Josif Stalini: Dallime mes rishikimesh
| [Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Rreshti 80:
Lenini pësoi një goditje cerebrale në vitin 1922, duke u detyruar të dalë në gjysmë pensioni në Gorki. Stalini e vizitonte shpesh atë, duke vepruar si ndërmjetës i tij me botën e jashtme, por marrëdhëniet e tyre u përkeqësuan. Lenini diktoi shënime gjithnjë e më shumë degraduese mbi Stalinin në atë që do të bëhej testamenti i tij. Ai kritikoi pikëpamjet politike të Stalinit, sjelljen e vrazhdë, dhe pushtetin dhe ambicjet e tepruara, dhe sugjeroi që Stalini duhet të hiqet nga posti i Sekretarit të Përgjithshëm. Gjatë kohës që Lenini ishte i sëmurë, Stalini farkëtoi një aleancë me Kamenievin dhe Grigori Zinovievin kundër Leon Trockit. Këta aleatë penguan nxjerrjen e Testamentit të Leninit në Kongresin e dymbëdhjetë të Partisë në prill 1923.
[[Skeda:StalinGorki1922.jpg|thumb|Stalin dhe Lenin në vitin 1922]]▼
Lenini vdiq nga një atak në zemër më 21 janar 1924. Pas vdekjes së Leninit, një luftë për pushtet filloi, që përfshinte shtatë anëtarët e Byrosë Politike: [[Nikolai Buharin]], Ljev Kameniev, Aleksei Rijkov, Josif Stalin, Mikhail Tomski, Leon Trocki, dhe Grigori Zinoviev. Përsëri, Kamenievi dhe Zinovievi ndihmuan për të mbajtur Testamentin e Leninit nga dalja në publik. Pas kësaj, mosmarrëveshjet e Stalinit me Kamenievin dhe Zinovievin u intensifikuan. Trocki, Kamenievi dhe Zinovievi u izoluan gjithmonë e më shumë, dhe u përjashtuan përfundimisht nga Komiteti Qendror dhe pastaj nga Partia e tyre. Kamenievi dhe Zinovievi u ripranuan më vonë, ndërsa Trocki u dëbua nga Bashkimi Sovjetik.
Stalini
Në dhjetor 1934,
▲[[Skeda:StalinGorki1922.jpg|thumb|Stalin dhe Lenin në vitin 1922]]
Stalini shumë rritur fushëveprimin dhe fuqinë e policisë dhe inteligjencës sekrete agjencitë e shtetit. Nën dorën e tij udhëzuese, forcat e inteligjencës sovjetike filluan të ngritur rrjete të inteligjencës në shumicën e vendeve të mëdha të botës, duke përfshirë Gjermaninë (i njohur unazë spiun Rote Kappelle), Britania e Madhe, Franca, Japonia, dhe Shtetet e Bashkuara. Stalini bëri përdorimin e konsiderueshme e lëvizjes komuniste ndërkombëtare në mënyrë toinfiltrate agjentëve [qartësojnë] dhe për të siguruar që palët e huaj komuniste mbeti pro-sovjetike dhe pro-Stalini.
== Ndryshimet në shoqërinë sovjetike, 1927-1939 ==
=== Forcimi i shërbimit sekret sovjetik dhe spiunazhit ===
Stalini rriti shumë fushëveprimin dhe fuqinë e policisë sekrete të shtetit dhe agjencive të spiunazhit. Me udhëzimet e tij, forcat e inteligjencës sovjetike filluan të ngrenë rrjete spiunazhi në shumicën e vendeve të mëdha të botës, duke përfshirë Gjermaninë (rrjeti i famshëm i spiunazhit Rote Kappelle), Britaninë e Madhe, Francën, Japoninë, dhe Shtetet e Bashkuara. Stalini përdorimin lëvizjen komuniste ndërkombëtare për të infiltruar agjentë dhe për të siguruar që partitë komuniste të mbeteshin pro-sovjetike dhe pro-Stalinit.
Një nga shembujt më të mirë të aftësisë së Stalinit për të integruar policinë sekrete dhe spiunazhin e huaj ishte, kur ai dha miratimin policisë sekrete të vrasë Trockin në Meksikë në vitin 1940.
