Arti meksikan: Dallime mes rishikimesh
[Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
→Arti para-Kolumbian: përmirësime teknike, zëvendësova: Maj → maj (2) duke përdorur AWB |
The images are changed in high quality. |
||
Rreshti 1:
{{Orphan|date=qershor 2016}}
[[Skeda:Maize_Rivera.jpg|parapamje|291x291px|Detaje të një afresku nga
'''Arti meksikan '''përbëhet nga [[Historia e arteve pamore|arte pamor]] të ndryshme që u zhvillua mbi zonën gjeografike të njohur tani si Meksikë. Zhvillimin e këtyre arteve afërsisht ndjek historinë e Meksikës, të ndarë në epokën Mesoamerikean para hispanike, periudha koloniale, më tej e ndarë me periudhën e Luftës Meksikane të Pavarësisë. Arti meksikan është gjithashtu i mbushur në shumicën e rasteve a e herë me modele të ndërlikuar.<ref name="jflam">{{Cite news|title=Mexican Art Over Three Millennia|first=Jack|last=ver Flam|newspaper=Wall Street Journal|location=New York|date=October 9, 1990|page=20}}</ref>
Arti mesoamerikan është ai që prodhoj një rajon që përfshin shumë nga ajo që sot është Meksika qendrore dhe jugore, para pushtimit spanjoll të Perandorisë Aztec për një periudhë prej rreth 3.000 vjet nga 1500 p.e.s deri në 1500 e.r. Gjatë kësaj kohe, të gjitha ndikimet në prodhimin e artit ishin autoktonë, me artin e lidhur shumë me fenë dhe klasës sunduese. Kishte shumë pak dallim në mesin e artit, arkitekturës, dhe shkrimit. Pushtimi spanjoll shkoj deri në 300 vite sundim kolonial spanjoll, dhe prodhimi i arti mbeti i lidhur me fenë—pjesa më e madhe e artit ishte e lidhur me ndërtimin dhe dekorimin e kishave, por arti laik u zgjerua në shekullin e tetëmbëdhjetë, veçanërisht piktura casta, portretet, dhe piktura historike. Pothuajse i gjitha arti i prodhuar ishte në traditën Evropiane, në periudhën e vonshme koloniale artistë u trajnuan në
Pas Pavarësisë, arti mbeti e fuqishëm në stilin evropian, por tema autoktone u shfaqën në vepra madhore pasi Meksika e pavarur kërkonte të bëhet dallimi i vetvetes nga e kaluara e saj koloniale spanjolle. Kjo preferencë për elemente autoktone vazhdoi në gjysmën e parë të shekullit të 20-të, me
Forca e kësaj lëvizje artistike ishte e tillë që ajo preku teknologjitë e sapo shpikura, të tilla si fotografia dhe kinemaja, dhe fuqimisht e promovuan artin dhe vepra artizanale popullore si pjesë e identitetit të Meksikës. Që nga vitet 1950, Arti Meksikan ka lënë anash stilin mural dhe ka qenë e më të globalizuar, duke integruar elementë nga Azia, me artistë dhe filma meksikanë që kanë një ndikim në skenën globale.
== Arti para-Kolumbian ==
[[
Arti para-hispanik i Meksikës i takon rajonit kulturor të njohur si
Ato ishin paraardhës të kulturave të mëvonshme të tilla si
Ndërkohë që forma e artit si piktura në shpellë dhe gravura shkëmbore datojë prej më parë, historia e njohur e artit meksikan fillon me artin Mesoamerikan të krijuar nga kultura sedentare që ndërtuan qytetet, dhe shpesh, zotërimet.<ref name="salvatvol1p11" /><ref name="pazp38" /> Derisa arti i Mesoamerikës është më i larmishëm dhe shtrihet në më shumë kohë se kudo tjetër në kontinentet e Amerikës, stilet artistike tregojnë një numër të ngjashmërive.<ref name="jflam" /><ref name="salvatvol1p9">Rosas Volume 1, p.9.</ref>
<gallery>
Skeda:Mascara Dios Murcielago.jpg|Maskë Zapotec ''jadeite''
Skeda:Escudo De Yanhuitlán.jpg
File:Tepantitla Mountain Stream mural Teotihuacan (Luis Tello).jpg| Detaje nga "murali më Tepantitla", Teotihuacán, 100 p.e.s deri 700 e.s▼
File:Teotihuacán - Tripod Vase - Walters 482769 - Profile.jpg|Enë trekëmbësh nga Teotihuacán, 250 deri 600 e.s▼
▲
File:K'inich Janaab Pakal I.jpg|Koka prej gipsi e [[K'inich Janaab Pakal I]] (603-683 e.s), sunduesi i Palenque.▼
▲
File:Labna 01.JPG|Skulptura e [[Chaac]], pjesë e fasadës të një ndërtese në [[Labna]], 600 deri 900 e.s▼
▲
▲
▲File:Codex Zouche-Nuttall, page 20.jpg| Detaje nga [[Codex Zouche-Nuttall]], nga shekulli XIV deri në shk. e XV
</gallery>
|