga tuberkulozi. NeNë [[1885]] u transferua në një [[Gadishulli|gadishull]] pranë detit të Zi ku filloi punepunë nenë njenjë gjimnaz. NeNë 1856 u kthyer serishsërish nenë Shën PjeteburgPetërburg. Ishte vetëm 25 vjeç kur shkoi të punonte nenë Haidelberg përkrah dy dijetarevedijetarëve tetë mëdhenj siç ishin Robert Bunsen dhe Gustav Kirchhoff.

QeQë nga [[1859]] deri në [[1861]] qëndroi nenë Paris, ku beribëri kërkime tetë rëndësishme me densitetin e gazrave dhe studioi mbi funksionimin e spektroskopit.

NeNë [[1863]], pas rikthimit ne Rusi, u emërua profesor kimie nenë institutin e teknologjisë dhe njëkohësisht punoi nenë Universitetin e Shën PjeterburgPetërburg-ut ku ne [[1867]] do tetë caktohej profesor kimie.

NeNë [[1866]] u martua me Fjeozva Nikitiçna Ljeshçeva (Феозва Никитична Лещева) por kjo martesemartesë nuk zgjati shumeshumë dhe çifti u nda vetëm disa vite me pas. Menjëherë pas ndarjes MendeljevMendelejev u njoh e memë pas u martua me Anna Ivanovna Popova (Анна Ивановна Попова).

NeNë [[1866]], Newlands botoi ligjin e oktavave. MendeleïevMendelejevi gjithashtu kishte punuar mbi një ide tetë tilletillë dhe memë [[6 mars]] [[1869]] ia tregoi këtë projekt shoqatës ruse për kiminë. Veprën e tij ai e kishte titulluar "Varësia e masës atomike tetë elementetelementëve". Zbulimi i tij tregonte shumeshumë nga aftesiteaftësitë e elementeveelementëve që mund tetë zbuloheshin nenë sajesajë tetë masës se tyre atomike.

Mbi të njëjtën ide të Mendeleïev-itMendelejevit, kishte shumë kohekohë që punonte një tjetër kimist emri i të cilit ishte Lothar Meyer. E vetmja gjë që ky i fundit zbuloi më shumë se Mendelejevi, ishte fakti se disa masa atomike te tabelës së MendeljevitMendelejevit nuk ishin të sakta dhe se kishte ende shumë elemente të cilat deri në atë kohë njerëzimi nuk i njihte. Sot Meyer etdhe MendeleïevMendelejevi mund të cilësohen si bashkëkrijues.

NeNë [[1882]], u vlerësua me medaljen Davi nga Royal society ndërsa nenë 1889 u vlerësua me çmimin Faraday për kiminë. Megjithëse puna e MendeleïevMendelejev-it u vlerësua nga shumeshumë shoqata në vende të ndryshme të [[Evropë]]s, aktiviteti i tij politik shqetësonte tej mase qeverinë ruse. Për këtë arsye me [[17 gusht]] tetë [[1890]] Dmitri dha dorëheqjen nga Universiteti i Shën Pjeterburg-ut.

NeNë [[1893]], u emërua drejtor ne zyrën shkencore tetë parashikimit tetë peshës dhe masës. Ishte pikërishtPikërisht falefalë Mendelejevit qe u zbulua se përqindja "optimale" e alkoolit për vodkën ruse ishte 40 %. NeNë shkurtShkurt tetë [[1905]] puna e tij u vlerësua nga Royal Society me çmimin Coplay.

Dmitri Ivanoviç MendeleïevMendelejev u nda nga jeta memë [[2 shkurt]] te [[1907]] në Shën PjeteburgPetërburg ku dhe u varros. Elementi 101 i zbuluar nenë [[1955]] u quajt Mendelevium pikërisht në nder tetë këtij kimisti të madh.