=== Kulti i individit ===
Një kult i individit u zhvillua në Bashkimin Sovjetik rreth Stalinit dhe Leninit. Qyteteve dhe fshatrave të shumtë iu dha emri i Stalinit (shih [[Lista e vendeve me emrin e Stalinit|listën e vendeve me emrin e Stalinit]]) dhe Çmimin Stalin dhe Çmimin Stalin i Paqes jepeshin për nder të tij. Ai e pranoi titujt e fryrë (p.sh., "korifeu i Shkencave", "Babai i Kombeve", "Gjeniu Brilliant i Njerëzimit", "Arkitekti i Madh i komunizmit", "kopshtari i lumturisë njerëzore", etj.), dhe ndihmoi të rishkruajë historinë Sovjetike për ti siguruar vetes një rol më të rëndësishëm në revolucionin e vitit 1917. Në të njëjtën kohë, sipas Nikita Hrushovit, ai këmbënguli që të mbahet mend për "karakteristikën e modestisë së jashtëzakonshme të njeriut me të vërtetë të madh". Edhe pse statujat e Stalinit e tregonin atë në një gjatësi të përafërt me Car Aleksandri III që ishte i gjatë, burimet sugjerojnë që Stalini ishte rreth 163cm i gjatë.
Ky fenomen arriti nivele të reja gjatë Luftës së Dytë Botërore, me emrin e Stalinit të përfshirë në himnin e ri kombëtar sovjetik. Stalini u bë fokusi i letërsisë, poezisë, muzikës, pikturës dhe filmit që ekspozonin një përkushtim servil. Ai vlerësohej ndonjëherë me pothuajse cilësitë e Zotit, duke përfshirë edhe sugjerimin që ai i vetëm e fitoi Luftën e Dytë Botërore.
Në një fjalim të vitit 1956, Nikita Hrushovi denoncoi kultin e individit të Stalinit me këto fjalë: "Është e palejueshme dhe e huaj për frymën e marksizëm-leninizmit të ngrejë një person, për ta transformuar atë në një supermen që posedon karakteristika të mbinatyrshme ngjashme me ato të një perëndie". Fjalimi i Hrushovit dhe sidomos konfirmimi i pasqyruar në vendimet e Kongresit të 22-të të Partisë Komuniste të Bashkimit Sovjetik në vitin 1961 çoi në shkatërrimin e mijëra monumenteve të Stalinit jo vetëm në Bashkimin Sovjetik, por edhe në shumë vende të tjera socialiste në vitet në vijim.
=== Spastrimet dhe internimet ===
▲Stalini shtyrë për industrializim më të shpejtë dhe kontrollin qendror të ekonomisë, shkeljen politikë të re ekonomike Leninit së (NEP). Në fund të 1927, një mungesë kritike në furnizimin me drithëra bëri Stalinin që të shtyjë për të kolektivizimit të bujqësisë dhe të rendit konfiskimi i hoards drithit nga fermerët kulak. [19] [24] Nikolai Bukharin dhe Kryeministri Alexey Rykov kundërshtuar këto politika dhe të mbështetur një kthehen në NEP, por pjesa tjetër e Byrosë Politike në anën e Stalinit dhe Bukharin hequr nga Byrosë Politike në nëntor 1929. Rykov u shkarkua vitin e ardhshëm dhe u zëvendësua nga Vyacheslav Molotov mbi rekomandimin e Stalinit.
Stalini, si kreu i Byrosë Politike të Komitetit Qendror të Partisë Komuniste të Bashkimit Sovjetik, konsolidoi pushtetin thuajse nëmënyrë absolute në vitet 1930 me Spastrimin e Madh të partisë që u justifikua si një përpjekje për të dëbuar "oportunistët" dhe "kundër-revolucionarët". Ata në shënjestër nga pastrimi shpesh u përjashtua nga partia, masa megjithatë më të rënda shkonin nga dëbim në kampet e punës Gulag të përmbarimit pas gjykimeve të mbajtura nga troikas NKVD.
▲Në dhjetor 1934, popullore bosi i Partisë Komuniste në Leningrad, Sergei Kirov, u vra. Stalini akuzoi vrasjen Kirov në një komplot të madh të saboteurs dhe trockistët. Ai filloi një spastrim masiv kundër këtyre armiqve të brendshëm, duke i vënë ato në gjyqet e manipuluara tregojnë dhe pastaj ata që kanë ekzekutuar ose burgosur në gulagët e Siberisë. Në mesin e këtyre viktimave ishin armiqtë e vjetër, duke përfshirë Bukharin, të Rykov, të Kamenev dhe Zinoviev. Stalini bëri besnike kokën Nikolai Yezhov e policisë sekrete, NKVD, dhe kishte atë spastrim e NKVD e bolshevikëve veteran. Me ka kundërshtarët serioze mbetur në pushtet, Stalini i dha fund spastrimeve në vitin 1938. Yezhov u mbajt për të fajësuar për ekseset e Terrorit të Madh. Ai u shkarkua nga detyra dhe u ekzekutua më vonë.
== Stalinizmi ==
| |||