Gjuha akadiane: Dallime mes rishikimesh

'''Gjuha Akadiane''' është një gjuhë e zhdukur e semitikës që flitej në Mesopotaminë e lashtë (Akad, Asiria, Isini, Larsha dhe Babylonia) nga shekulli i 30 para Krishtit deri në zëvendësimin e saj gradual nga Arameja Lindore e ndikuar nga Akadika midis Mesopotamianëve midis shekullit të 8 para Krishtit dhe zhdukjes së tij përfundimtare nga shekulli i 1 deri në shekullin e 3 pas Krishtit.<ref>Black, Jeremy A.; George, Andrew; Postgate, J. N. (2000-01-01). [https://books.google.com/books?id=-qIuVCsRb98C&lpg=PA10&vq=akkadu&pg=PA10#v=snippet&q=akkadu&f=false ''A Concise Dictionary of Akkadian'']. Otto Harrassowitz Verlag. p. 10. [[International Standard Book Number|ISBN]] [[Speciale%3ABookSources:BookSources/9783447042642|9783447042642]].</ref><ref>John Huehnergard & Christopher Woods, "Akkadian and Eblaite", ''The Cambridge Encyclopedia of the World's Ancient Languages''. Ed. Roger D. Woodard (2004, Cambridge) Pages 218-280</ref>

Kjo është gjuha më e hershme e pohuar semite,<ref name="Christopher Woods 2008, p.83">John Huehnergard and Christopher Woods, "Akkadian and Eblaite", in Roger D. Woodard, ed.,''The Ancient Languages of Mesopotamia, Egypt and Aksum'', Cambridge University Press, 2008, p.83</ref> dhe përdorën sistemin e shkrimit kuneiform, i cili u përdor fillimisht për të shkruar sumerin (që është një [[Gjuha e izoluar|gjuhë e izoluar]]) e palidhur dhe e zhdukur. Akadiksi u emërua pas qytetit të Akadit, një qendër e madhe e qytetërimit mesopotamian gjatë Perandorisë Akadiane (2334-2154 para Krishtit), por vetë gjuha paraprin themelimin e Akadit për shumë shekuj, duke u vulosur së pari në shekullin e 29 para Krishtit.

Ndikimi i ndërsjellë midis sumerianëve dhe akadanëve i detyroi studiuesit të përshkruanin gjuhët si spërkatje.<ref>John Huehnergard and name="Christopher Woods, "Akkadian and Eblaite", in Roger D. Woodard, ed.,''The Ancient Languages of Mesopotamia, Egypt and Aksum'', Cambridge University Press, 2008, p.83<"/ref> Emrat e vërtetë të Akadanëve u vërtetuan së pari në tekste sumeriane nga mesi i shekullit të 3-të para erës sonë<ref>John Huehnergard and name="Christopher Woods, "Akkadian and Eblaite", in Roger D. Woodard, ed.,''The Ancient Languages of Mesopotamia, Egypt and Aksum'', Cambridge University Press, 2008, p.83<"/ref>. Prej gjysmës së dytë të mijëvjeçarit të tretë para Krishtit (rreth vitit 2500 pes), shfaqen tekste të shkruara plotësisht në Akadanë. Qindra mijëra tekste dhe fragmente të tekstit janë gërmuar deri më sot, duke mbuluar një traditë të madhe tekstuale të tregimeve mitologjike, teksteve ligjore, punimeve shkencore, korrespondencës, ngjarjeve politike dhe ushtarake dhe shumë shembujve të tjerë. Deri në mijëvjeçarin e dytë para erës sonë, në Asirinë dhe në Babiloni, të njohura si asiriane dhe babilonase, ishin përdorur dy forma të ndryshme të gjuhës.