|
'''Aksioni i Gjakovës'''ishte sulmi kundër [[Mehmed Ali Pasha|Mehmet Ali Pashës]], dhe është ndërmarre në 3-6 shtator 1878 nga [[Komiteti i Gjakovës]] i [[Lidhja e Prizrenit|Lidhjes së Prizrenit]] në pronën e [[Abdullah Pashë Dreni|Abdullah Pashë Drenit]] afër [[Gjakova|Gjakovës]]. Gjatë betejës mbetën të vrarë Mehmed Ali Pasha (marshall osman që duhet të vëzhgonte dorëzimin e zonave shqiptare të [[Plava|Plavës]] dhe Gucia|Gucisë]] Malit te Zi), Abdullah Pashë Dreni (zyrtar i rajonit dhe ish-anëtar i Lidhjes), si dhe shumë ushtarë osmanë e vullnetarët të [[Komiteti i Gjakovës|Komitetit të [[GjakovëGjakovës]]s u vranë.
==Histori==
Meqë në 1 shtator rrugët nga Gjakova deri në kufirin osmano-malazez ishin të bllokuara nga forcat vullnetare nën [[Ali Pashë Gucia|Ali Pashë Gucinë]], një udhëheqës i komiteteve të Plavës dhe Gucis, Mehmed Ali Pasha e zgjati qëndrimin e tij në Gjakovë që të presi pritur një batalion të katërt që duhet të mbërrinte në Gjakovë nga [[Mitrovica]] si dhe mercenarë nga Fandi. Ditën tjetër, 4,500 trupa vullnetare nën [[Ahmet Koronica|Ahmet Koronicën]] dhe [[Sulejman Vokshi]]n bllokuan të gjitha rrugët në rajon. Përfaqësues të Komitetit të Gjakovës i njoftuan Abdullah Pashë Drenit se në qoftë se ai nuk dorëzohet, Lidhja do e sulmojë dhe ai do të konsiderohet si osman. Më 3 shtator beteja filloi me humbje të mëdha në të dy anët dhe u ra dakord për një armëpushim 24-orësh për bisedime.<ref name="Frasheri2"/> Në mbrëmjen e 4 shtatorit beteja vazhdoi, po u fashit dhe ra në luftime të nivelit të ulët pasi shumë ushtarë osmanë u dorëzuan, ndërsa shumica e ushtarëve të batalionit të ardhur nga Mitrovica, të cilët ishin më së shumti shqiptarë, braktisi radhët dhe u bashkua me forcat vullnetare të Lidhjes.<ref name="Frasheri2">{{harvnb|Frashëri|2002|p=170}}</ref>
Në ditën e fundit të sulmit pasuriaprona ishte djegur dhee Abdullah Pasha DreniDrenit u dogj dhe Mehmed Ali Pasha u vranëvra. Në total, rreth 280 u vranë dhe 300 u plagosën gjatë betejës.<ref [2]name="Gawrych"/> Në mes tjerash,të të vrarëve ishte edhe Shaqir Aga Curri, një njeri i besuar i Abdullah PashësPashë Drenit dhe babai i liderit kachak [[Bajram Curri]]t.<ref>{{citation|url=https://books.google.com/?id=D3c6AQAAIAAJ&q=shaqir+aga+curri&dq=shaqir+aga+curri| title=Vilajeti i Kosovës më 1878-1912|page=61| author = Shukri Rahimi|year=1969| publisher=Enti i Teksteve dhe i Mjeteve Mësimore i Krahinës Socialiste Autonome të Kosovës}}</ref> [4] Pamundësia e osmanëve për të përfunduar lëniedorëzimin e territoreve të Plavës dhe Gucisë Malit të Zi, theksoi në një nivel ndërkombëtarndërkombëtarisht nivelin e lartë të jostabilitetitinstabilitetit të venditPerandorisë Osmane edhe pas 1878Kongresit të kongresitBerlinit. Fillimisht, kontingjente të mëdha tëtrupash trupaveosmane janëu dërguardërguan nga [[Selaniku]] në [[Shkup]] dhe [[Ferizaj]], por, simë vonë, këto trupa u tërhoqën, pasi qeveria osmane konsiderohete konsideroi shumë të lartë rrezikun e një revolte të përgjithshme, shumëdhe tëvendosi lartëtë që u kujton dhebënte një deklaratë zyrtare, eku cila iia atribuohet sulmin për"elementeve të pandërgjegjshëm"elementet, unconsciabletë qëcilët do tëndëshkoheshin trajtohenpas nëpak kohëkohe.<ref name="është lëshuar. [5]Frasheri3">{{harvnb|Frashëri|2002|p=172}}</ref> Sulltani igjithashtu quajturftoi edhenë një takim [[Mustafa TetovësTetova|Mustafa Tetovën]], atëherë president i komitetit qendror të Prizrenit, i cili, pas kthimit të tij në Prizren, organizoi një countermeetingtakim me delegatët e ligëLidhjes.<ref [6]name="Gawrych2">{{harvnb|Gawrych|2006|p=50}}</ref> Brenda organizatësLidhjes, suksesi sulmini sulmit, i cili ishte edhe operacioni i parë ushtarak i ligësLidhjes, shkaktoi rritjen e subfactions autonomi;faksionit independentist, kryesishti cili ishte nën influencën e [[Abdyl Frashëri,]]t: ky i cilifundit kryesoikryesonte asamblenë e Komitetit[[Komiteti StambollQendror për Mbrojtjen e të Drejtave të Kombësisë Shqiptare|Komitetin e Stambollit]]. Më 27 shtator, vendimet e asamblesë, etë cilacilat, ndër të tjera, të përfshira nëpërfshinin bashkimin e të gjitha zonave të banuara me shqiptarë në një vilajet të vetëm me autonomi maksimale, janëu botuarbotuan në Tercuman-i Sark, një gazetë në pronësi të [[Sami FrashëritFrashëri]]t në kryeqytetin osman.<ref name="Frasheri3"/>
==Referenca==
|
